Pulmoner fibrozis, özellikle ilerleyen yaşlarda görülen ve akciğerlerde bulunan küçük hava keselerinin duvarlarında meydana gelen kalınlaşmalara ve sertleşmelere bağlı olarak meydana gelen bir hastalıktır. Pulmoner fibrozis, oldukça nadir görülen bir rahatsızlık olarak tanımlanır.

Hastalığın görülmeye başlamasıyla birlikte akciğerler fonksiyonlarını eskisi gibi yerine getiremezler. Hastaların nefes alıp verme sırasında oksijenin hasarlı akciğer dokusu tarafından alınması ve kan dolaşımına geçirilmesi de mümkün olmamaktadır.

Pulmoner Fibrozis Nedir?

Vücutta tüm fonksiyonların doğru bir şekilde gerçekleştirilebilmesi için oksijenin büyük bir öneme sahip olduğu bilinmektedir. Pulmoner fibrozis görülen kişilerde ise vücut fonksiyonları için gerekli olan oksijen yeterli miktarda alınamaz. Bu durumun zaman içerisinde solunum yetmezliği veya kalp yetmezliği gibi farklı rahatsızlıklara sebebiyet verebileceğini söylenebilir.

Pulmoner Fibrozis Neden Olur?

Hastalığın oluşumunda çeşitli nedenlerin rol alabilir. Yapılan araştırmalara göre hastalığın meydana gelmesi için akciğerlerin çeşitli kimyasallara maruz kalması oldukça etkili bir faktördür. Aynı zamanda kişinin bağışıklık sistemi, genetik faktörler, enfeksiyon hastalıkları ve tütün kullanımı gibi nedenlere bağlı olarak pulmoner fibrozis meydana gelebilir.

Akciğerlerde daha önce oluşmuş olan bir iltihap nedeniyle de ortaya çıkabilir. Günümüzde hastalığın akciğerlerde oluşan bir hasarın anormal bir iyileşme sürecine girmesiyle birlikte skarlaşmasına bağlı olarak oluştuğu tahmin edilmektedir. Oluşan skarlaşmanın belirli bir düzeyi geçmesi durumunda ise pulmoner fibrozis oluşumu ortaya çıkabilir. Radyasyon tedavisi de bu hastalığı tetikleyebilen faktörlerden biridir.

Pulmoner Fibrozis Belirtileri Nelerdir?

Hastalığın ilk dönemlerinde bir şikâyet görülmeyebilir. Hastalığın ilerlemesiyle birlikte görülen ilk belirti, genel olarak nefes darlığıdır. Pulmoner fibrozis görülen kişilerde oluşabilecek diğer semptomlar ise;

  • Göğüste rahatsızlık hissi oluşması
  • Halsizlik ve yorgunluk hali
  • Uzun süreli olarak tekrar eden kuru öksürük
  • Kilo kaybı
  • El tırnaklarında çomaklaşma görülmesi gibi belirtiler olduğu söylenebilmektedir

İleri yaşlarda görülmesi durumunda oluşan şikayetlerin hareketsizlik nedeniyle veya yaşa bağlı olarak meydana gelebileceğini söylemek mümkündür. Hastalığın seyrine müdahale edilebilmesi için akciğerlerde meydana gelen değişikliklerin tespitinde pulmoner fibrozis tanısının da göz ardı edilmemesi gerekmektedir.

Pulmoner Fibrozis Tanı Yöntemleri

Hastalığın tanısının konulabilmesi için kapsamlı bir fiziki muayene ve yapılan testlerin sonuçları ile mümkündür. Hastalığa kesin olarak tanı konulabilmesi için uygulanan çeşitli testler şunlardır;

Akciğer röntgeni, kan testleri, arteriyel kan gazı, solunum fonksiyon testi, bilgisayarlı tomografi, cerrahi biyopsi ve bronkoskopi olarak ifade edilebilmektedir.

Fibrozis Durumunda Ne Olur?

Fibroz, bir organ veya dokuda normal doku fonksiyonunun kaybına yol açabilen aşırı fibröz bağ dokusu oluşumu ile karakterize edilen bir durumdur. Fibroz süreci, yaralanma, iltihaplanma veya diğer doku hasarı türlerine yanıt olarak ortaya çıkabilir.

Fibroz durumunda, normal doku, etkilenen organ veya dokunun işlevini bozabilen fibröz skar dokusu ile değiştirilir. Bu, fibrozun yeri ve ciddiyetine bağlı olarak bir dizi semptoma yol açabilir.

Örneğin akciğerlerde fibrozis nefes darlığı, öksürük ve göğüs ağrısına neden olabilir. Karaciğerde fibroz, yorgunluğa, karın ağrısına ve karaciğer yetmezliğine neden olabilen siroza yol açabilir. Kalpte fibrozis kalp yetmezliğine ve aritmilere yol açabilir.

Fibroz, kronik iltihaplanma, enfeksiyon, toksinlere maruz kalma ve genetik bozukluklar dahil olmak üzere çeşitli faktörlerden kaynaklanabilir. Fibrozis için tedavi seçenekleri, altta yatan nedene bağlıdır ve inflamasyonu azaltan veya fibrozun ilerlemesini yavaşlatan ilaçların yanı sıra sigarayı bırakmak ve alkol tüketimini azaltmak gibi yaşam tarzı değişikliklerini içerebilir. Bazı durumlarda, şiddetli fibrozu tedavi etmek için ameliyat veya organ nakli gerekebilir.

Pulmoner Fibrozis Tedavisi Nasıldır?

Uygulanacak çeşitli tedavi yöntemleri ile hastalığın seyri yavaşlatılabilir. En sık kullanılan tedavi yöntemleri arasında ilaçla tedavi seçenekleri vardır. Bazı hastalarda hastalığın ilerleyen boyutlara ulaşması durumunda akciğer nakli seçeneği de değerlendirilmektedir.