Ürtiker ismiyle de bilinen kurdeşen, farklı nedenlerden dolayı oluşabilen bir cilt hastalığıdır. Bulaşıcı olmadığından dolayı toplum içinde kabul görmüş rahatsızlıklardan biridir. Genellikle belirtileri kendiliğinden yok olmaktadır ancak kaşıntı ve kızarıklık gibi durumlarda bir tedaviye ihtiyaç duyulmaktadır. Çok uzun süre devam ettiğinde kronik ürtikere dönme ihtimali vardır.

Kurdeşen Nedir?

Cildin kabartı, kızarıklık, kaşıntı gibi etkiler altında kalmasına neden olan kurdeşen bir çeşit deri hastalığıdır. Kızarıklıklar vücudun bir bölgesinde ortaya çıkmaktadır ancak yayılma şansı vardır. Lekeler birkaç milimetre ya da birkaç santimetre aralığında görülmektedir. Yaygın olarak birbirleriyle birleşerek geniş bir alana etki ederler.

Kabarıklıkların altı haftadan daha uzun sürmesi durumunda kronik ürtiker yaşanmaktadır. Ayrıca uzun bir dönemde sürekli tekrarlaması kronik ürtiker yaşandığının bir göstergesidir. Bu hastalık daha çok gündelik hareketleri ve uyku düzenini etkilediğinden dolayı rahatsız edicidir. Fakat ilaç kullanımında belirtilerin hafifletilmesi ve kişinin gündelik yaşamına geri dönebilmesi mümkün olur.

Kurdeşen Nedenleri Nelerdir?

Kurdeşene neden olabilen pek çok durum olsa da temel olarak bu rahatsızlığın oluşumu kana histamin adı verilen bir maddenin karışmasıdır. Fakat bazen oluşan kurdeşenlerin nedeni belirlenememektedir. Kurdeşen oluşumuna neden olan ve tetikleyici olarak kabul edilen bazı durumlar aşağıda yer almaktadır.

  • Ağrı kesici ilaçlar
  • Alkol
  • Cilt üzerine uzun süre baskı yapmak
  • Egzersiz
  • Soğuk havada durmak
  • Stres
  • Parazitler
  • Böcekler
  • Bazı gıdalar
  • Güneş ışığına maruz kalmak
  • Yüksek ısı
  • Kanser
  • Tiroit hastalıkları

Kurdeşen Belirtileri Nelerdir?

Toplumda bilinen bir hastalık olan kurdeşen, çoğunlukla küçük lekelerle birlikte ortaya çıkmaktadır. Kaşıntı ve kızarıklık en sık görülen belirtiler arasında yer almaktadır.

Ayrıca şiddetlendiği durumlarda kişinin gündelik aktivitelerinin bile önüne geçebilmektedir. Pek çok hastada aşağıdaki belirtilere rastlanmaktadır ancak her belirtinin kurdeşen olmayacağına dikkat edilmelidir.

  • Dudak, göz kapağı ve boğazda şişkinlik
  • Kırmızı ya da ten rengi lekeler
  • Baş dönmesi
  • Dilde şişme
  • Sinir ve stres
  • Nefes darlığı

Akut ürtiker bir anda ortaya çıkarken kronik ürtiker kesintisiz şekilde devam etmektedir. Birkaç gün boyunca geçmeyen belirtilerde bir cilt doktoruna gidilmesi ve durumun kontrol altında tutulması gerekir. Ayrıca kişinin çok sıcak yerlerde kalması, fazla stres yapması ya da endişesini bastıramaması gibi durumlarda belirtiler daha şiddetli bir hal alabilmektedir.

Tanı Yöntemi

Kurdeşen genellikle dermatologların fizik muayene sonucunda tanı koyabildiği bir hastalıktır. Sorulan sorular ve görülen belirtilere göre hiçbir işleme gerek kalmadan kurdeşen tanısı koyulabilir.

Ayrıca kurdeşenin durumunun görülmesi için hastalardan bir liste tutulması istenebilir. Eğer doktor kurdeşene neden olan farklı bir tıbbi sorun olduğunu düşünüyorsa kan testi ya da cilt testi isteyebilmektedir. Bazen teşhis koyulmuş olsa bile emin olmak adına hastaların testleri yaptırması daha doğrudur.

Kurdeşen Nasıl Tedavi Edilir?

Kaşıntı ve kızarıklıkların önüne geçmek için kurdeşen tedavisinde genellikle antihistaminik ilaçlar kullanılması istenir. Ayrıca tedaviyle birlikte kişisel bakıma ve hijyene dikkat etmek faydalı olacaktır.

Ancak antihistaminik kullanımı da yan etki oluşturabileceğinden dolayı tedavilere mutlaka doktor kontrolünde başlamak gerekir. Bu yöntemlerin işe yaramaması durumunda farklı ilaçlara başvurulabilir. İlaçlar genellikle histamin blokerları, antienflamasyonalr, antidepresanlar ve bağışıklık sistemi baskılayıcı maddelerden yapılırlar.

Yaşam tarzını değiştirmek kurdeşenin kontrol altında tutulması açısından oldukça önemlidir. Bunun için tetikleyici durumlardan kaçınmak, hafif ve bol kıyafetler giymek, güneş kremi kullanmak oldukça önemlidir.

Sert sabun ve deterjanların kullanılmaması, derinin çizilmemesi ve etkilenen bölgenin yıkanarak serinletilmesi faydalı olacaktır. Hastalık sürecinde kurdeşeni tetiklemeyen kaşıntı kremlerinden de yardım alınabilmektedir.

Kurdeşen Olan Kişi Ne Yememeli?

Ürtiker olarak da bilinen kurdeşen, ciltte aniden ortaya çıkabilen ve aynı hızla kaybolabilen kaşıntılı ve şişmiş bölgelerdir. Bunlar genellikle bir maddeye karşı alerjik reaksiyon veya bir bağışıklık sistemi tepkisi neden olur. Kurdeşenleri önlemek veya hafifletmek için, bireylerin alerjik reaksiyonu tetikleyebilecek belirli yiyeceklerden kaçınması önemlidir.

Kurdeşen ile ilişkili en yaygın gıda alerjenlerinden biri süt, peynir ve yoğurt gibi süt ürünleridir. Bu ürünler, bazı kişilerde alerjik reaksiyona neden olabilen kazein adı verilen bir protein içerir. Diğer yaygın alerjenler arasında kabuklu deniz ürünleri, fındık, yumurta, soya ve buğday bulunur.

Belirli yiyeceklerden kaçınmanın yanı sıra, kurdeşen olan bireyler, yapay renkler ve tatlar, sülfitler ve benzoatlar gibi belirli gıda katkı maddeleri ve koruyucular söz konusu olduğunda da dikkatli olmalıdır. Bu katkı maddeleri de bazı insanlarda alerjik reaksiyonu tetikleyebilir.

Kurdeşen olan bireylerin, belirli tetikleyicileri belirlemek ve durumlarını yönetmek için kişiselleştirilmiş bir plan geliştirmek üzere sağlık uzmanlarıyla yakın çalışması önemlidir. Uygun yönetim ve bilinen tetikleyicilerden kaçınılması ile kurdeşenli bireyler sağlıklı ve rahat bir hayat yaşayabilir.