Kornea Nakli Ameliyatı
Göz bebeğinin iris kısmının hemen önünde bulunan şeffaf tabaka kornea olarak isimlendirilmektedir. Bu tabakanın saydamlığı görme sağlığı açısından son derece önemlidir. Çünkü ışık önce korneadan geçip, ardından retinaya ulaşmaktadır.
Korneada oluşan saydamlık kaybı ve şekil bozukluğu, hastanın görüşünü ciddi derecede düşürmektedir. Tedavi için yaşamını yitiren bir kimseden alınan kornea dokusunun nakli yapılmaktadır. Kornea nakli, hastanın durumuna bağlı olarak; tam kat, yalnızca üst katman ve yalnızca alt katman şeklinde gerçekleştirilebilir.
Tam Kat Kornea Nakli Ameliyatı
Kornea, damar içermeyen bir dokuya sahip olduğundan tam kat kornea nakli ameliyatıyla başarılı sonuçlara ulaşılması mümkündür. Ameliyat, nakil dışında bir işlem uygulanmayacaksa ortalama yarım saat sürmektedir. Tam kat kornea nakli ameliyatı aşağıdaki basamaklardan oluşur.
- Göz ve çevresi sterilize edilir, ardından anestezi (lokal ya da genel) uygulanabilir.
- Kornea merkezine işaret konulur.
- Kornea merkezinde tam kat kesi yapılır ve merkez çıkarılır.
- Verici kornea, punch ile nakle hazır hale getirilir.
- Verici kornea, alıcı yatağına yerleştirilir ve uygun dikiş yöntemiyle dikilir.
- Göze antibiyotik verilerek, ameliyat sona erdirilir.
Kornea nakli yapılan hastada batma gibi şikayetlerin oluşması doğaldır. Hasta belirli aralıklarla kontrol edilir ve dikişler ortalama 1 yıl sonra alınır.
Tam Kat Kornea Nakli Ameliyatında Oluşabilecek Komplikasyonlar
Tam kat kornea nakli ameliyatında oluşabilen başlıca komplikasyonlar; ekspulsif kanama, astigmatizma, glokom, doku reddi ve enfeksiyon şeklindedir. Ekspulsif kanama çok nadir görülmekte olup, göz kaybına neden olabilir. Doku reddini önlemek içinse bazı iğne ve ilaçlardan destek alınmaktadır.
Kornea Üst Katman Nakli (DALK)
Derin ön lameller kornea nakli olarak tanımlanan DALK, korneanın yalnızca üst katmanının değiştirilmesidir. Kalıtsal hastalıkların korneanın üst tabasında etkili olması neticesinde başvurulan bir işlemdir ve aşağıdaki şekilde uygulanmaktadır.
- Göz ve çevresi sterilize edilir, ardından anestezi. (lokal ya da genel) uygulanabilir.
- Korneanın üst katmanı uygun bir yöntemle çıkarılır. (büyük baloncuk, manuel lameller diseksiyon).
- Verici kornea tabakası hazırlanarak, alıcı yatağına yerleştirilir.
- En az 16 dikişle kapama işlemi yapılır.
- Göze antibiyotik verilerek, ameliyat sona erdirilir.
DALK, ortalama 45 dakika süren bir ameliyat türüdür. Nakil yapılan doku hekim tarafından belirlenen sıklıkla kontrol edilir ve dikişler ortalama 6 ay sonra alınır.
Kornea Üst Katman Nakli Sırasında Oluşabilen Komplikasyonlar
DALK sırasında görülen komplikasyonlar; bütünlük kaybı, astigmatizma, glokom, enfeksiyon ve doku reddi şeklindedir. Korneanın alt katmanında bütünlük kaybı olması durumunda ameliyat tam kat kornea nakli olarak ilerletilir. Göz içi basınç artışının (glokom) düşürmek için hızlıca ilaç tedavisine başvurulur. Bu ameliyatta doku reddine rastlanma ihtimali oldukça düşüktür.
Kornea Alt Katman Nakli (DMEK)
Korneanın alt katmanının nakil yöntemiyle değiştirilmesi DMEK olarak ifade edilir. Genellikle kalıcı kornea ödemi varlığında tercih edilmektedir. İşlem basamakları aşağıdaki gibidir.
- Göz ve çevresi sterilize edilir, ardından anestezi (lokal ya da genel) uygulanabilir.
- Endotel olarak isimlendirilen korneanın alt tabakası soyulur.
- Verici kornea tabakası hazırlanarak nakil edilir.
- 1-2 dikişle bölge kapatılır.
- Göz içine hava verilerek verici kornea tabakasının tutunması kolaylaştırılır. Hava, bir hafta verilerek yavaş yavaş çekilmektedir.
- Göze antibiyotik verilerek, ameliyat sona erdirilir.
DMEK, 40 ile 50 dakika arasında sürebilmektedir. Ameliyat günü hastada koruyucu bandaj bulunur. Doku kontrolü amacıyla hasta belirli aralıklarla muayeneye çağrılır.
Kornea Alt Katman Nakli Sırasında Oluşabilen Komplikasyonlar
DMEK komplikasyonları; verici korneanın tutunamaması, glokom, enfeksiyon ve doku reddi olarak sıralanabilir. Verici kornea tabakasının tutunması amacıyla göze hava verilir. Doku reddinin engellenmesi içinse özel ilaçlara başvurulur.
Kornea Nakli Ameliyatının Riskleri Var Mıdır?
Kornea nakli ameliyatı, kornea dokusunun değiştirilmesini gerektiren bir cerrahi işlemdir. Bu işlem sırasında belirli riskler ortaya çıkabilir. Bunların başında enfeksiyon gelir. Ameliyat sonrası dönemde enfeksiyon riskini azaltmak için gözlerinizi nemli tutmak ve doktorunuzun önerdiği tüm ilaçları düzenli olarak kullanmak önemlidir.
Kornea nakli ameliyatının bir diğer riski de göz içi basıncının yükselmesidir. Bu durum, gözünüzde ağrı, kızarıklık ve hatta görme kaybına neden olabilir. Ameliyat sonrası dönemde bu belirtilerle karşılaşmanız durumunda hemen doktorunuzla iletişime geçmelisiniz.
Son olarak, kornea nakli ameliyatı sonrasında kornea reddi gibi bir durumla karşılaşabilirsiniz. Bu durumda, bağışçıdan alınan kornea dokusu, vücudunuz tarafından reddedilir ve işlem başarısız olabilir. Bu riski azaltmak için doktorunuzun önerilerine uymanız ve ameliyat sonrası kontrollerinizi aksatmamanız önemlidir.
Kornea nakli ameliyatı gibi herhangi bir cerrahi işleminde olduğu gibi, doktorunuzun önerilerine uymak, ameliyat sonrası kontrollerinizi aksatmamak bu riskleri azaltmaya yardımcı olacaktır. Bu nedenle, kornea nakli ameliyatı öncesi detaylı bir değerlendirme ve ameliyat sonrası dönemde düzenli kontroller önemlidir.
