Hidrosefali ismi ile bilinen bu hastalık, beynin derinliklerinde boşluklarda (ventriküller) sıvı birikmesi sonucunda meydana gelir. Aşırı sıvı, ventriküllerin boyutunu artırır ve daha fazla baskı yapar. Beyin omurilik sıvısı, normalde ventriküllerden akar.

Omuriliği ve beyni yıkar. Ama hidrosefali ile ilgili çok fazla kişinin omurilik sıvısının basıncı da beyin dokularına zamanla zarar verebilir. Beyin fonksiyonlarında bazı bozulmalara yol açabilir.

Hidrosefali Nedir?

Hastalığın ismi “kafa” ve “su” anlamına da gelen Latince sözcüklerden meydana gelir. Genellikle çocuklarda görülen ve doğuştan meydana gelen hidrosefalinin görülme sıklığı, yaklaşık olarak 500 çocukta 1’dir. İleri yaşlarda da meydana gelebilir.

Biriken bu sıvıya beyin-omurilik sıvısı (BOS) denir. Bu sıvının çoğu, beynin içindeki sıvı alanlarda (ventriküller) bulunur. Amacı beyni ve omuriliği korumaktır. Bu sıvının dolaşımı sırasında bir ya da birkaç noktada engellenmesine ve bu nedenle oluşan sıvı birikimine, Hidrosefali adı verilir.

BOS sıvısı, beyin hücrelerinin, ihtiyacı olan besini bulur ve atıkları dokulardan uzaklaştırır. Bu nedenle BOS sıvısı, beyin hücrelerini temizlemeye yardımcı olur. Normalde bu sıvı kan dolaşımı sırasında, kana geri emilir. Hidrosefalide, bu sıvının emiliminde sorun meydana gelir.

Sıvı, beyin içinde birikerek kafatasının giderek büyümesine ve basıncın artmasına yol açar. Beyinde aşırı sıvı birikimi olan bebeklerde, kafatasında bir çıkıntı ve kafatasının büyümesi gözlemlenebilir.

Bebeğin kafasında meydana gelen basıncın artması, kemiklerin ayrılmasına ve genişlemesine neden olur. Bunun sonucunda bebeğin başı olduğundan daha büyük görünebilir. Hidrosefali hastalarının birçoğunda tanı doğumda, doğum öncesinde ya da erken bebeklik döneminde konulur. Nadir de olsa gelişimsel bozukluklara ve genetik (kalıtsal) bozukluklara bağlı olarak gelişir.

Hidrosefalinin Sık Rastlanan Nedenleri

Hidrosefali, hem doğuştan ve hem de sonradan pek çok faktöre bağlı olarak gelişir. Bu anlamda; kafa içi kanamalar, merkezi sinir sistemi enfeksiyonu, menenjit, travmalar, felç, kan pıhtıları ve beyin tümörlerine bağlı olarak gelişebildiği gibi doğumsal nedenlere bağlı olarak da karşımıza çıkabilir. Yetişkinler ve çocuklarda gelişen hidrosefali hastalığı, genellikle kafa travmaları ve yaralanmaları ile çeşitli hastalıklara bağlıdır.

İlerleyen yaşta kişilerde bu yaralanmaların yanında enfeksiyonlar da yakından ilişkilidir. İleri yaşlarda hidrosefalide kalp, damar ve diyabet hastalıklarının etkisi olduğu düşünülmektedir.

Prematüre doğmuş olan bebeklerde görülen hidrosefali, omurilik sıvısının akışını önemli ölçüde etkileyen beyin problemleri nedeni ile gelişir. Aynı zamanda özellikle gen mutasyonları ve Dandy Walker gibi nadir bir şekilde görülen genetik bozukluklar da çoğu zaman hidrosefalinin nedeni olabilir.

Hidrosefali Belirtileri Nelerdir?

Her çocukta farklı şekillerde belirtiler görülür. Aynı zamanda bu belirtiler, başka hastalıklara bağlı olarak da gelişebilir. Bu belirtileri görürseniz doktorunuzu ayrıntılı bir şekilde bilgilendirmeniz gerekmektedir. Kesin tanı koyabilmek için doktorunuzun yapacağı ayrıntılı incelemeler çok önemlidir.

Hidrosefali Tanı Yöntemleri

Hidrosefali hastalığı, hamilelik sırasında yapılan testler sayesinde tespit edilebilir. Gebelikte, rutin yapılan ultrason testinde bebeğinizin beyin gelişimi kolaylıkla takip edilebilir. Genişlemiş olan beyindeki boş alanlar ya da karıncıklar (ventriküller) da ultrasonda görülebilir. Ama hidrosefali, gebeliğin son üç ayında ortaya çıkmaz. Bu nedenle de erken dönemde çekilen ultrasonda görülmez.

Beyinde Su Toplaması Ameliyatı Kaç Saat Sürer?

Beyinde su toplaması, beyin dokusunda artan sıvı, emilim bozukluğu ve sıvı dolanım tıkanıklığı nedeniyle oluşan bir rahatsızlıktır. Bu durum beyinde basınç artışına neden olabilir ve ciddi sonuçlara yol açabilir. Beyinde su toplaması ameliyatı, bu durumu tedavi etmek için yapılan bir operasyondur. Ameliyat süresi birkaç faktöre bağlıdır.

Beyinde su toplaması ameliyatı, genellikle 1-2 saat sürer. Bu ameliyat, lokal veya genel anestezi altında gerçekleştirilebilir ve genellikle bir gece hastanede kalınması gerektirir.

Ameliyat süresi, hastanın durumuna, beyindeki sıvı birikiminin miktarına ve ameliyatın yapılacağı bölgeye bağlı olarak değişebilir. Ayrıca, hastanın yaşına, genel sağlık durumuna ve ameliyatı gerçekleştiren cerrahın deneyimine de bağlı olabilir.

Beyinde su toplaması, hızlı bir şekilde tedavi edilmelidir, çünkü durum ciddi komplikasyonlara neden olabilir. Bu nedenle, beyinde su toplaması belirtileri gösteren kişilerin, mümkün olan en kısa sürede tıbbi yardım almaları önemlidir. Ameliyat sonrası dikkatli bir iyileşme süreci takip edilmeli ve doktorun verdiği talimatlara uyulmalıdır.