İkili Test
Günümüzde çoğu gebelikte bebeğin sağlık durumu hakkında bilgi edinmek için ikili ve dörtlü testler yapılmaktadır. İkili testler sayesinde bebeklerin doğum sonrası yaşayabilecekleri olumsuz durumlar erkenden saptanabilmekte, anne ve babaya bilgi verilmektedir. Ayrıca bebeğin sağlıklı şekilde büyüyüp büyümediği de ikili test uygulanarak kontrol edilebilmektedir.
İkili Test Nedir?
Tüm sağlıklı gebeliklerde bebeğin anne karnındaki durumunu görüntülemek amacıyla ikili test uygulaması yapılması tavsiye edilir. Bu test, bebekteki kromozomal bozukluklar hakkında bilgi edinmeye yardımcı olmaktadır. Farklı sağlık sorunları, ömür boyu kalıcı hasarlar saptanması ya da çocuğun özel eğitimlere ihtiyaç duyma ihtimali bu test sayesinde belirlenebilmektedir. Çıkan sonuçlara göre erken dönemde tanısı koyulan hastalığın tedavisi, ilerleyişi ya da gebeliğin devamındaki riskler hakkında farklı testlerden, taramalardan ve uygulamalardan yardım alınabilmektedir.
İkili tarama testi zorunlu olmadığından dolayı anne adayının isteğine bağlı olarak uygulanır. Çoğunlukla 11. – 14. haftalar arasında uygulanması daha doğrudur. Böylelikle bebek gelişimi takip edilebilmekte ve ultrasonla yapılan ölçümler gerçekçi sonuçlar verebilmektedir.
İkili Tarama Testi Nasıl Yapılır?
Gebelere yapılan ikili test uygulaması, temelde farklı parametrelerin incelenmesiyle bebeğin sağlık durumunun görüntülenmesini sağlar. Bunun için ilk olarak bebeğin ultrasonla görüntülenmesi, baş ve popo arasındaki mesafenin ölçülmesi gerekir. Kaydedilen bu ölçümün ardından bebeğin ense kalınlığının da kaydedilmesi gerekmektedir. Burun kemiği değerlendirmesi de yapıldığında anneden alınan kan ve ultrason bilgileri karşılaştırılır. Böylelikle bebeğin genel sağlık durumu ve yaşayabileceği koromozomal hastalıklarla ilgili bir risk hesaplanır.
Anneden alınan kan örneğinde bebekle ilişkili değerler ön plana çıkmaktadır. Bu nedenle protein – A ve beta – hCG düzeylerine bakılır. Hem kan sonuçlarının hem ultrason ölçümlerinin belirli sınırlar dışına çıkması hastalık göstergesi olarak kabul edilir. Ancak testlerden %100 doğruluk elde edilmemekte, her zaman bir miktar hata payı da bırakılmaktadır.
Hamilelikte Down Sendromu Belirtileri Nelerdir?
Gelişen teknoloji sayesinde bebeklerde down sendromu olup olmadığı henüz anne karnındayken anlaşılabilmektedir. Bunun için en çok tercih edilen tarama yöntemlerinden biri ikili testtir. Yapılan işlemlerde aşağıdaki bulgulara rastlanıyorsa anne karnındaki bebeğin down sendromlu şekilde doğabilme ihtimali bulunmaktadır.
- Kalp odacıklarında delik görülmesi
- Ense kalınlığının anormal düzeyde olması
- Bağırsakların tam olarak gelişememesi
- Üst kol ve bacak kemiklerinin kısa olması
- Kulakların kısa olması
- Burun kemiğinin yok gibi görünmesi
İkili Tarama Testi Sonuçları
Yapılan tarama testi sonuçlarına göre beta – hCG seviyesinin yüksek, PAPP – A değerinin düşük çıkması bebeğin riskli bir grupta olduğunu göstermektedir. Ayrıca bebeğin vücut ölçülerinin esas alındığı için buralarda görülen anormal değerler de çocuğu risk grubuna dahil etmektedir. Yapılan testler %85 oranında doğru sonuç verdiği içinse ikili tarama testi sonuçlarının önemsenmesi gerekmektedir.
İkili tarama testi kesin tanı koyulması için yeterli değildir ancak bir sorun olmadığının anlaşılması için yeterlidir. %5 oranında yalancı pozitiflik durumu görülebileceği için anne ve bebeğe farklı testler de uygulandıktan sonra kesin tanı koyulmaktadır. Ayrıca test sonucu negatif olsa bile bebeğin sağlıklı şekilde doğma garantisi yoktur. Bu testler yalnızca ortada bir sorun olup olmadığını kontrol etmek ve problemli durumlar için önlem almak gibi amaçlarla uygulanmaktadır.
İkili Tarama Testi Sonuçları Ne Zaman Çıkar?
Anne ve baba adayları için ikili tarama testleri gerginlik ve merak oluşturan bir durumdur. Bu nedenle cevaba olabildiğince kısa sürede ulaşmayı talep ederler. Hem kan testleri hem ultrason değerleri puanlandırıldığı içinse test sonuçları kısa sürede çıkabilmektedir. Çoğu aday, ikili tarama testinin yanıtını 1 – 2 gün içinde öğrenebilmektedir.
İkili Test Yaptırmak Şart Mı?
Teşhisi doğrulamak veya yanlış bir pozitifliği ortadan kaldırmak için doktorlar genellikle iki test yapar. Çift test, tıbbi duruma ve teşhise bağlıdır. Çifte test doğruluğu artırabilir, yanlış teşhisi azaltabilir ve uygun tedaviyi sağlayabilir. Bazen bir test yeterlidir ve iki test gereksizdir.
Ciddi yanlış teşhis durumlarında, çift test önerilir. Kanser taramasında çift test, kanser teşhisini doğrulayabilir ve evresi ve ciddiyeti hakkında daha fazla bilgi sağlayabilir. Yanlış pozitif bir sonuç gereksiz ameliyat veya ilaca yol açabilecekse, çift test gerekli olabilir.
Bununla birlikte, tek bir test, çift test ihtiyacını ortadan kaldırarak bir tanıyı doğrulayabilir. Bir kan testi veya başka bir tarama testi doğru sonuçlar verebilir. Çifte test ayrıca tıbbi maliyetleri artırabilir ve hastaları strese sokabilir.
Çifte test tıbbi duruma, yanlış teşhis riskine ve yanlış pozitif sonucun sonuçlarına bağlıdır. Sağlık uzmanları, her vakayı dikkatlice değerlendirmeli ve doğru ve güvenilir sonuçlar sağlamak için çift testin gerekli olup olmadığına karar vermelidir. Uygun bakımı sağlamak için hastalar, çift testin artılarını ve eksilerini doktorlarıyla tartışabilir.
