Çocuklarda Diyabet (Şeker Hastalığı)

Diyabet her yaşta ortaya çıkabilen ve mutlaka kontrol altına alınması gereken bir hastalıktır. Çocukluk ve ergenlikte %95 oranla tip 1 diyabet ortaya çıkmakta, tedavi edilmediğinde şeker koması gibi ciddi sonuçlar doğurmaktadır.

Çoğunlukla 4 – 6 ve 10 – 14 yaşları arasında görüldüğünden dolayı ailelerin çocukları sıkı bir biçimde takip etmesi, belirtiler görüldüğü anda uzman doktorlardan yardım alınması gerekmektedir.

Çocuklarda Şeker Hastalığı Genel Tanım

Şekerin dengelenmesi vücuttaki insülin miktarına ve kullanımına bağlıdır. Bu hormondaki bozulmalar çocuklarda şeker hastalığına yani diyabete neden olabilmektedir. Farkındalık arttığından dolayı çocuklarda şeker olup olmadığı erkenden tespit edilebilmektedir.

Tip 1 diyabet insülinin üretilememesinden kaynaklanmayken, tip 2 diyabette insülin vardır ancak kullanılamamaktadır. Çocuklarda daha çok tip 1 diyabet görüldüğünden dolayı bu durum pankreasla ilgili sorunlar hakkında bir uyarıcı olabilmektedir.

Çocuklarda Diyabet (Şeker Hastalığı) Nedenleri

Erken yaşlarda diyabetin neden oluştuğuna dair kesin bir bulgu yoktur. Genetik olarak çocukların diyabete yatkın şekilde doğma şansları bulunsa da ebeveynlerde diyabet olması çocuklarda da olacağı anlamına gelmemektedir.

Tip 1 diyabet çoğunlukla bağışıklık sistemiyle ilgili problemlerle birlikte oluşmaktadır. Tip 2 diyabetse daha çok fazla şeker tüketimine bağlı olarak görülmektedir. Çoğunlukla hareketsiz çocuklarda, obezite ya da fazla kilolu olma durumlarıyla birlikte ortaya çıkmaktadır.

Çocuklarda Şeker Hastalığı Belirtileri

İnsülinin eksikliği ya da kullanılamaması kan şekerini doğrudan etkilemektedir. Bu nedenle çocuklar özellikle yemek yedikten sonra yükselen şekere dair bazı semptomlar göstermektedir. Eğer kan şekeri tehlikeli bir boyuta ulaşmadıysa sık sık tuvalete gitme ya da yatak ıslatma gibi durumlar görülmektedir.

Şeker hastalığı ağız kuruluğuna, çok açlığa, kilo kaybına ve sinirlilik gibi kötü ruh hallerine de sebep olabilmektedir. Kan şekerinin aşırı yükselmesi durumundaysa aşağıdaki gibi daha ciddi semptomlar ortaya çıkmaktadır.

• Bilinç kaybı
• Karın ağrısı
• Mide bulantısıyla birlikte kusma
• Derin ve hızlı nefesler alınması
• Cilt kuruluğu
• Nefesin aseton ya da meyve gibi kokması

Diyabet Hastalığı Bulunan Çocuklar için Beslenme

Çocuklara diyabet tanısı koyulmuşsa ilk olarak sağlıklı bir beslenme planının yapılması gerekmektedir. Buna göre çocuklar azar azar ve sık şekilde yemek yemeli, uzun süre aç kalmamalılardır. Günlük kalori miktarını almak için sağlıksız besinler değil, ev yapımı yiyecek ve içecekler tercih edilmelidir. Ayrıca şeker ve yağ miktarı düşük, protein miktarı yüksek besinler tüketilmelidir.

Meyve, sebze ve tam tahıllı gıdaların düzenli olarak tüketilmesi kan şekerinde ani iniş ve çıkışlara engel olacaktır. Ayrıca çocukların ileriki dönemlerde yaşayabileceği pek çok sağlık sorunu ortadan kalkacaktır. Tatlı tüketiminin sınırlanması ve tatlı içecekleri kullanırken abartıya kaçılmaması da diyabet hastası olan çocuklar için oldukça önemlidir.

Çocuklarda Diyabet (Şeker Hastalığı) Tedavisi

Şeker hastalığının kesin bir tedavisi bulunmadığından dolayı hem ebeveynlerin hem çocukların yaşamları boyunca hasta kişinin kan şekerine dikkat etmesi gerekmektedir. Genellikle tip 1 diyabette insülin tedavisine başlanmaktadır ancak ilaçlar sürekli kullanılmak zorundadır. Tip 2 diyabette de insülin direncini azaltmak için ilaç kullanımına başlanabilmektedir.

Hastalığın kontrol altında tutulması için sık sık kan şekeri takibi yapılması gerekmektedir. Belirli aralıklarla doktor kontrolüne gidilmesi ve bu esnada yaşam kalitesinin yükseltilmesi oldukça önemlidir.

Doktor kontrolleri, şeker hastalığına bağlı olarak gelişebilecek böbrek ve göz hastalıklarının erkenden teşhis edilebilmesi için oldukça önemlidir. Ayrıca anormal seviyelerde görülen kan şekeri acil müdahale gerektirebileceğinden dolayı mutlaka doktorla iletişime geçmek ya da en yakındaki sağlık kuruluşuna başvurmak gerekir.