Özofagus Kanseri
Yemek borusu kanseri veya özofagus kanseri olarak bilinen durum, bir çeşit kötü huylu tümördür. Bu hastalık pek çok durum sonucunda oluşabilmekte, diğer doku ve organlara sıçrayabilmektedir. Tedavisinde en önemli durum erken teşhis ve doğru tedavi yöntemidir. En yaygın görülen 10 kanser türünden biri olmasının yanında 2020 yılında Türkiye’de 1 milyon kişide teşhis edilmiştir.
Özofagus Kanseri Nedir?
%3,1 sıklıkla görülen özofagus kanseri, ağız boşluğunu mideye bağlayan yemek borusunda ortaya çıkan bir kanser türüdür. Yapısı yassı hücrelerle kaplı olan yemek borusu yemeklerle temas eden bir yerdir.
Özofagus adı verilen bu hücrelerin kontrolsüzce büyümesi durumunda ortaya çıkmaktadır ve genellikle yemek borusunun orta ve üst segmentlerinde görülmektedir. Birinci, ikinci, üçüncü ve dördüncü evre olmak üzere, kanserin ilerlemesine göre farklı seviyeleri bulunmaktadır. Birinci evre erken teşhis sayılırken dördüncü evre kanserin diğer doku ve organlara yayılması durumudur.
Özofagus Kanseri Belirtileri Nelerdir?
Tıkanma ve yutkunma zorluğu gibi belirtilerle kendini gösteren özofagus kanserinin pek çok belirtisi bulunmaktadır. Doğrudan sindirim sistemini ve yutkunmayı etkilediğinden dolayı yaşam kalitesini düşürmektedir. Katı gıdaların tüketilmesini zor bir hale getirmekte, ilerlediği durumlardaysa sıvı tüketimini bile zorlaştırmaktadır. Özofagus kanseriyle birlikte ortaya çıkabilecek diğer semptomlar aşağıda yer almaktadır.
- Kilo kaybı
- Kanama
- Dışkının siyah veya koyu renkte olması
- Ses kısılması
- Sürekli öksürük
- Her zaman yorgun ve halsiz hissetme
- Kanama nedeniyle oluşan demir eksikliği anemisi
Hastanın oluşum sebebi olarak kabul edilen bazı durumlar kanserin ilerlemesine de neden olmaktadır. Bu nedenle sigara ve alkol tüketimini durdurmaya özen gösterilmelidir.
HPV’den korunmak, aşırı sıcak içecekleri içmemek, kostik maddeleri yutmamak oldukça önemlidir. Kronik reflü, obezite ve Barrett özofagus gibi hastalıklarla birlikte yaşandığı durumlardaysa mutlaka ek tedaviler alınmalıdır. Böylelikle uygulanan kanser tedavisi daha başarılı hale gelir ve hücrelerin yayılma hızı önemli ölçüde yavaşlar.
Özofagus Tanı Yöntemleri Nelerdir?
Hastalar daha çok istemsiz kilo kaybı ve yemek yeme zorluğuyla doktora müracaat etmektedir. Hekimler fizik muayeneyle birlikte şikayetleri değerlendirdiğinde bir dizi tetkik istemektedir. Bunun için endoskopiyle yemek borusuna bakılması ve patolojik incelemeye gönderilmek üzere örnekler alınması mümkündür.
Baryum yutma testi olarak adlandırılan özofagus ve mide röntgeni istenebilmekte, yemek borusuna gönderilen özel bir sıvının mideye nasıl geçtiği izlenebilmektedir.
Tanı için bilgisayarlı tomografi taraması (BT), endoskopik ultrasonografi (EUS) ve pozitron emisyon tomografisi (PET) gibi yöntemler de tercih edilebilmektedir. Tüm işlemlerde kanserin tespiti amaçlanır ve çevredeki dokular hakkında bilgi edinilir. Kesin tanı koyulduktan sonra hastanın genel sağlık durumu da değerlendirilerek en doğru tedaviye başlanır.
Özofagus Kanseri Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Kanserin hangi türde olduğu ve kaçıncı evrenin yaşandığı gibi durumlar tedavi şekline doğrudan etki etmektedir. Erken teşhis durumunda kanser çevre dokulara yayılmamışsa cerrahi müdahale yapılmaktadır. Bunun için endoskopla tümörlü bölgenin çıkarılması en yaygın şekilde tercih edilen yöntemdir. Fakat bu işlem her durumda doğru değildir, yalnızca hekimlerin uygun gördüğü hastalarda yapılabilmektedir.
Özofagusun lenf düğümlerine, akciğere, karaciğere ve kemiklere de yayılması söz konusudur. Bu nedenle endoskopik yöntemle tedavi yapılması mümkün olmayabilir. Ancak özofagusun bir kısmı çıkarılabilmekte, tedaviler kemoterapiyle desteklenebilmektedir. Çevredeki organlar ve lenf düğümleri yayıldıysa doğrudan kemoterapi uygulanması gerekmektedir.
Hastalığın ilerlediği evrelerde yaşam kalitesi oldukça düşmekte bu nedenle yemek borusunun açılması için stent takılabilmektedir. Bu evrelerde hastalığın tedavisi radyoterapiyle de desteklenebilmektedir. Ayrıca ihtiyaç halinde bireyin ağrılarını hafifletecek farklı ilaçlardan yardım alınabilmektedir. Kanserin sıçradığı diğer bölgelerdeki yayılımı durdurmak için de diğer tedavi yöntemleri uygulanabilmektedir.