Sindirim sistemi hastalıklarının teşhis ve tedavisinde endoskopiden yardım alınabilmektedir. Bu işlem, istenilen organın içini görebilmeyi sağladığından dolayı tıbbi açıdan oldukça önemlidir.

Hastalıkların birbirinden ayırt edilmesine ve doğru şekilde tanı koyulmasına fayda sağlamaktadır. Özellikle 40 – 45 yaş grubundan sonra özellikle endoskopiyle işlem yapılması, böylece durumun daha ayrıntılı bir biçimde değerlendirilmesi gerekmektedir.

Endoskopi Nedir?

Ucunda kamera ve ışık bulunan, yaklaşık 1 metre uzunluğundaki medikal cihaza endoskopi adı verilmektedir. Bu cihaz, ağızdan girilerek bağırsaklara kadar olan bölümde görüntüleme yapma şansı sunmaktadır.

Çoğunlukla mide rahatsızlıklarında kullanılsa da yemek borusu da endoskopiyle görüntülenebilmektedir. Endoskopiyle birlikte genellikle hasta dokudan parça alınır ve hastalığın tanımlanabilmesi için patolojide incelenmeye gönderilir.

Endoskopi Kimlere Uygulanmaktadır?

Mide ve sindirim sisteminin diğer bölümlerinde rahatsızlıklar görülmesi endoskopi yapılmasını gerektirebilmektedir. Bunlarla birlikte kronik olarak semptom gösteren; yara, polip, tümör ya da kanser olduğundan şüphelenilen hastalarda da uygulanması gerekebilmektedir. Ayrıca aşağıdaki semptom ve hastalıklara sahip olan kimselerde de endoskopiyle görüntüleme işlemi yapılabilmektedir.

  • İshal
  • Ağız kokusu
  • Yutkunmakta zorlanmak
  • Reflü
  • Mide ağrısı
  • Kansızlık
  • Mide bulantısı ve kusma
  • İstemsiz kilo kaybı
  • Göğüste yanma hissi

Endoskopi Nasıl Yapılır?

Endoskopi, bireyin ağzından hortumla girilerek mideye kadar olan kısma bakılmasını sağlayan bir işlemdir. Hastalar mutlaka aç olmalı, önceki gün gece 12’den sonra su bile içmemelidir. Herhangi bir yemek yenmesi mide ve bağırsakların hareketlerinin izlenmesini engelleyeceğinden dolayı işlemin başarısızlıkla sonuçlanmasına neden olabilmektedir.

Genellikle hastanın ve doktorun rahat edebilmesi için endoskopi işlemi genel anestezi altında yapılmaktadır. Hastalara sedasyon uygulaması yapılmakta, lokal anestezi sırasında hasta 10 dakika kadar uyutulmakta ve gerekli işlemler yapılmaktadır. Ancak acı veren bir işlem olmadığından dolayı bazı hastaların uyanık olması da mümkündür.

Endoskopi İşlemi Öncesinde Nasıl Hazırlık Yapılmalıdır?

Sindirim sisteminin görüntülenmesi için kişinin aç olması ve yaklaşık 6 – 8 saat su bile içmemesi gerekmektedir. Hastanın genel sağlık durumu dolayısıyla kullandığı ilaçları önceden doktora bildirmesi oldukça önemlidir. Ayrıca kan değerlerini değiştirmemesi adına işlemden önce sigara kullanımı durdurulmalıdır.

Endoskopi için daha fazla hazırlık yapılması gerekmemektedir. Ancak bireyin daha sağlıklı olması adına ağız temizliğini yapması tavsiye edilir. Böylece yapılan işlemler daha steril hale getirilerek olası komplikasyonların önüne geçilebilmektedir. Doktorun endoskopiye hazırlık sürecinde yapılmasını ve yapılmamasını tavsiye ettiği diğer konularda da hassas davranılmalıdır.

Endoskopi Uygulaması

10 – 30 dakika arasında süren endoskopi uygulaması, teşhis için olduğu gibi tedavi için de uygulanabilir. Kamera yardımıyla yapılan görüntülemelerde müdahale edilmesi gereken bir durum varsa ameliyat ekibi tedaviye o anda başlayabilmektedir. Özellikle acil vakalarda işlemler hastaya daha fazla sedasyon verilerek hasta uyanmadan yapılabilmektedir. Çoğunlukla yan etki gösteren bir uygulama olmamasına rağmen endoskopi sonrasında aşağıdaki semptomlar oluşabilmektedir.

  • Şiddetli mide yanması
  • Karın ağrısı
  • Ağızdan kan gelmesi
  • Kusma
  • Nefes darlığı

Gastroskopi ile hangi hastalıklar teşhis edilir?

Üst endoskopi olarak da bilinen gastroskopi, üst sindirim sistemini incelemek için kamera ve ışıkla donatılmış ince, esnek bir tüpün ağızdan sokulmasını içeren tıbbi bir prosedürdür. Bu prosedür genellikle ülserler, gastrit ve özofagus kanseri dahil olmak üzere bir dizi gastrointestinal bozukluğu teşhis etmek için kullanılır.

Gastroskopi ile teşhis edilen durumlardan biri, mide asidinin yemek borusuna geri akarak mide ekşimesine, göğüs ağrısına ve yutma güçlüğüne neden olduğu bir durum olan gastroözofageal reflü hastalığıdır.

Gastroskopi ayrıca mide veya duodenumun iç yüzeyinde gelişen açık yaralar olan ülserleri de teşhis edebilir. Bu yaralar ağrıya, kanamaya ve diğer komplikasyonlara neden olabilir. Prosedür sırasında, doktorlar mide ve on iki parmak bağırsağını ülser belirtileri açısından inceleyebilir ve ileri analiz için bir doku örneği (biyopsi) alabilirler.

Gastroskopi yemek borusunu kaplayan hücrelerde başlayan bir kanser türü olan yemek borusu kanserinin erken belirtilerini saptayabilir. Doktorlar gastroskopi ile yemek borusunu anormal hücreler veya büyümeler açısından inceleyebilir, bu da özofagus kanserinin erken evrelerinde tanımlanmasına yardımcı olabilir.

Endoskopi İşleminden Sonrası

Mideye yapılan endoskopi işlemi hastada hafif de olsa yutkunma zorluğu ve boğaz ağrısı gibi semptomlar oluşturabilmektedir. Bu durum çok uzun sürmemekte, yaklaşık 1 saat içinde bu belirtiler kendiliğinden kaybolabilmektedir. Ayrıca yapılan sedasyona bağlı olarak hastanın bir süre yemek yememesi ve sıvı tüketiminde dikkatli olması gerekmektedir.

Endoskopiden elde edilen bulgulara göre hastaya gerekli bilgilendirmeler yapılmaktadır. Beslenme düzeninin değiştirilmesi, hastalığın tanısı ve tedavisi gibi bilgiler sayesinde bireyin normal yaşama dönmesi daha kolay bir hale gelecektir. İşlem sonrası kolonoskopi uygulanıp uygulanmayacağı da hastaya bildirilmektedir. Ancak sedasyon dolayısıyla bilinç kaybı oluşabileceği için hastanın yanında mutlaka bir refakatçının olması gerekmektedir.

Endoskopi Yapıldıktan Sonra Nelere Dikkat Edilmeli?

Endoskopi, birçok sindirim sistemi hastalığının teşhisi ve tedavisi için kullanılan bir tıbbi prosedürdür. Endoskopi, endoskop adı verilen bir aletin kullanılmasıyla gerçekleştirilir ve genellikle anestezi altında yapılır. Endoskopi sonrası hastaların bazı önemli şeylere dikkat etmeleri gerekir.

İlk olarak, endoskopi sonrası hastaların yemek yemeden önce bir süre beklemeleri gerekir. Doktorunuz size ne kadar süre beklemeniz gerektiğini söyleyecektir. Genellikle, hastalar endoskopi sonrası birkaç saat boyunca yemek yemekten kaçınmalıdır.

İkinci olarak, endoskopi sonrası hastaların bazı yan etkilerle karşılaşabilecekleri unutulmamalıdır. Bu yan etkiler arasında boğaz ağrısı, hafif mide bulantısı, şişkinlik hissi ve gaz bulunur. Bu yan etkiler genellikle birkaç saat veya birkaç gün içinde kendiliğinden geçer. Ancak, yan etkiler şiddetli veya uzun süreliyse doktorunuza başvurmanız gerekir.

Doktorunuzun size verdiği talimatlara uymak, iyileşme sürecinizi hızlandıracaktır. Bu talimatlar arasında, belirli ilaçların kullanımı, aktivite düzeyi ve diyet değişiklikleri yer alabilir. Doktorunuzun verdiği talimatlara uymak, sağlıklı bir iyileşme sürecinde önemli rol oynar.