Travma sonrası stres bozukluğu, yaşanan bir travma sonucu kişinin duygu durumunda hızla değişen, gözlemlenen belirtilerdir. Travma sonrası stres bozukluğu belirtileri, travma yaşayan her kişide görülmek zorunda değildir. Bir kişide travma sonrası belirtiler yoğun bir şekilde gözlemleniyorsa ve bu durum o kişinin genel sağlığını bozuyorsa mutlaka tedavi edilmesi gerekmektedir.
Travma Sonrası Stres Bozukluğu Belirtileri nelerdir?
Travma sonrası stres bozukluğu belirtileri DSM tanı kriterinde aşağıdaki maddelerle belirtilmektedir:
- Yaşanan travmanın sürekli hatırlanması
- Görüntülerin zihinde canlanması
- Olay yeniden yaşanıyormuş gibi davranmak
- Olayı hatırlatan herhangi bir uyaran karşısında yoğun sıkıntı duymak
- Travma içerikli kabuslar
- Olayı hatırlatan durum, kişi, mekân, aktivite ve objelerden uzak durmak
- Olayla ilgili önemli detayların bellekten silinmesi
- Sürekli korku
- Dehşet duygusu içinde yaşama
- Kendisine ve dış dünyaya ilişkin olumsuz genellemeler
- Dış dünyaya karşı ilginin kaybolması
- Duygusal küntlük (Duygusal tepkilerin dışa yansıtılmaması)
- Ortamdan kopmak
- Ani sesler karşısında irkilmek
- Uykuya dalmada güçlük
- Herhangi bir işe odaklanma ve sürdürmede zorluk
- Ufak bir şeye dahi aniden öfkelenmek
- Toleransın düşmesi
Kimlerde daha çok görülür?
Travma sonrası stres bozukluğu görülme olasılığı kişisel yatkınlıkla yakından ilgilidir. İçe dönüklük, dışsal kontrol odağın yüksek olması, işlevsel başa çıkma tutumları, kurtulma ile ilgili suçluluk duygusu, aşırı öfke duyma, genetik ve fiziksel yatkınlık, kişinin travmaya verdiği anlam, yakın zaman içerisinde yaşanmış stresli yaşam öyküsü, kişinin kendisinde ve ailesinde tanı almış psikiyatrik hastalık öyküsü, alkol veya madde kullanımı gibi durumlar travma sonra stres bozukluğunu yakından etkileyen etmenlerdir.
Ne zaman uzmana başvurmak gerekir?
Travma sonrasında kişide anksiyete, korku, uyarılmıştık, tetikte olma, uyku bozuklukları, bir takım psikiyatrik hastalıkları kısa süreli taklit etme, fizyolojik olarak kan basıncında artış, terleme, uyuşukluk gözlenebilir. Bu belirtilerin görülmesi halinde mutlaka bir uzmana başvurmak gerekir. Travma sonrası stres bozukluğunda psikoterapiler ve farmakolojik tedaviler bu sürecin ve sonrasının kolaylıkla atlatılmasına yardımcı olur.
Uzm. Psk. Ege Ece BİRSEL
Klinik Psikoloji
Egepol Hastanesi, İzmir’de tercih edilen, güvenilir ve saygın sağlık kurumlarındandır. Profesyonel kadrosu ve modern medikal ekipmanlarıyla hastalarına güvenilir tedavi seçenekleri sunar. Hasta bakımı ve takibinde de ön plana çıkan Egepol hastanesi, hasta odaklı yaklaşımı ve etik değerlere bağlılığı ile de tanınmaktadır. Sağlık sorunlarınıza çözüm bulmak ve uzman bir bakım almak için Egepol Hastanesi her zaman yanınızda. Size en iyi sağlık hizmetini sunmak için buradayız.