Beyin, Omurilik Tümörleri ve İltihaplanmaları
Kafatasında ve omurga bölgesinde anormal biçimde büyüyen hücreler beyin ve omurilik tümörüne neden olmaktadır. Diğer kanserlere benzer biçimde bu tümörlerin oluşum nedeni de henüz saptanamamıştır. Ancak dünya genelinde tümör vakalarının günden güne arttığı görülmekte ve zamanla bu sayının daha da artabileceği öngörülmektedir.
Beyin ve omurilikte gelişen tümör yaşam kalitesini ciddi biçimde düşürmektedir. Tanı ve tedaviye geç kalınması durumundaysa hayati risk barındırmaktadır. Dolayısıyla tümöre dair ilk belirti hissedildiği ya da görüldüğü an bir nöroloji uzmanına başvurulmalıdır.
Beyin Tümörleri Ne Kadar Yayılır?
Neredeyse her yaştan insanda oluşabilecek beyin tümörü, genelde iç kısımda oluşmaktadır. Ancak tümörün büyüyerek kafatasının içine doğru yayılması da mümkündür. Şiddetli baş ağrısı, beyin tümörünün en yaygın belirtisidir. Ancak tümör oluşumuyla; vücudun bir kısmında hissizlik, yürüme ve konuşma bozukluğu, hafıza ve denge kaybı gibi şikayetlerle de karşılaşılabilir.
Santral Sinir Sistemi Nedir?
Santral Sinir Sistemi, diğer adıyla Merkezi Sinir Sistemi, beyin ve omurilikle bağlantılı sinirlerden oluşur. Anlaşılabilir şekilde vücudun kontrol ağı olarak ifade edilebilir. Bu sistemin etki alanı; kas kontrolü, görme becerisi, solunum ve hafıza şeklindedir. Dolayısıyla sistem içerisinde meydana gelen bir problemde ciddi sağlık sorunlarıyla karşılaşılması mümkündür.
Beyincik Tümörü Nedir?
Beyincik tümörü, oldukça agresif ilerleyen bir hastalık türüdür. Bu tümör, beyin tümörlerinin %4-10 arasındaki kısmını oluşturmaktadır. Ağırlıklı olarak doğum ile 10 yaşına kadar geçen sürede ortaya çıksa da her yaş grubunda görülebilir. Beyincik tümörünün en önemli belirtisi mide bulantısı olmadığı halde fışkırma biçiminde kusmadır. Kusma şikâyeti genelde sabah erkenden başlar ve kişiyi uykusundan uyandırır. Beyincik tümöründe 5 yıllık yaşam süresi oransal olarak oldukça azdır. Buna ek olarak son dönemde yapılan araştırmalarda bu sürenin daha uzun olduğu belirtilmektedir.
Beyin Sapı Tümörü Nedir?
Beyin sapı, beyin ve omurilik arasındaki bağlantı yoludur. Yapısal olarak; omurilik soğanı, köprü ve retiküler formasyonu içermektedir. Solunum sistemi ve dolaşım sisteminin çalışma merkezi olarak işlev görmektedir. Buradaki hücrelerin kontrolsüz büyümesiyle oluşan tümörlere genelde çocuklar çağında rastlanmaktadır. Beyin sapı tümörü, beyin tümörlerinin %1.4’lük kısmını oluşturmaktadır. İlk evrede tümör belirtisinin fark edilmesi oldukça güçtür. Ancak ileri evrelerde aşağıdaki semptomların görülmesi mümkündür.
- Yürüme zorluğu
- Denge kaybı
- Güçsüzlük
- Ayakta duramama
- Yutma güçlüğü
- Yüz felci
- Görme bozuklukları
- Kısmı felç ya da felç
- Koma
Omurilik Tümörü Nedir?
Omurilik tümörü, santral sinir sistemi tümörleri arasında en sık karşılaşılanlardan biridir. Yerleşim durumlarına göre aşağıdaki gibi sınıflandırılırlar.
- Omurilik zarı dışı (ekstradural)
- Omurilik zarı içi ancak omurilik dışı (intraduralekstramedüller)
- Omurilik zarı içi ve omurilik içi (intramedüller)
Tümörün en yaygın belirtisi şiddetli bacak ve sırt ağrısı şeklindedir. Ancak hasta şikayetleri tümörün yerine göre değişiklik göstermektedir. Kol ve bacaklarda uyuşukluk hissi, güçsüzlük ve yürüme zorluğu; omurilik tümörünün diğer belirtileri arasında yer almaktadır. Bu tümör tipi genelde yavaş seyirlidir ve iyi huylu olarak nitelendirilir.
Tedavi biçimi olarak tümörün kısmen ya da tamamen alınması tercih edilebilir. Ancak cerrahi işlemin sınırlarına uzman bir nörolog tarafından karar verilmektedir. Bu esnada tümör tipi, yerleşim alanı, iyi ya da kötü huylu olması, kemoterapiye hassasiyet durumu ve daha pek çok kriter göz önüne alınmaktadır. İyi huylu tümörlerde genellikle kısmi çıkarım yapılmaktadır. İşlem sonrasında açılan boşluksa kemik ya da kemik çimentosuyla tekrar doldurulmaktadır. Daha agresif tümör türlerinde ise ameliyata ışın tedavisi ilave edilmektedir.
Omurilik Tümörü Ameliyatı Kaç Saat Sürer?
Omurilik tümör cerrahisi, omurilikte bir tümörün çıkarılmasını içeren karmaşık bir prosedürdür. Ameliyatın süresi, tümörün yeri ve boyutu, prosedürün karmaşıklığı ve hastanın genel sağlığı gibi çeşitli faktörlere bağlıdır. Ortalama olarak, omurilik tümör cerrahisinin tamamlanması 4 ila 5 saat arasında sürebilir.
Ameliyat sırasında hasta genel anestezi altında olacak ve cerrahın omurgaya erişmesine izin verecek şekilde konumlandırılacaktır. Cerrah sırtta bir kesi yapacak ve omuriliği ortaya çıkarmak için kemiğin bir kısmını çıkaracaktır. Daha sonra çevredeki dokulara ve sinirlere zarar vermeden tümörü dikkatlice çıkarırlar.
Tümör ulaşılması zor bir bölgedeyse veya özellikle büyükse, ameliyat daha uzun sürebilir. Ek olarak, tümör kanserli ise, cerrahın onu tamamen çıkarmak için daha kapsamlı bir prosedür gerçekleştirmesi gerekebilir. Bazı durumlarda, hasta tümörü tamamen çıkarmak için birden fazla ameliyat gerektirebilir.
Ameliyattan sonra, hasta tipik olarak gözlem ve iyileşme için hastanede birkaç gün geçirecektir. Ameliyatın boyutuna ve hastanın genel sağlığına bağlı olarak hareketlilik ve fonksiyonlarını yeniden kazanmak için fizik tedavi ve rehabilitasyon gerekebilir.
