Alzheimer Tedavisi

Alzheimer, ileri yaşlarda meydana gelen nörolojik bir hastalık çeşididir. Dolayısıyla yaşlılıkla birlikte tanımlanmaktadır. Tıbbi gelişmelerin desteğiyle genç nüfusun hastalık nedeniyle ölüm oranı düşürülmüştür. Tüm dünya genelinde yaşlılık arttığı için Alzheimer tanısı konan hasta sayısı da artmıştır.

Yaşlılık dendiğinde akla gelen ilk hastalık olan Alzheimer, 1900’lü yılların başında Dr. Alzheimer tarafından tanımlanmıştır. Beyin, yaşlılıkla birlikte hasarlanmaya uygun hale gelmektedir. Alzheimer’ın nedeni beyinde meydana gelen hasarlardır. Hastalık, hafıza başta olmak üzere pek çok fonksiyonel bozukluğa neden olmaktadır. Hastaların düşünme, konuşma ve benzeri becerileri bozulduğu için ilerleyen evrelerde iletişim imkansız hale gelmektedir.

Alzheimer Tanısı Nasıl Konulur?

Alzheimer tanısı, farklı test ve tetkikleri içeren bir süreci kapsamaktadır. Tanıya hasta öyküsü ve hasta yakınlarının bilgilendirmesiyle başlanmaktadır. Bundan sonra hekimin inisiyatifi doğrultusunda; mini mental durum testi, nöropsikolojik testler, nörofizyolojik incelemeler, radyolojik incelemeler ve saat çizme testi değerlendirilmektedir. MMST olarak anılan mini mental durum testinde hastanın; işlem, hafıza, öğrenme ve benzeri becerileri incelenmektedir. İnceleme sonrasında durumu değerlendirmek için ayrıntılı nöropsikolojik testlere başvurulmaktadır.

Hastalığın teşhisinde EEG gibi nörofizyolojik incelemelerin de önemi büyüktür. Alzheimer gibi yaşlılık hastalıklarına tanı koyulması açısından hızlı sonuç vermektedir. Beynin tutulum bölgelerini keşfetmek için genelde BT (bilgisayarlı tomografi) ve MR (magnetik rezonans görüntüleme) yapılmaktadır. Daha ileri evrelerde nükleer tıp tekniklerinden de yararlanılabilir. Ancak bu teknikler oldukça pahalı olduğu için genelde son aşamada tercih edilmektedir.

Saat çizme testi, Alzheimer tanısı konulurken başvurulan basit ama etkili bir yöntemdir. Bu testte, adından da anlaşılabileceği gibi hastadan saat çizmesi istenmektedir. Herhangi bir geometrik çizimin başarılı sonuçlanması, kişinin anlama yeteneğinin irdelenebilmesi için önemlidir.

Alzheimer Nasıl Anlaşılır?

Alzheimer, yaş ve cinsiyet gibi faktörlere bağlı olarak ortaya çıkmaktadır. Buna göre, hastalığın yaşlı kişilerde ve kadınlarda daha sık rastlandığı belirlenmiştir. Alzheimer’ın en bilinen bulgusu bellek kaybı olup, hastalığın diğer belirtileri aşağıdaki gibidir.

  • Günlük yaşamın planlanmasında zorluk çekme
  • Yemek pişirme ve benzeri aşamalı işlerin yapılamaması
  • Sıradan becerileri kaybetme (tuvalete gitmek, giyinmek, vb.)
  • Ruh halinde ani değişiklik
  • İçe kapanma, aşırı sinirlilik hali
  • Diğer davranışsal bozukluklar
  • Konuşma güçlüğü
  • Zamanı karıştırma, mekânı fark edememe
  • Karar vermede güçlük çekilmesi
  • Soyut cümleleri anlamlandıramama
  • Eşyaların yerini karıştırma
  • Sosyal aktivitelere katılmamak
  • Görsel uyaranlara karşı tepki vermemek

Alzheimer’dan Korunmak İçin Neler Yapılabilir?

İleri yaş gruplarında bulunan bireyler ve ailesinde Alzheimer teşhisi bulunanlar, hastalık açısından riskli grupta yer almaktadır. Yaşın artmasıyla doğru orantılı olarak Alzheimer ile karşılaşma ihtimali de yüksektir. Hastalığın nedenleri tıbbi olarak saptanamadığından, Alzheimer’ın önlemesinin mümkün olup olmadığı da net değildir. Ancak yaşam tarzının değiştirilmesi bu rahatsızlığa yakalanma ihtimalini düşürebilir.

Düzenli egzersiz yapmak ve zihni aktif tutmak, beynin hasar almasını engelleyebilir. Bazı kronik rahatsızlıklar Alzheimer açısından tetikleyici olabileceği için egzersiz sayesinde genel sağlık durumunun korunması mümkündür. Kafa travmalarını önlemek de Alzheimer’dan korunmanın başka bir yoludur. Bunun için emniyet kemeri ve kask gibi koruyucu ekipmanları önemsemek gerekmektedir. Hastalıktan korunmak için alınabilecek diğer önlemler şöyledir:

  • Şeker seviyesinin ani iniş çıkışını engellemek
  • Tansiyonu normal düzeyde sabitlemek
  • Sağlıklı beslenmek (karbonhidrattan yoksul, meyve ve sebzeden zengin)
  • Kafa yaralanmalarına karşı önlem almak, dikkatli olmak
  • Sigara kullanımına hızlıca son vermek
  • Alkol tüketimini bırakmak ya da asgari düzeye indirmek

Alzheimer, ortaya çıktığında iyileştirilemeyen bir hastalıktır. Ancak bazı tedavi yollarıyla hastadaki belirtilerin hafifletilmesi mümkün olabilir.

Alzheimer Hastalığını Ne Tetikler?

Alzheimer hastalığı, beyindeki sinir hücrelerinin zamanla zarar görmesi sonucu ortaya çıkan bir nörodejeneratif hastalıktır. Bu hastalık, genellikle yaşlılık döneminde ortaya çıkar ve hafıza kaybı, bilişsel fonksiyonlarda azalma ve davranışsal değişiklikler gibi semptomlara neden olur. Ancak, Alzheimer hastalığının tam olarak neyin tetiklediği henüz tam olarak anlaşılamamıştır.

Bilim adamları, Alzheimer hastalığının genetik faktörler, yaşam tarzı, çevresel faktörler ve diğer sağlık durumları gibi birçok faktörün bir kombinasyonu sonucu ortaya çıkabileceğini düşünmektedirler. Örneğin, genetik yatkınlığı olan kişilerde Alzheimer hastalığının riski daha yüksek olabilir. Bununla birlikte, Alzheimer hastalığının tam olarak genetik faktörlerden mi kaynaklandığı yoksa çevresel faktörlerin de mi etkili olduğu hala tartışılmaktadır.

Yaşam tarzı faktörleri de Alzheimer hastalığının riskini etkileyebilir. Örneğin, obezite, diyabet, yüksek tansiyon ve kolesterol gibi sağlık sorunları, Alzheimer hastalığının ortaya çıkma riskini artırabilir. Bunun yanı sıra, düzenli egzersiz yapmak, sağlıklı beslenmek ve sosyal olarak aktif olmak gibi yaşam tarzı değişiklikleri de Alzheimer hastalığının önlenmesine yardımcı olabilir.