Bebeklerde ve çocuklarda sindirim sistemiyle ilgili pek çok sorun görülebilir, bu durum kabızlık olarak ortaya çıkabilmektedir. Oluşumunda farklı faktörler etkili olabileceği gibi tedavileri de değişik yöntemler uygulanarak yapılabilmektedir.

Hemen hemen her çocukta ve bebekte görülebilen bu rahatsızlık, farklı bir hastalığın semptomu olarak ortaya çıkabilmektedir. Bu nedenle oluşturduğu belirtiler ve komplikasyonlar dikkate alınarak altta yatan hastalığın araştırılması önem arz etmektedir.

Çocuklarda Kabızlık Nedir?

Kabızlık, katı halde olması gereken gaitanın zorlukla dışkılanması durumudur. Bu dışkılama normale göre daha seyrek şekilde gerçekleşmektedir.

Çocuklarda iki günden daha uzun süre yapılamaması kabızlık olarak kabul edilmektedir. Tuvalet alışkanlıklarının değiştirilmesi ya da doktor önerisiyle bir diyet listesi oluşturulması genellikle tedavi için yeterli kabul edilmektedir.

Kabızlık, anal fissür adı verilen rektal kanamalara neden olabilmektedir. Uzun süre dışkılayamama durumu nedeniyle vücutta farklı komplikasyonlar da gelişebilmektedir. Bu nedenle fark edildikten sonra zaman kaybetmeden bir uzmandan yardım alınması oldukça önemlidir.

Çocuklarda Kabızlık Nedenleri Nelerdir?

Bebeklerde ve çocuklarda kabızlığın birbirinden farklı nedenleri olabilmektedir. Ancak çoğunlukla ortaya çıkış nedenleri yetişkinlerle benzerlik göstermektedir.

Özellikle bebeklerin ek gıdaya geçtiği dönemlerde bağırsaklarının alışık olmadığı besinlerle karşılaşması kabızlığa neden olmaktadır. Bununla birlikte annenin kabız olması, anne sütünden kaynaklı olarak bebeğin de kabız olmasına neden olabilmektedir. Bebeklerde ayrıca demir ilaçları, yanlış beslenme ve mama yoğunluğunun artması da kabızlıkla sonuçlanabilmektedir.

Çocuklarda kabızlığın daha geniş bir neden tablosu bulunmaktadır. Özellikle katı gıdalarla beslenmek ve yetersiz sıvı almakla başlayan bu liste, aşağıdaki gibi devam edebilmekte ve diğer sağlık sorunlarına göre uzatılabilmektedir.

  • Yeteri kadar lifli gıda tüketmemek
  • Sağlıksız besinlerle beslenmek
  • Tuvaleti ertelemek
  • Ağrı hissedildiği için tuvalete gitmeyi reddetmek
  • Hipotroidi
  • Kalın bağırsakta sinir sistemi sorunları
  • Anatomik problemler (doğuştan)
  • Anal fissür
  • Makat darlığı
  • Duygusal stres ve aile içi sorunlar
  • Bazı ilaçların yan etkileri

Çocuklarda Kabızlık Belirtileri Nelerdir?

Bebeklerde ve çocuklarda dışkılama sıklığı farklılık gösterebilmektedir. Bu nedenle kabız olup olmadıklarını anlamak için daha farklı belirtilere ihtiyaç duyulmaktadır. Bebeklerde ağlamak, dışkının sert görünmesi ve dışkılama sırasında ağrı çekmesi gibi durumlarda anlaşılabilmektedir. Çocuklardaysa birkaç gün tuvalete gidememe durumuyla birlikte aşağıdaki semptomlar görülebilmektedir.

  • Normalden daha katı dışkı
  • Karın ağrısı
  • Şişlik
  • Tuvalet yaparken zorlanma
  • İştahsızlık
  • Huysuzluk
  • İdrar kaçırma
  • Makattan kan gelmesi
  • İdrar yolu enfeksiyonları
  • Sızıntı dolayısıyla kirli iç çamaşırları
  • Enkomprezis
    Ayakucunda durma
  • Bağırsağı tutarak dans eder gibi hareketler yapma

Tanı Yöntemleri

Kabızlığın ilk belirtisi ağrı ve zorlanma olduğundan dolayı hem bebeklerde hem çocuklarda dışkının nasıl yapıldığı incelenebilmektedir. Bu konu daha çok ebeveynlere sorulmakta ve dışkılama sıklığı hakkında da ayrıntılı bilgiler alınmaktadır. Fakat ihtiyaçlarını kendileri karşılayabilen çocuklarda diğer semptomlar da incelenmektedir. Tanı için öncelikle fizik muayene yapılmakta ve karın bölgesindeki şişlik kontrol edilmektedir.

Bağırsakların içinde bulunan dışkını görüntülenmesi için röntgen çekilmesi istenebilmektedir. Ayrıca kabızlığa neden olan sorunun keşfedilmesi adına laboratuvar testleri talep edilebilmektedir. Böylelikle tanı kesinleştirilmekte, uygun tedavi seçenekleri de hastanın genel durumuna göre değerlendirilmektedir.

Çocuklarda Kabızlık Tedavisi Nasıldır?

Hastalar henüz çocuk olduklarından dolayı öncelikli olarak düzenli beslenmeye ve kabız yapacak yiyecekleri kısıtlamaya uygun bir diyet uygulanmaya başlanır. Hareketsiz çocukların daha çok hareket etmeye başlaması için alışkanlıkların değiştirilmesi gerekmektedir.

Kabızlık derecesi ileri boyuttaysa ilaç tedavisi uygulanabilmektedir. Ayrıca tuvalet alışkanlıkları yeniden değerlendirilerek yanlış olan durumlar aileyi bilinçlendirerek düzeltilebilmektedir. Eğer kabızlıkla birlikte anal fissür, makatta çatlak, hemoroid ve dışkı kaçırma durumları görülüyorsa cerrahi müdahaleler yapılabilmektedir.

Bağırsakları Ne İyi Çalıştırır?

Bağırsakları düzenli çalıştırmak sağlık için önemlidir. Sağlıklı bir bağırsak, toksinlerin vücuttan atılmasına yardımcı olur ve sindirimin sağlıklı bir şekilde gerçekleşmesini sağlar. Bununla birlikte, bağırsak sağlığı, çoğu insanın düşündüğünden daha fazla şeyden etkilenir. Peki bağırsakları iyi çalıştırmak için ne yapılmalıdır?

İlk olarak, lif açısından zengin besinler tüketmek önemlidir. Lifli gıdalar, bağırsak hareketlerini artırarak sindirimi kolaylaştırır. Özellikle sebze ve meyveler bağırsak sağlığı için faydalıdır. Ancak, lifli gıdalara ani bir geçiş bağırsak sorunlarına neden olabilir. Bu nedenle, lifli gıdaları yavaş yavaş ve düzenli olarak tüketmek önerilir.

İkinci olarak, probiyotikler bağırsak sağlığı için önemlidir. Probiyotikler, bağırsaklardaki sağlıklı bakterilerin çoğalmasına yardımcı olur ve bağırsak duvarlarını güçlendirir. Probiyotikler, yoğurt, kefir, turşu gibi gıdalarda doğal olarak bulunabilir veya takviye olarak alınabilir.

Son olarak, yeterli su tüketmek de bağırsak sağlığı için önemlidir. Su, bağırsak hareketlerinin düzenli olmasına yardımcı olur ve bağırsakların toksinleri vücuttan atmasına yardımcı olur. Günde en az 2 litre su içmek önerilir.