Ses Oluşumu ve Ses Kısıklığı

Ses Kısıklığı Nedir?

Ses kısıklığı, sesin normal kalitesindeki olumsuz değişiklikleri ifade eden genel bir tanımlamadır. Sesin çatallı, boğuk, titrek ya da güçsüz çıkması gibi durumlar bu kapsama girer. Genellikle gırtlak (larenks) bölgesindeki sorunlardan kaynaklanmakla birlikte, akciğerler, beyin, kaslar, ağız ve burun gibi sesin oluşumuna katkı sağlayan organlardaki rahatsızlıklar da ses kısıklığına neden olabilir.

Ses kısıklığı tek başına bir hastalık değil; çoğu zaman başka bir hastalığın veya sesin yanlış kullanılması sonucu ortaya çıkan bir belirtidir.

Ses Nasıl Oluşur?

Ses telleri, boynun ön kısmında, “adem elması” olarak bilinen yapının hemen altında yer alır. Sağda ve solda bulunan iki ses teli, nefes alma sırasında açılır, konuşma sırasında ise birbirine yaklaşarak titreşir.

Bu titreşim, akciğerlerden gelen hava akımıyla gerçekleşir. Akciğerler, nefes verildiğinde havayı gırtlağa doğru iter; ses telleri arasından geçen hava titreşim oluşturur ve bu titreşim ham ses olarak adlandırılır.

Bu ham ses, ağız ve burun boşlukları, dil, dişler ve sinüsler aracılığıyla güçlenir, şekillenir ve kişiye özgü ses halini alır. Yani sesin kalitesi yalnızca ses tellerine değil; akciğer gücü, nefes kontrolü ve rezonans boşluklarının sağlığına da bağlıdır.

Ses Kısıklığının Nedenleri Nelerdir?

Ses kısıklığının birçok nedeni olabilir. Bunların başlıcaları şunlardır:

• Sesin yanlış veya zorlayıcı şekilde kullanılması (yüksek sesle konuşma, bağırma, uzun süreli konuşma)

• Ses teli iltihabı (larenjit)

• Sigara kullanımı ve kirli hava gibi çevresel faktörler

• Üzüntü, stres ve duygusal gerginlik

• Sinir ve kas hastalıkları

• Ses teli nodülleri veya polipleri

• Gastroözofageal reflü (mide asidinin yukarı kaçması)

Sesin uzun süre zorlanarak kullanılması, ses tellerinde nodül veya polip oluşumuna yol açabilir. Bu durum, sesin daha da kısılmasına neden olarak kişinin sesini zorlamasına ve kısır döngüye girmesine yol açar.

Ses Kısıklığı Nasıl Tedavi Edilir?

Ses kısıklığının tedavisinde en önemli adım, nedene yönelik doğru tanıdır.

Ses kısıklığı yaşayan kişilerin, özellikle iki haftadan uzun süren durumlarda, bir Kulak Burun Boğaz (KBB) uzmanına başvurması gerekir.

KBB uzmanı tarafından yapılan endoskopik muayene ile ses telleri değerlendirilir. Tanıya göre:

• İlaç tedavisi (iltihap veya reflü kaynaklı durumlarda),

• Ses terapisi (doğru ses kullanımı ve nefes teknikleriyle),

• Ses cerrahisi (nodül veya polip gibi yapısal sorunlarda) uygulanabilir.

Tedavi süreci kişiye özel planlanır ve sesin eski sağlığına kavuşması için düzenli ses bakımı büyük önem taşır.

Ses Sağlığını Korumak İçin Öneriler

• Uzun süre yüksek sesle konuşmaktan veya bağırmaktan kaçının.

• Bol su için, boğazın nemli kalmasını sağlayın.

• Sigara ve alkol tüketiminden uzak durun.

• Tozlu, dumanlı ortamlardan kaçının.

• Soğuk ve kuru havalarda boğazınızı koruyun.

• Sesiniz kısıldığında dinlenmeye zaman tanıyın.

Egepol Hastanesi Kulak Burun Boğaz Kliniği’nde, ses kısıklığı ve ses bozuklukları modern tanı yöntemleriyle değerlendirilir.

KBB uzmanlarımız, her hastaya özel olarak planlanan tedavi ve ses terapisi programları ile sağlıklı ve güçlü bir sese kavuşmanıza yardımcı olur.