HPV Aşısı
Human papilloma virüs enfeksiyonundan korunmak için gerçekleştirilen aşı yöntemi HPV olarak ifade edilmektedir. HPV aşısı, özellikle rahim ağzı, genetik organlar, erkekte penis, makat ile baş ve boyun ya da boğaz üzerinde meydana gelen kanserden korunmak için de uygulanan bir yöntemdir. Genelde iki ya da 4’lü ile 9’lu gibi farklı aşı çeşitleri bulunmaktadır.
Bu aşılar genel olarak virüs enfeksiyonunun bulunduğu bölgeye bağlı şekilde yaşanan soruna göre uygulanır. Özellikle çocuklarda cinsiyet fark etmeden mutlaka 11 veya 12 yaşlarında yapılması gereken bir aşı yöntemidir. Zamanında aşılanmayan erkek çocukları için 45 yaşına kadar bu işlem yapılabilir. Kadınlarda ise herhangi bir yaş kriteri bulunmadan uygulama gerçekleşebilir.
HPV Aşısının Kanserle Mücadele Üzerindeki Etkisi
Özellikle rahim ağzı kanseri kadınlarda en çok rastlanan kanser türleri içerisinde yer alır. Her sene 500 binden fazla kadın bu kanser sebebi ile yaşamını yitirmektedir. Hem kadın hem de erkeklerin genital bölgeleri ile vücudun diğer bölgelerinde oluşan kanserler doğrultusunda bu durum ciddi sağlık sorunları oluşturur.
Fakat rahim ağzı kanseri ve diğer kanser türleri arasında HPV virüsü oldukça etkilidir. Koruyucu ve önleyici sağlık kontrolü altında düzenli olarak doktora görünmek ile bu aşı önemli oranda kanserin önüne geçici bir etki yaratmaktadır.
HPV Aşısının Yan Etkisi Var mı?
HPV aşısı içeriğinde canlı veya ölü mikrop bulundurmadığı için kişilerde herhangi bir yan etki oluşturmaz. Yani iltihap ya da kanserle birlikte ölüm gibi riskleri taşımaz. Ancak sadece çocukluk döneminde gerçekleştirilen HPV aşısı birtakım küçük yan etkiler meydana getirebilir.
Bunlar hafif ateş ve aşı yerinde kızarıklık ya da yanma gibi durumlardır. Bunun dışında yetişkinlerde herhangi bir yan etki durumu ortaya çıkmaz. Özellikle kanser türleri içinde hem erkek hem de kadınlar adına, oldukça etkili ve koruyucu bir yapı oluşturduğu ifade edilebilir.
HPV Aşısı Kimlere Uygulanmaz?
Özellikle belli başlı bazı hastalıklardan mustarip kişiler için HPV aşısı uygulanmaz. Bu durum uzman doktor kontrolünde gerçekleştirilen tetikler ile sonucunda ortaya çıkar.
- Maya alerjisi olan kişiler için 4’lü aşı gerçekleşmez.
- Lateks tarzı materyallere duyarlı olan kişiler için bu uygulama ele alınmaz.
- Genelde gebelik döneminde ve normal şartlarda bu aşının uygulanması önerilmez. Ancak bu konuda güçlü bir yan etki de bulunmamaktadır.
Bu şekilde yukarıda verilen hassas kişiler için genel olarak HPV aşısı yapılan teşhis ve tetkikler ile doktor kararına uygun olarak ele alınır.
HPV Erkekleri Etkiler mi?
HPV enfeksiyonu ve virüsü erkeklerde siğil oluşmasına neden olmaktadır. Eğer erken tanı ile tedavi yöntemleri ele alınmaz ise, o vakit penis ve anal bölümünde kansere sebep olmaktadır. O yüzden bu tür durumlar için mutlaka erkekler adına HPV aşısının yapılması gerekir.
Aksi takdirde erkeklerde bulunan HPV, kadınlarda rahim ağzı kanserine sebep olur. Bu tür durumlarda erken tanı ve teşhis ile hazırlanan tedavi yöntemleri önemli bir potansiyel teşkil etmektedir.
HPV Testi Nedir?
Rahim ağzından alınan doku örneği ile HPV testi gerçekleşir. Aynı zamanda smear sırasında yine HPV testi gerçekleşmektedir. Özellikle HPV testi yapıldığı zaman önemli orandaki lezyonların tespit edilmesi konusunda büyük adım atılır.
Genelde 30 yaş üzeri kadınlar için ele alınan ve uygulanan bir yöntemdir. Rutin testlerde ele alınmayan HPV testi önemli durumlarda uzman doktor kontrolünde gerçekleşen testler arasında yer almaktadır. Bu durum kişide yaşanılan belirtiler üzerinden doktor kararına uygun şekilde gerçekleşir.
HPV aşısı kaç yaşına kadar yapılabilir?
HPV aşısı, insan papilloma virüsünün (HPV) neden olduğu belirli kanser türlerini ve diğer sağlık durumlarını önlemek için önemli bir araçtır. Aşı, bir kişi tipik olarak cinsel aktivite yoluyla virüse maruz kalmadan önce uygulandığında en etkilidir. Bu nedenle aşının 9-12 yaşından itibaren hem kadınlara hem de erkeklere yapılması önerilir.
Ancak önerilen bu yaş aralığında aşı olmayan kişiler de aşı olmaktan fayda görebilir. HPV aşısı, 45 yaşına kadar olan bireylere yapılabilir. Aşı, yeni HPV enfeksiyonlarını önlemede hala etkilidir, ancak virüse zaten maruz kalmış kişilerde daha az etkili olabilir.
Daha ileri yaşta HPV aşısı olan kişilerin, aşıyı önerilen yaş aralığında alanlardan daha daha farklı doza ihtiyaç duyabileceğini unutmamak önemlidir. Belli yaş arası bireyler için HPV aşısı 6 ay boyunca 3’er atışlık seriler halinde yapılır.
Nihayetinde, daha büyük yaşta HPV aşısı olma kararı, bir sağlık uzmanına danışılarak verilmelidir. Aşı olmanın potansiyel yararları ve risklerinin yanı sıra bireyin özel sağlık geçmişi ve koşullarına dayalı olarak en iyi eylem planı hakkında rehberlik sağlayabilirler.