Bronşit Tedavisi

Bronş, soluk borusunun ayrıldığı noktadan başlayıp akciğerlere kadar uzanan yapılara verilen isimdir. Bu yapıların vücuttaki işlevi, nefesle alınan havanın alveol keseciklerine taşınmasıdır. Bronşların iltihaplanması sık karşılaşılan bir üst solunum yolu hastalığı olup, bronşit olarak nitelendirilir.

Bronşların içindeki mukozanın ödem toplaması, havanın taşınmasını engeller. Bununla birlikte hastalarda öksürük ve nefes darlığı başta olmak üzere çeşitli sağlık problemleri ortaya çıkmaya başlar. Bronşit, ortaya çıkma nedenine bağlı olarak akut ve kronik olmak üzere iki çeşide ayrılmaktadır.

Bronşit Çeşitleri Nelerdir?

• Akut Bronşit: Bronşlarda yer alan mukozadaki mukus üretimi enfeksiyon veya alerji kaynaklı olarak artmaktadır. Bakteriyel veya viral kaynaklı enfeksiyon ile alerji semptomları tedavi edildiği takdirde iyileşmektedir.
• Kronik Bronşit: Sigara kullanan kişilerin neredeyse tamamında görülmektedir. Ortaya çıkışının bir diğer nedeni de KOAH hastalığı olarak gösterilmektedir. Akut bronşitten farklı olarak iyileşme süresi daha uzun sürer ve kolay sayılmaz.

Bronşit Nedenleri Nelerdir?

Bronşite neden olan faktör, rahatsızlığın akut ya da kronik seyretmesine bağlı olarak değişmektedir. Akut bronşit; bakteri ve virüs kaynaklı enfeksiyonlarla alerjik reaksiyonlar neticesinde ortaya çıkmaktadır. Kronik bronşitin oluşumundaysa ağırlıklı olarak sigara kullanımı yer almaktadır. Bunların dışında; hava kirliliği, kimyasal kokular, duman ve benzeri alerjik maddelerin de bronşiti tetiklediği bilinmektedir.

Bronşit Belirtileri Nasıldır?

Akut bronşit ve kronik bronşit farklı nedenlere bağlı olarak ortaya çıkmasına rağmen benzer semptomlar göstermektedir. Kronik bronşit tanısı konulurken yılda en az üç ay devam eden balgamlı öksürük göz önüne alınır ve bu durumun en az iki yıl sürmesi beklenir. Kronik bronşitin yaygın belirtileri aşağıda yer almaktadır.

• Nefes darlığı
• Nefes alışverişi esnasında hırıltı
• Derin olarak tanımlanan öksürük
• Değişik renkli balgam

Kronik bronşit, yukarıda listelenen belirtilere kendini göstermektedir. Ancak bunun dışında tekrarlayan üst solunum yolu enfeksiyonlarından, siyanozdan, ve sürekli yorgunluk hissinden bahsetmek de mümkündür. Siyanoz, ağız ve göz çevresinde gözlenen renk değişimidir. Bu bölgeler genellikle mavimsi tona sahip olur. Bronşit sırasında üst solunum yolu enfeksiyonu varsa hastada; burun tıkanıklığı, baş ve kas ağrısı gibi tipik enfeksiyon belirtilerinin de görülmesi mümkündür.

Tanı Yöntemleri Nelerdir?

Bronşit tanısı, vücutta şiddetli öksürüğe neden olabilecek diğer üst solunum yolu hastalıklarının elenmesiyle konulmaktadır. Bu nedenle dışlama tanısı olarak da nitelendirilebilir. Hasta öyküsü alındıktan ve fizik muayene yapıldıktan sonra hastadan birtakım tahlil ve tetkikler istenmektedir.

Kan tahlili, vücutta bakteriyel ya da viral enfeksiyon bulunup bulunmadığının tespiti için yapılmaktadır. Balgam testiyle, bakteri ve benzeri mikroorganizmaların özellikleri incelenmektedir. Spirometreyle bronşların daralma seviyeleri ölçülür. Bu yöntem bronşite ek olarak KOAH ve astım hastalığının teşhis edilmesine de yardımcı olmaktadır.

Bronşitin ciddiyetini anlamak için arteriyel kan gazı ölçümü yapılmakta ve hava yolunun tamamını incelemek için akciğer röntgeni ve bilgisayarlı tomografiye başvurulmaktadır.

Bilgisayarlı tomografi, hava yolu tıkanıklarının daha detaylı incelenmesine imkan tanır. Bronşit açısından riskli bulunan hastalarda atelektazi ve benzeri hastalıkların teşhis edilmesine de yardımcı olmaktadır.

Bronşit Tedavisi Nasıl Yapılır?

• Akut bronşit: Bakteri nedeniyle ortaya çıkmışsa antibiyotik tedavisi uygulanmaktadır. Virüs kaynaklıysa genellikle kendiliğinden düzelmesi beklenir. Ancak bu tip durumlarda belirtileri hafifletmek için rahatlatıcı bazı ilaçlara başvurulabilir. Bronşitin alerjiden tetiklenmesi durumunda, ilgili alerjenin ortadan kaldırılması tavsiye edilir.
• Kronik bronşit: Akut bronşit tedavisinde başvurulan ilaçlardan destek alınır. Tanı için semptomların üç aydan daha uzun sürmesi beklenmektedir. Akut bronşit tedavisine ek olarak antibiyotik dozu artırılmaktadır. Özellikle ilave hastalığı bulunan kişilerle, yaşlı hastalarda antibiyotik kullanımına başvurulmaktadır.

Bronşit Hastalığı Ne Kadar Sürede Geçer?

Bronşit, solunum yollarını etkileyen bir hastalıktır ve kişiden kişiye farklılık gösteren bir iyileşme sürecine sahiptir. Akut bronşit genellikle 1-3 hafta içinde kendiliğinden geçerken, kronik bronşit ise tedavi edilmezse daha uzun sürebilir. Bronşit hastalığının süresi, birçok faktöre bağlıdır, örneğin, hastalığın şiddeti, bağışıklık sistemi durumu, yaş, sigara içme alışkanlığı ve diğer sağlık durumları gibi faktörler etkili olabilir.

Akut bronşit, genellikle üst solunum yolu enfeksiyonlarına bağlı olarak oluşur ve öksürük, halsizlik, ateş ve göğüs ağrısı gibi belirtilerle kendini gösterir. Antibiyotikler genellikle akut bronşit tedavisinde kullanılmaz, ancak semptomları hafifletmek için öksürük şurupları veya ağrı kesiciler gibi ilaçlar kullanılabilir. Hastaların bol su içmeleri, dinlenmeleri ve sigaradan uzak durmaları da iyileşme sürecine yardımcı olabilir.

Kronik bronşit ise, üst solunum yolu enfeksiyonlarına uzun süre maruz kalmış kişilerde oluşabilir ve semptomları daha uzun sürebilir. Kronik bronşit tedavisi, sigarayı bırakmak, solunum yollarını açmak için bronkodilatör ilaçlar kullanmak ve solunum yolu enfeksiyonlarına karşı koruyucu aşılar yapmak gibi yaşam tarzı değişiklikleri içerebilir.