Göz Tembelliği Tedavisi
Doğum sırasında sağlıklı bir görme yaşansa da zaman içinde görme keskinliği bozulabilir. Toplumun %1,6 – %3,6’lık kısmında görüldüğünden dolayı bilinen hastalıklardan biridir. Bebeklik çağında başlayabilse de genellikle ilk 6 ayda ve 7 – 8 yaşlarda daha kritik şekilde ilerlemektedir.
Aileler durumu erken fark ederse tedavisi yapılabilir ancak ilerleyen dönemlerde sinirler kalıcı zararlar alabileceğinden dolayı tedavi zorlaşmakta, daha az etkili hale gelmektedir. Ancak rutin kontrollerde saptanabildiği için aileler fark etmese bile erken tanı koyulması mümkündür.
Göz Tembelliği Nedir?
Bebeklerin normal görme yetenekleriyle doğması gözlerin sağlıklı kalacağı anlamına gelmemektedir. Zaman içinde iki ayrı gözden alınan görüntüler beyinde birleştirilirken bazı sorunlar yaşanabilir. Bu sorunlar göz tembelliğine neden olur ve çocuklarda tek ya da çift taraflı olarak görme keskinliğinin azalmasına neden olur.
Göz Tembelliği Nedenleri Nelerdir?
Çocuklarda göz tembelliği oluşturan durumlar bazen dışarıdan görülebilmekte, bazense yalnızca göz içinde veya beyinde gerçekleşmektedir. Bu nedenle her hastaya erken tanı koyulması mümkün değildir. Ancak aşağıdaki durumlar kolayca fark edilebileceğinden dolayı bir uzmana başvurularak tedaviye başlanması mümkündür.
- Gözlerde şaşılık (kayma)
- İki gözün çok farklı gözlük numaralarının olması
- Göz kapağında aşırı düşüklük
- Doğuştan katarakt olması.
Çocuklarda Göz Tembelliği Belirtileri
Belirti görülmese bile çocukların 6 – 12 aylık dönemlerinde, 3. yaşlarında ve 6. yaşlarında rutin göz muayenesine götürülmesi gerekir. Böylelikle ebeveynler fark edemese bile görme bozuklukları erken dönemde tanımlanarak tedavi uygulamalarına başlanabilir. Ancak aşağıdaki belirtiler sık sık görülüyorsa göz tembelliğinin işaretçisi olabileceği için bir uzmanın görüşünü almakta fayda vardır.
- Gözlerin sık sık kırpılması
- Bir gözü kapatmak
- Sürekli düşünceli olmak
- Bebeklerin tek gözünü eliyle kapatması
- Bir nesneye yakından uzun süre bakamamak
- Göz kısarak bakma
- Dikkat dağınıklığı
- Sürekli gözleri ovalama
- El ve göz koordinasyonu sağlayamama
- Odaklanan nesneye bakarken başı bir tarafa döndürmek
Göz Tembelliği Tanı Yöntemleri
Bebeklere tanı koyulurken ebeveynlerin şikayetleri dikkate alınır ve durumun ne süredir devam ettiği gibi sorular cevaplanır. 5 yaşından büyük çocuklara ve yetişkinlere göz muayenesi yani tam oftalmoloji yapılarak göz tembelliği tanısı koyulur.
Durumun oluşum nedeni incelenerek tedavi planına ekleneceği için göz tembelliğinin ilerlemesi de engellenmiş olur. Ancak daha küçük çocuklarda gözlerin tek tek incelenmesi gerekebilir. Bunun için el ve göz koordinasyonuna, iki gözün hareketine, kayma ve şaşılık gibi durumlara bakılır. Çocuk hastalar tam oftalmolojiye uygun olmadıklarından dolayı periyodik olarak kontrole götürülmeleri, hastalık durumunun ara ara yeniden incelenmesi gerekebilir.
Göz Tembelliğinin Tedavi Yöntemleri
Erken tanıyla birlikte göz tembelliğinin önüne geçmek ve ilerlemesini durdurmak mümkündür. Bu açıdan, özellikle 8 – 9 yaş grubu oldukça kritik bir süreçtedir. Cerrahi bir tedavisi olmadığı içinse durumu oluşturan nedeninin tedavi edilmesi gerekmektedir.
Öncelikle hastaların ihtiyacı varsa gözlük takmaya başlaması ya da gözlük numaralarının değiştirilmesi gerekir. Yoksa göz kapama tedavisi uygulanır ve tembellik olan gözün daha çok kullanılması için sağlıklı olan göz pedler yardımıyla kapatılır. Gün içinde belirli süre boyunca kapatılan göz sayesinde, tembellik yapan göz daha çok çalışarak kaybettiği görme keskinliğini yeniden kazanır.
Yetişkinlerde ve kritik yaş grubunu geçen çocuklarda nörovizyon tedavisi uygulanarak olumlu sonuçlar alınabilir. Bunun için kişiye haftada 2 – 3 gün olacak ve 30 – 40 dakika sürecek şekilde farklı kontrastlarda görüntüler gösterilir. İlk tedavi hastanede yapılsa da sonraki seanslara evde devam edilmesi mümkündür. Hemen hemen 2 ay boyunca devam eden bu tedaviler göz tembelliğinin tedavi edilmesini sağlamaktadır.
Göz Tembelliği Göz Kapama Ne Kadar Sürer?
Göz tembelliği, tıbbi terim olarak ambiyopi olarak bilinir. Göz tembelliği, genellikle çocukluk döneminde meydana gelen bir durumdur ve bir gözün diğerine göre daha az kullanılması sonucu oluşur. Göz tembelliği, düzgün bir şekilde tedavi edilmediği takdirde, yetişkinlik döneminde de kalıcı olabilir. Tedavi edilmeyen göz tembelliği durumunda, göz kapama tedavisi en sık kullanılan yöntemlerden biridir.
Göz kapama tedavisi, etkilenen gözün kapatılmasını içerir. Tedavi süresi, hastanın yaşı, tedaviye ne kadar erken başlandığı, tembelliğin derecesi gibi faktörlere bağlı olarak değişebilir. Ancak, genellikle çocuklar için 6 ay ile 2 yıl arasında sürebilir. Tedavi süresince, göz kapama uygulanan gözün tembelliğinin azalması ve daha iyi bir görsel işlev kazanması hedeflenir.
Göz tembelliği, tedavi edilmediği takdirde kalıcı hale gelebilir. Bu nedenle, erken teşhis ve tedavi önemlidir. Ebeveynler, çocuklarının görme problemleri olduğunu fark ederlerse, bir göz doktoruna başvurarak teşhis ve tedavi için yardım almalıdırlar. Tedavi edilmeyen göz tembelliği durumunda, yaşam boyu görme problemleriyle mücadele etmek zorunda kalınabilir.
