Astım Tedavisi

Kronik hastalıklardan biri olan astım, nefes alıp vermeyi zorlaştıran bir yapıya sahiptir ve solunum yolunun tıkanmasına neden olmaktadır. Yetişkinlerin yanı sıra çocukları da etkileyen bu rahatsızlık hava yollarında bulunan mukus salgısının aşırı üretimiyle ortaya çıkmaktadır.

Astımı tetikleyen faktörlerin; duman, soğuk ortam ve ağır egzersiz şeklinde sıralanması mümkündür. Genelde ataklar şeklinde ilerleyen astım, solunum güçlüğünün yanında öksürüğe de sebep olabilmektedir. Astım veya alerjik astım hastalarının atakları tetikleyen faktörleri tespit edip, bunlardan uzak durması gerekmektedir.

Astımın Nedenleri Nelerdir?

Astıma neden olan kaynaklar tıbben kanıtlanmamış durumdadır. Ancak kronik hastalıkların birçoğunda olduğu gibi bu hastalığın; genetik, çevresel ve genel sağlık durumuna bağlı olarak meydana geldiği düşünülmektedir. Astımın ilerleme durumu kişiden kişiye göre değişiklik göstermektedir. Atakların meydana gelme sebeplerinden yaygın olanları aşağıdaki gibi sıralanabilir. Vücutta alerjiye neden olan faktörlerin astımı tetikleme olasılığı oldukça yüksektir.

  • Polen
  • Evcil hayvan tüyleri
  • Tozlu hava
  • Ağır egzersiz
  • Duman
  • Kimyasal kokular (deterjan, vb.)
  • Enfeksiyon
  • İlaç kullanımı

Yukarıda sıralanan faktörlerin dışında hastada astım atağı gelişmesi mümkündür. Obezite, stresli yaşam biçimi ve duygu durum bozukluklarının da astıma neden olduğu tespit edilmiştir.

Astım Belirtileri Nasıldır?

Astım atakları, dönemsel olarak artışa geçmesiyle tanınmaktadır. Hastada alerjenle temas sonucunda ya da egzersiz sırasında astım meydana gelmesi mümkündür. Kişinin atak sırasında hissettiği semptomların başında nefes alma güçlüğü vardır. Genellikle nefes sırasında hırıltı ve ıslık sesinin çıkmasıyla fark edilmektedir. Geçmeyen öksürük, göğüs bölgesinde ağrı, sıkışma hissi ve nefes darlığı; astımın belirtileri arasında yer almaktadır.

Astım, cinsiyet ve yaştan bağımsız olarak her grup insanı etkileyebilen bir hastalıktır. Hava kirliliği bulunan yerlerde yaşayan kişiler, sigara içenler ya da yoğun şekilde sigara içilen ortamlarda bulunanlar astım açısından riskli grupta yer almaktadır. Herhangi bir maddeye karşı alerjisi bulunanlar ve ailesinde astım hastası olan kişiler de yine astım açısından risk faktörü olarak gösterilmektedir. Atakların kontrol altında tutulması ve hekim tavsiyelerine uyulması halinde yaşam kalitesinin astım sebebiyle düşmesi önlenebilir.

Astım İçin Tanı Yöntemleri

Hasta öyküsü dinlendikten sonra, astımdan şüpheleniliyorsa aşağıda yer alan bazı testlere başvurulmaktadır.

  • Spirometre: Akciğer kapasitesinin belirlenmesine imkân tanır. Nefesle alınan hava ölçülerek bronşların daralma seviyesine bakılır.
  • Peak Flowmeter (Zirve Akım Ölçümü): Akciğerlerin çalışma durumu ve fonksiyonlarındaki değişimin incelenmesine imkân verir.
  • BT ya da röntgen: Astımın yanında seyreden yapısal bozuklukların ve enfeksiyonların görüntülenmesini sağlar.
  • Metakolin Testi: Hastanın bronşlarının metakoline bağlı olarak daralıp daralmadığı tespit edilir.
  • Alerji Testi: Deri ve kan tetkikleriyle hastanın alerjisinin bulunduğu maddelerin tespit edilmesini sağlar.

Astım Nasıl Tedavi Edilir?

Astım hastalığı için kesin bir tedavi yöntemi bulunmamakla birlikte, hekim tarafından reçete edilen ilaçlar sayesinde atakların kontrol altına alınması mümkün olmaktadır. İlaçlar için yine hekim kararına bağlı olarak basamak tedavisi uygulanabilir. Yani dönemsel olarak tekrarlanan testlerin sonucuna bağlı olarak ilaç dozajında değişiklik yapılabilir.

Gerekli durumlarda, ilaçların değiştirebilmesi de mümkündür. Hastanın yaşam alışkanlıklarını değiştirmesi de astım tedavisi açısından oldukça önemlidir. Buna göre, kişide alerji testiyle tespit edilen bir maddeye karşı hassasiyet bulunuyorsa; hastanın bu maddeyle temas etmemeye özen göstermesi gerekmektedir. Ayrıca, aşağıda sıralanan değişikliklerin de astım ataklarını hafiflettiği ve kontrol altına almaya yardımcı olduğu bilinmektedir.

  • Sigara içmemek ve sigara içilen ortamlarda bulunmamak
  • Hayvan tüyüne karşı alerji varsa, durumu kontrol altına almak
  • Duman koklamamak ve kimyasal kokulardan uzak durmak
  • Aşırı soğukta kalmamaya özen göstermek
  • Ağır egzersizlerden kaçınmak
  • Tozlu ve kirli havaya maruz kalmamak