Hipertiroidi Tedavisi
Tiroit bezlerinin fazla çalışması durumunda ortaya çıkan hipertiroidi, vücuttaki TSH hormonunun anormal düzeylere gelmesi durumudur. Metabolizmanın çalışmasını olumsuz biçimde etkilediğinden dolayı farklı hastalıkların oluşmasına sebep olabilir. Yaygın olarak kadınlarda ve 20 – 40 yaş grubundaki insanlarda görülmektedir.
Hipertiroidi Nedenleri Nelerdir?
Hipertiroidi, çoğunlukla bağışıklık sistemi rahatsızlıklarından dolayı oluşan bir rahatsızlıktır. Oluşumunu durdurmak mümkün değildir ancak yaşam kalitesi arttırıldığında geciktirilmesi veya daha hafif düzeyde yaşanması mümkündür. Vücutta hipertiroidinin oluşmasına neden olan ana rahatsızlık graves hastalığı olsa da aşağıdaki hastalıkların da etkisi oldukça fazladır:
- İnterferon, iyot, lityum içeren bazı ilaçlar
- Tiroit iltihapları
- İnsan Koryonik Gonadotropin (hCG) hormonunun fazlalığı
- Hipofiz bezinde tümör oluşması
- Tiroidit
- Tiroit kanseri
Hipertiroidi Belirtileri Nelerdir?
Tiroit bezlerinin anormal çalışması hemen hissedilen bir durum değildir. Hastalar genellikle guatra benzer şikayetlerle başvuru yaptığı zaman hipertiroidi olduklarını öğrenirler.
Bazı hastalar hiç belirti göstermediğinden dolayı bu hastalıkla başka bir rahatsızlık veya check up için verilen kan testlerinde tanışırlar. Ancak belirti gösteren kişilerde terleme, yemek yemeye rağmen kilo verme ve saç incelmesi durumlarına ek olarak aşağıdaki belirtiler görülür.
- Taşikardi
- Yüksek tansiyon değerleri
- Sinirli ve huzursuz hissetme
- Gözlerde büyüme – öne çıkma
- Işığa karşı duyarlılık
- Saç dökülmesi ve saçların sağlıksız görünmesi
- Cildin sıcak ve nemli olması
- Sıcağa dayanamama
- Titreme
- Derinin incelerek hassaslaşması
- Adet düzensizliği
- Tiroitlerde büyüme
Hastalığın hangi boyutta olduğuna göre farklı belirtilerle karşılaşılması mümkündür. Çoğunlukla durumu ilerleyen kimseler belirtileri daha şiddetli şekilde görür ve yaşam kalitelerinin düştüğünden şikayetçi olurlar. Ancak hafif derecede belirti hissedilmemesi ve durumun sadece yorgunluktan kaynaklandığının düşünülmesi mümkündür.
Hipertiroidi Kimlerde Görülür?
Hipertiroidi, tiroid bezinin aşırı aktif olması sonucu meydana gelen bir sağlık sorunudur. Bu durum, vücutta aşırı miktarda tiroid hormonunun salgılanmasına neden olur. Hipertiroidi genellikle kadınlarda daha yaygın olarak görülür ve genellikle 20-40 yaş arasındaki bireyleri etkiler. Ancak, herhangi bir yaşta ya da herhangi bir cinsiyette de görülmesi mümkündür.
Hipertiroidiye neden olan birçok faktör vardır. Graves hastalığı, tiroidit, nodüler guatr ve tiroid kanseri gibi bazı tiroid hastalıkları, hipertiroidinin nedenleri arasındadır. Ayrıca, aşırı iyot alımı, stres, gebelik ve bazı ilaçlar da hipertiroidiye neden olabilir.
Hipertiroidi, çeşitli semptomlara neden olabilir, ancak belirtileri kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Bu semptomlar arasında kilo kaybı, çarpıntı, titreme, terleme, sinirlilik, uyku sorunları, yorgunluk, zayıflık ve kas krampları yer alabilir.
Hipertiroidinin tedavisi, altta yatan nedenlerin belirlenmesini ve belirtilerin yönetilmesini içerir. Tedavi, ilaçlar, radyoaktif iyot tedavisi veya tiroid bezinin ameliyatla çıkarılması gibi farklı seçenekleri içerebilir. Hipertiroidi, erken teşhis edilip uygun şekilde tedavi edildiğinde, çoğu kişi için iyi bir prognoza sahip bir rahatsızlıktır.
Hipertiroidi Tanı Yöntemleri
Bir hormon rahatsızlığı olduğundan dolayı hipertiroidine tanı koyulabilmesi için kan testleri istenir. Yapılan testlerde TSH hormonunun düşük seviyelerde, T3 ve T4 değerlerininse yükseklerde bulunması hipertiroidi olduğunu göstermektedir. Bunlarla birlikte tiroit bezlerinin durumunu kontrol etmek için farklı testler de istenebilmektedir.
Hastadan alınan ultrasona göre tiroidin yapısı incelenerek farklı bir durumun olup olmadığı kontrol edilmektedir. Ayrıca tiroidin büyüklüğü ve değişimi gibi bilgiler de ultrason sayesinde öğrenilebilir.
Hastalardan ayrıca tiroit sintigrafisi istenerek nodüllerin varlığı incelenir. Bu yöntemde hastaya ilk olarak radyoaktif madde içeren bir hap içirilir ve tiroit bezlerinin bu hapı yakalaması beklenir. Böylelikle tiroit bezlerinin çok daha ayrıntılı bir görüntüsü elde edilir ve daha doğru tanılar koyulabilir.
Hipertiroidi Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Uygulanan tedavinin amacı tiroit hormonunun normal seviyelerde seyretmesini sağlamaktır. Bu nedenle tedavi yöntemi kişinin öyküsüne ve hastalığın derecesine göre farklılık gösterebilir. Tedavi uygulanırken aşağıdaki faktörler dikkate alınmakta, oluşabilecek diğer komplikasyonların önüne geçilmeye çalışılmaktadır.
- Genel sağlık durumu ve sağlık geçmişi
- Yaş ve cinsiyet
- Hastalığın ne kadar ilerlediği
- Kullanılan diğer ilaçların etkileri
- Tedaviye yanıt verme durumu
- Hastanın tercihi
- Hastalığın nasıl seyredeceği hakkındaki düşünceler
Hipertiroidi hastaları çoğunlukla ilaç tedavisi görerek yaşamlarına devam edebilmektedir. Bu ilaçlar, kandaki hormon miktarlarını düzenleyerek belirtileri azaltmakta ve bireye eski sağlığını yeniden kazandırmaktadır. Ana madde olarak anti – tiroit içeren ilaçlar tercih edildiğinden dolayı ilaç tedavisi kısa bir süre içinde olumlu sonuçlar alınmasını sağlamaktadır.
İyot tedavisi ve tiroit ameliyatları da hipertiroidi tedavisinde tercih edilen yöntemler arasında bulunmaktadır. Hastanın durumuna göre uygun olan tedavi yöntemi uygulanmaktadır ve bu yöntemlerin herhangi bir riski yoktur.
Ameliyatla tiroidin bir kısmı ya da tamamı çıkarılabilmekte, gerektiği durumlarda ilaç tedavisine devam edilmektedir. İyot tedavisindeyse tiroit hücrelerine kontrollü bir biçimde zarar verilerek hormon üretiminin kontrol altında tutulması amaçlanmaktadır.