Genellikle çocukluk ve gençlik çağlarında ortaya çıkan Tourette sendromu, kısa aralıklarla meydana gelen ve sesli olarak ortaya çıkan bir tik hastalığıdır. Bu sendrom çocukluk çağında başlayan çoklu motor tikleri ve en az bir ses ya da tik ile karakterize yaygın bir nörogelişim bozukluğudur. Hasta, meydana gelen tikleri ve çıkardığı sesleri kontrol edemez. Beyinle alakalı olan Tourette sendromu nörolojik bir hastalık olarak tanımlanmaktadır.

• Sendromun beyin gelişimiyle ilgisi var mıdır?
• Bu rahatsızlığı olan kişilerde zeka geriliği ya da herhangi bir psikolojik hastalık söz konusu değildir. Tourette sendromu ortaya çıkmadan önce bir takım belirtilerle kendini gösterir. Bu belirtilere dikkat edip hastalık ortaya çıkmadan başlanan tedaviler başarılı sonuç vermektedir. Geç kalındığında tedavisi mümkün değildir.

• Belirtileri nelerdir?
• Tourette sendromuna yakalanmış hastalar bu tikleri istemsizce yapar. Ailelerin en büyük yanılgısı, hastanın bu tikleri bilinçli bir şekilde yaptığı ve herhangi bir davranışa tepki olarak gerçekleştirdiği düşüncesidir. Bu rahatsızlıkta birey tiklerini kontrol edemez ve kendini kontrol etmeye çalıştıkça daha çok strese girer. Strese girdikçe tiklerin sıklığı ve şiddeti artar.

• Ne gibi sonuçlara yol açar?
• Tikleri ve istemsiz davranışları yüzünden eleştirilen kişi sosyal ortamlardan soğuyabilir ve çevresinden uzaklaşabilir.  O yüzden bu kişilere eleştirmeden yaklaşmak önemlidir. Tourette sendromunun tedavisinde öncelikle ailelerin bilgilendirilmesi çok önemlidir. Ailenin, çocuklarının bunu bilerek yapmadığını, en önemlisi onları eleştirmemeleri ve kendisini kontrol etmeye zorlamamaları gerektiğini unutmamaları gerekir. 

• Nasıl tedavi edilir?
• Tourette sendromu kendiliğinden iyileşebilen bir hastalık değildir. O yüzden uzman desteği almak önemlidir. Bunun yanı sıra kişisel psikoterapiler de tedavide yardımcı olmaktadır. İyileşmeyi hızlandıran bazı yardımcı faktörler de bulunur. Örneğin konstantre olmayı sağlayan oyun ve hobiler, ilginç ve dikkat çekici kitaplar, meditasyon ve rahatlama teknikleri gibi. Çocuklarda tikler çok hafif davranış değişiklikleriyle başlayıp, ciddi sinir sistemi hastalıklarına kadar uzanabilen geniş bir spektruma sahiptir. Bu nedenle ciddi durumlarda tedavide çocuk psikiyatrisi, çocuk nörolojisi, çocuk psikolojisi ve diğer ilgili disiplinlerin birlikte çalışması gerekir.

Uzm. Psk. Ege Ece BİRSEL

Klinik Psikoloji