Pulmoner Hipertansiyon Tedavisi
Tansiyon hastalıklarının bir türü olan pulmoner hipertansiyon her yaşta ve cinsiyette ortaya çıkabilmektedir. Pek çok risk faktörüne sahip olmakla birlikte halk arasında bilinen tansiyon hastalıklarından biridir. Tedavi edilmemesi pek çok komplikasyon gelişmesine neden olacağından dolayı en kısa sürede gerekli müdahalelerle kontrol altına alınması gerekmektedir.
Pulmoner Hipertansiyon Nedir?
Akciğerde bulunan pulmoner ve kılcal damarların daralması ya da tıkanması durumunda pulmoner hipertansiyon oluşur. Bu hastalık dolayısıyla kanın kalpten akciğere ulaşması zorlaşır ve kişinin tansiyon değerleri değişir. Ayrıca kalp kası zaman içinde yorulur ve görevini sağlıklı şekilde yerine getiremez bir hale gelir. Hastalığın her insanda oluşabilmektedir ancak bazı bireyler aşağıdaki durumlar nedeniyle risk faktöründe oldukları için bu hastalığa daha yatkın kabul edilirler.
- KOAH
- Genetik faktörler
- Sol kalp diyastolik disfonksiyonu
- Bazı romatolojik hastalıklar
- İnterstisyel akciğer hastalığı
- Obeziteyle birlikte uyku apnesi
- Cinsiyet (kadınlarda daha sık görülür)
- Bağ doku hastalıkları
- Akciğerde kan pıhtısı oluşumu
- Sarkoidoz
- Orak hücre anemisi
Pulmoner Hipertansiyon Nedenleri Nelerdir?
Akciğerlerde bulunan damarların bazı sorunlar nedeniyle değişikliğe uğraması durumunda pulmoner hipertansiyon oluşur. Bu durum damarlar çeperlerinin sertleşmesine ve daha kalın duvarlar oluşmasına neden olur. Yani, akciğer damarları elastik özelliklerini kaybederek daha sert bir yapıya bürünür. Bu olay neticesinde kanın akciğerlerde hareket etmesi zorlaşır ve kalp daha fazla güç uygulayıp kan basıncını arttırarak pulmoner hipertansiyon oluşmasına neden olur.
Pulmoner Hipertansiyon Tanı Yöntemleri
Fizik muayenede saptanması zor olan pulmoner hipertansiyon için kişinin şikayetleri dinlendir. Ancak hastalığın belirtileri bazı kalp ve akciğer rahatsızlıklarını andırdığından dolayı erken teşhis edilmesi oldukça güçtür. Bunun yerine aile geçmişi gözden geçirilerek tanıyı netleştirmek adına hastadan aşağıdaki testleri yaptırması istenebilir.
- Elektrokardiyogram (EKG): Kalp hareketlerini gösterdiği için anormal ritimlerin fark edilmesini sağlar. Özellikle sağ kalp yüklemeleri pulmoner hipertansiyon tanısı koyulabilmesi adına çok önemlidir.
- Akciğer röntgeni: İleri evredeki hastaların durumunu gösteren bir testtir. Akciğerdeki damar genişlemesi ya da daralarak kaybolması gibi unsurları gösterir. Ayrıca kalbin ne ölçüde genişlediği gibi bilgilerin edinilmesine yardımcı olur.
- Kan testleri: Akciğerdeki pıhtıların ya da kalp üzerindeki gerginliğin araştırılmasında etkili bir yöntemdir. Ayrıca hastaların tedaviye ne oranda yanıt verdiğini ve iyileştiğini fark etmek için kullanılabilir.
- Solunum fonksiyon testleri: Akciğerlerin ne kadar hava aldığını, solunum hızını ve nefes alma mekanizmalarını incelemek için kullanılır. pulmoner hipertansiyona neden olan durumun da öğrenilmesine yardım eder.
- Egzersiz testi: Yürüyüş, efor, kardiyopulmoner egzersiz ve kardiyak kateterizasyon gibi testleri kapsar. Doğrudan kalp hareketlerini gözlemlemek ya da kişinin ne kadar hareket edebildiğini görmek için uygulanan testlerdir.
Pulmoner Hipertansiyon Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Hastalığın tedavisinde amaç belirtileri azaltmak ve hastalığa neden olan durumu ortadan kaldırmaktır. Bu nedenle herkeste farklı tedavi yöntemlerinden faydalanılması mümkündür. Hastanın diğer sağlık sorunları, yaşam koşulları, yaşı ve diğer olguları da tedavi planı hazırlanırken göz önünde bulundurulur. İlk olarak pıhtı oluşumunu engelleyen, damar gevşeten, kalp pompa gücünü iyileştiren çeşitli ilaçlar kullanılmaya başlanır. Hasta tedaviye yanıt vermemişte kalp ya da akciğer nakli gündeme gelebilmektedir.
Daha nadir şekilde, nakil bekleyen hastalarda kalpte bir delik açılır. Atriyal septostomi olarak bilinen bu yöntem, sağ ve sol kulakçılar arasındaki basıncı düşürmeyi hedefler ancak pek çok yan etkisi de bulunur. Bu nedenle esas tedavi yöntemleri arasında bulunmaz. Ayrıca hastalık aile planlaması konusunu da etkilemekte, çocuk sahibi olmak isteyen kadınlar için tehlikeli olduğundan dolayı farklı tedavi yöntemleri de değerlendirilmektedir.
Pulmoner Hipertansiyon İçin Hangi Doktora Gidilir?
Pulmoner hipertansiyon (PH) akciğerlerdeki kan damarlarının daralması sonucu kanın akışının zorlaşmasıyla gerçekleşen bir hastalıktır. PH, çeşitli alt tipleri olan nadir görülen bir hastalık olmakla birlikte, teşhis ve tedavisi birçok farklı uzmanlık dalını içermektedir.
Genellikle PH teşhisi, bir kardiyolog ya da akciğer hastalıkları uzmanı tarafından konulur. Hastalığın alt tipi, tanısı ve tedavisi için ise, gerekli görülen uzmanlık dalına yönlendirilirsiniz. Örneğin, Pulmoner Arteriyel Hipertansiyon (PAH) teşhisi konulduysa, bir PAH merkezi olan kardiyoloji uzmanı ya da akciğer hastalıkları uzmanı tarafından takip edilmeniz önerilir.
Bununla birlikte, PH’nin alt tipleri arasında kalp yetmezliğine bağlı PH ve kronik hastalıklar etkisini gösterebilir. Bu nedenle, hastalığın alt tipinin belirlenmesi ve en uygun tedavinin seçilmesi için, gerekli görülen diğer uzmanlık dallarına danışılması da gerekebilir.
Örneğin, kardiyak cerrahi, göğüs cerrahisi veya nöroloji uzmanlık dalları da tanı koyulmasında yardımcı olacaktır. Sonuç olarak, pulmoner hipertansiyonun teşhis ve tedavisi, birçok farklı uzmanlık dalının bir arada çalışmasıyla gerçekleştirilir.
