Kalın Bağırsak Kanseri
Rektum ve kolon kısımlarından oluşan kalın bağırsak, kanser görülebilen organlardan biridir. Gelişen teknoloji dolayısıyla erken tanı koymak tedavinin büyük ölçüde tamamlanmasına yardımcı olmaktadır. Bireyin yaşam kalitesine dikkat etmesi ve özellikle risk faktörleri içinde bulunmaması kanserin yayılmaması açısından oldukça önemlidir.
Kalın Bağırsak Kanseri Risk Faktörleri
Her yaş grubunda görülen bağırsak kanseri, hayati tehlikesi olan hastalık çeşitlerinden biridir. Görülme sıklığı ülkeden ülkeye ve yaşanan bölgenin şartlarına göre farklılık gösterebilmektedir. Genel olarak yaşam şekline bağlı biçimde ortaya çıkmakta, daha çok sigara ve alkol kullanan bireylerde görülmektedir. Lifli gıda ve meyve tüketiminin yeteri kadar yapılmaması, diyabet ve obezite gibi rahatsızlıkların olması da bireyi risk grubunun içine almaktadır.
Hastalığın oluşumunda yaşın ilerlemesi önemli bir durumdur. Genç yaşlarda da kalın bağırsak kanseri riski bulunmaktadır ve özellikle 50 yaşından sonra bu risk artmaktadır. En önemli risk faktörüyse poliplerdir çünkü pek çok polip türü sonradan kansere dönüşebilmektedir. Genetik olarak çocuklara aktarılan FAP, HNPCC gibi hastalıklar, radyasyon tedavisi, diğer kanser türleri ve inflamatuar bağırsak hastalıkları da kalın bağırsakta kanser oluşturabilmektedir.
Kalın Bağırsak Kanseri Tanı Yöntemleri
Belirtiler ve vücut fonksiyonlarının işleyişi kanser şüphesi oluşturabilmektedir. Bu nedenle fizik muayenenin ardından hastadan bazı testler istenmektedir. Tomografi, ultrason, endo ultrason, MR, BT, PET gibi teknikler kanser hakkında bilgi edinmeyi sağlar. Ancak genellikle şüpheli durumlarda kolonoskopi yapılarak karın bağırsağın içi incelenmekte, parça alınarak patolojiye gönderilmektedir. Patolojiden kesin sonuç alındıktan sonra kanser tanısı koyulan bireylere en uygun görülen tedavi yöntemi uygulanmaya başlanmaktadır.
Kalın Bağırsak Kanseri Tedavi Yöntemleri
Çoğu kalın bağırsak kanserinde cerrahi yöntemlere başvurulmakta ve bağırsağın bir kısmı alınmaktadır. Ancak cerrahi işlem öncesinde kemoterapi ve radyoterapi gibi tedavi yöntemlerinin uygulanması da mümkündür. Hastalık tamamen tedavi edilemiyorsa kişinin yaşam süresi uzatılmaya çalışır. Bunun için minimal invaziv cerrahi ve daha az dışkılama için torba takılması gibi tedavi yöntemlerinden yardım alınmaktadır.
Ameliyat sonrasında radyoterapi ve kemoterapi görülmeye devam edilebilmektedir. Tümörün yayılımını yavaşlatmak ve semptomları azaltarak hastayı rahatlatmak amacıyla ilaç tedavisine de başlanabilmektedir. Eş zamanlı olarak görülen diğer sağlık sorunları da kanserle birlikte tedavi edilebilmektedir. Ayrıca kişinin yaşam kalitesini yükseltmesi için aşağıdaki konularda dikkatli olması gerekmektedir.
- Sağlıklı beslenmek
- Uyku düzeni oluşturmak
- Alkol ve sigara kullanmamak
- Yeteri kadar dinlenmek
- Sağlık kontrollerini aksatmamak
- Spor yapmak
- Fazla kilolardan kurtulmak
- Vitamin eksikliğini gidermek
- Yağlı yiyeceklerden uzak durmak
- Protein ağırlıklı besinler tüketmek
- Asitli ve zararlı yiyecekleri mümkün olduğunca kullanmamak
- Toksin solumamak
- Radyasyon miktarını azaltmak
Kalın Bağırsak Kanser Gelişimi Önlenir mi?
Kanserin gelişimini önlemek yaşam kalitesini yükseltmeye bağlıdır. Bu nedenle sağlıklı ve düzenli bir yaşam sürmek kanser gelişiminin önüne geçebilmektedir. Ancak oluşum nedenleri farklılık gösterdiğinden dolayı sağlıklı kimselerde de kalın bağırsak kanserine rastlanılabilmektedir. Olası pek çok sorunun önüne geçmek içinse düzenli olarak check – up yaptırılması gerekmektedir.
Kalın bağırsak kanserinin gelişimini önlemek için ilk evredeyken teşhis etmek gerekir. Kişide semptom görülmesi çoğunlukla ilk evrenin geçildiği anlamına gelmektedir. Bu nedenle kansere yönelik özelleştirilmiş tedavilere ihtiyaç duyulmaktadır. Ancak gelişen teknoloji sayesinde başka bir hastalık için yapılan tetkiklerde kanserin oluşmaya başlamadan önceki dönemde fark edilmesi ve tedaviye başlanması mümkündür.
Kanserin yeniden nüksetmesini engellemek ya da erkenden teşhis etmek için ilk yıllarda 2 – 3 ayda bir kontrole gitmek gerekir. İkinci yıldan sonra birkaç sene 6 aylık kontroller yaptırmak, daha sonra hastalığın durumuna göre yıllık kontrollere gitmek yeterli olmaktadır.
Kalın Bağırsak Kanseri Belirtileri Nelerdir?
Kolon kanseri, kalın bağırsak olarak da bilinen kolonda başlayan bir kanser türüdür. Dünya çapında en yaygın kanser türlerinden biridir ve belirtileri kanserin evresine ve yerine göre değişebilir. Erken teşhis, başarılı tedavi şansını önemli ölçüde artırabilir.
Kalın bağırsak kanserinin erken evrelerinde genellikle semptom görülmez, bu nedenle 50 yaşın üzerindeki kişiler için düzenli tarama önerilir. Ancak kanser büyüdükçe, ishal veya kabızlık dahil olmak üzere bağırsak alışkanlıklarında değişiklikler, karın ağrısı gibi semptomlara neden olabilir.
Daha ileri evrelerde kalın bağırsak kanseri, açıklanamayan kilo kaybı, yorgunluk, halsizlik, karında dolgunluk hissi gibi ek semptomlara neden olabilir. Kalın bağırsak kanseri vücudun diğer bölgelerine yayılırsa nefes darlığı, sarılık ve kemik ağrısı gibi ek semptomlara neden olabilir.
Bu semptomlar özellikle yaş, aile öyküsü veya kişisel tıbbi geçmiş gibi faktörler nedeniyle yüksek risk altındaysanız, kalın bağırsak kanseri olasılığını dışlamak önemlidir. Kalın bağırsak kanserinin erken teşhisi ve tedavisi hayat kurtarabilir, bu nedenle bu semptomlardan herhangi birini yaşıyorsanız tıbbi yardım almakta gecikmeyin.
