Çocuklarda İşitme Kaybı

İlk 3 yaş, işitme ve konuşma gelişiminin yakından takip edilmesi gereken bir dönemdir. Ebeveynler algılamada ya da yanıt vermede herhangi bir sorun fark ettiklerinde vakit kaybetmeden doktorlara danışmalıdır.

Risk faktörü olan çocuklar kontrol altında tutulmalı, bir işitme kaybı gelişmişse cerrahi yöntemler ya da medikal cihazlarla tedaviye başlanmalıdır.

Çocuklarda İşitme Kaybı Neden Olur?

Çocuklarda işitme kaybı iç, dış ve orta kulakta meydana gelebilmektedir. Dış ve orta kulakta görülen sorunlar genellikle ilaç kullanımı ya da cerrahi yöntemlerle tedavi edilebilmektedir. Ancak iç kulaktaki sorunlar genellikle tedavi edilememekte, bu nedenle işitme cihazının kullanılmasını gerektirmektedir.

İleri düzey işitme kayıplarında da ameliyat yardımıyla farklı cihazların kulak içine yerleştirilmesi ve duymanın kolaylaştırılması mümkündür.

İşitme sinirini doğrudan uyarması için işitme kaybı olan çocuklarda koklear implant, yani biyonik kulak kullanılabilmektedir. Bu cihazlar kulağa ameliyatla takılarak sinirlerin uyarılmasına, yani seslerin daha iyi biçimde algılanmasına yardımcı olmaktadır.

Ayrıca yaşları küçük olduğundan dolayı çocukların 6 – 12 ayda bir kontrollere gelerek işitme ve konuşma taramasından geçirilmesi tavsiye edilmektedir.

Çocuklarda İşitme Kaybı Belirtileri Nelerdir?

Çocuklarda ve bebeklerde işitme kaybının oluşması birçok şekilde fark edilebilmektedir. Bebekler seslere tepki vermez ya da anormal tepkiler verirse bir sorun olduğundan şüphelenilebilmektedir. Ancak yenidoğanlar sese karşı hassas olduğundan dolayı işitme kaybı olmasa bile seslere anormal tepkiler verebilmekte, zaman zaman korktukları için ağlayabilmektelerdir.

6. aydan sonra duyulan seslere yönelim yoksa bebeklerin işitmesinde bir problem olduğu düşünülebilir. Çocuklardaysa bu durum aşağıdaki semptomlar sayesinde kolaylıkla anlaşılabilmektedir.

• Söylenenlere tepki vermemek
• Seslerin nereden geldiğini anlayamamak
• Farklı sesleri birbirinden ayırt edememek
• Yaşıtlarına göre geç konuşma ya da hiç konuşamama
• Kelimeleri söylerken uzun süre aralık koyma
• Birden fazla sesi birbirinden ayıramama

Çocuklarda İşitme Kaybı Tanısı Nasıl Koyulur?

Bebeklere doğumdan sonra işitme ve taramayla ilgili bazı testler uygulanmakta ve olası işitme kayıpları anlaşılmaktadır. Prematüre bebeklerde ayrıca toakustik emisyon, ABR ya da BERA testleri yapılması gerekmektedir.

Çocuklardaysa hafif sesler dinletilerek ve ses miktarı zaman içinde arttırılarak işitme kaybı tanısı koyulabilmektedir. Bu sesler bir oyun gibi yansıtıldığından dolayı çocuklar korkmamakta, doğru tepkileri verebilmektedir.

Oto akustik emisyonlar (OAEs) ve timpanometre (akustik immitans) testleri de çocuklara tanı koymak için kullanılabilmektedir. OAEs testinde salyangoza yerleştirilen mikrofon, çocukların duyduğu sesin ne oranda işitildiğinin öğrenilmesini sağlar. Timpanometre testindeyse kulağa hava verilmekte ve iç yapıda oluşan değişimler gözlemlenmektedir.

Çocuklarda İşitme Kaybı Nasıl Tedavi Edilir?

Bebeklerde işitme kaybı oluşmasının nedeni kir ya da sıvı birikmesinden kaynaklı olabilmektedir. Bu nedenle kulağın temizlenmesi ve uygun görülen ilaçların kullanılması yeterli olacaktır.

Kulak içindeki sorunlar içinse bebeklere özel olarak üretilen işitme cihazlarının kullanılması gerekmektedir. Bebeğin zihinsel gelişimini sağlıklı biçimde tamamlayabilmesi içinse 6. aydan önce tanı koyulması ve cihaz kullanımına başlanması oldukça önemlidir.

Çocuklarda ilaç tedavisi, cerrahi operasyon ya da koklear implant işlemlerinden yardım alınabilir. Koklear implant, ileri düzey işitme kayıplarında tercih edilen bir durumdur. Ancak çocukların rahatça duyabilmelerine yardımcı olduğundan dolayı özellikle dil ve konuşma gelişiminin aksamamasını sağlamaktadır. Çocuklar herhangi bir özel eğitime gerek duymadan yaşıtları gibi her aktiviteye katılabilmektedir.