Cilt (Deri) Kanseri
Cilt kanseri, melanosit ismi verilen hücrelerin kontrolsüz biçimde büyümesi ve çoğalmasıyla ortaya çıkmaktadır. Bu hücrelerin vücuttaki görevi, deriye renk veren melanin pigmentlerini üretmektir.
Dünya genelinde sıklıkla karşılaşılan bir kanser türüdür. Erken tanı ve tedaviye ulaşılamayan durumlarda cilt kanseri hastalarının %75’i yaşamını kaybetmektedir.
Cilt Kanseri Türleri Nelerdir?
Cilt (deri) kanserinin türlerini; bazal hücreli, skuamöz hücreli ve melanom olarak listelemek mümkündür. Kanserin bazı türlerinin tedavisi mümkündür, geri kalanıysa hayati açıdan risk barındırmaktadır. Cilt kanserinin türleri aşağıdaki özellikleri taşımaktadır.
- Bazal Hücreli Kanser: Bazal hücreler, derinin en üst kısmında yer almaktadır. Bu kanser türü, adından da anlaşılabileceği üzere, bazal hücrelerde meydana gelmektedir. Bu tütün oluşumunda cildin korumasız şekilde güneş ışığına maruz kalması etkilidir. Açık renk tonda cilde sahip kadın ve erkekler bazal hücreli kanser açısından riskli grupta yer alırlar. Kanserin ciltteki belirtisi; kırmızı leke, yara ve kabarıklık şeklindedir.
- Skuamöz Hücreli Kanser: Cildin orta katmanında yer alan skuamöz hücrelerinin kontrolsüz büyümesi nedeniyle ortaya çıkmaktadır. Oluşum bölgesi ağırlıklı olarak; saç derisi, boyun ve ellerdir. UV ışığına maruz kalanlar skuamöz hücreli kansere yakalanma açısından risk altındadır. Metastaz yapma ihtimali yüksek olduğundan erken tanı yapılması oldukça önem arz etmektedir.
- Melanom: Cilt kanseri türleri arasında hayati açıdan en tehlikeli olarak kabul edilmektedir. Oldukça nadir karşılaşılır ve tüm vücuda yayılabilir. Özellikle meydana geldiği bir bölge yoktur, cildin herhangi bir yerinde ortaya çıkabilir. Lekelenmeyle kendini belli eder. Bu lekeler; siyah, kahverengi, mavi ya da mor olabilir.
Cilt Kanserinin İlk Belirtileri Nelerdir?
Cilt kanseri, cildin hücrelerinde anormal bir büyüme oluştuğunda ortaya çıkan bir kanser türüdür. Erken teşhis, cilt kanseri tedavisi için son derece önemlidir. Cilt kanserinin ilk belirtileri, herhangi bir değişiklik veya leke şeklinde olabilir. Bu belirtiler, bir dermatolog tarafından değerlendirilmeli ve teşhis edilmelidir.
Melanom adı verilen cilt kanseri türü, ciltte bir lekenin veya benin kötüleşmesiyle ortaya çıkabilir. Leke, şekil veya renk değişiklikleri, kanama veya kaşıntıya neden olabilir. Bazal hücreli karsinom adı verilen bir diğer cilt kanseri türü, yavaş büyüyen, pürüzsüz bir şişlik veya cilt rengindeki değişikliklerle kendini gösterebilir.
Deri kanserinin diğer bir türü olan skuamöz hücreli karsinom, yine yavaş büyüyen, kabuklu veya kabuklu bir şişlik şeklinde ortaya çıkabilir. Bu şişlikler genellikle yüz, kulaklar, boyun, kollar ve eller gibi güneşe maruz kalan bölgelerde oluşur.
Diğer belirtiler arasında, kabuklu yaralar, siyah noktalar veya benlerin çevresindeki kırmızı, şişmiş cilt yer alabilir. Sonuç olarak, cilt kanserinin erken teşhis edilmesi tedavi için son derece önemlidir.
Cilt Kanseri Nedenleri Nelerdir?
Tüm kanser türlerinde olduğu gibi cilt kanseri açısından da bazı risk faktörlerinin sıralanması mümkündür. Kanserin oluşumu ağırlıkla güneşe maruz kalmaya ve genetik yatkınlığa dayandırılmaktadır. Bunlar dışında kalan risk faktörleri aşağıdaki gibi listelenebilir.
- Açık tenli olmak
- Kızıl saça ve çillere sahip olmak
- UV ışığına maruz kalmak
- Aile bireylerinde cilt kanseri varlığı
- Bağışıklık sisteminin düşük olması
- Radyasyona maruz kalmak
- Kimyasallarla temas etmek
- Sigara kullanımı
- Vücutta iyileşmeyen açık yaraların varlığı
- İleri yaş grubunda bulunmak
- Organ nakli hastası olmak
- Tedavi amaçlı kullanılan bazı ilaçlar
Cilt kanseri erken tanı ve tedaviyle iyileşme oranı oldukça yüksek bir türdür. Deri yüzeyindeki belirtilerle meydana geldiği için saptanması da kolay kabul edilmektedir. Risk faktörü taşıyanların cilt üzerindeki değişiklikleri gözlemlemesi ve kontrol ettirmesi son derece önemlidir. Diğer kanserlerde olduğu gibi cilt kanserinde de hastalık oluşmadan önce önlem almakta yarar vardır.
Cilt Kanseri Tanı ve Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Cilt kanseri tanısı yapılırken hasta öyküsü dinlenir ve fiziki muayene yapılır. Bu noktada hastanın vücudunu gözlemlemiş olması ve uzman hekimi bu yönde bilgilendirmesi oldukça önemlidir.
Cilt kanserinin en büyük belirtisi; benlerdeki yapısal değişiklik, deride dökülme ve kanama şeklindedir. Tanı için genelde dermatoskopiye başvurulmaktadır. Bu yöntem benleri cilt kanserinden ayırmak için kullanılmaktadır.
Dermatoskopi sayesinde benlerin kanser şüphesiyle gereksiz yere vücuttan çıkarılmasının önüne geçilebilmektedir. Hastaya kanser teşhisi konması içinse son adım olarak patolojik değerlendirme yapılmaktadır.
Cilt kanseri tanısının konulmasının ardından tedavi sürecine girilmektedir. Cilt kanseri bulunan bölge ameliyat ile temizlenmektedir. Cerrahi işlemin sınırları, kanserli doku ve melanom hücrelerinin yanı sıra belirli bir miktar sağlıklı dokuyu da içermektedir.
Hastanın durumuna ve kanserin ilerlemesine bağlı olarak bazı ek tedavi yöntemlerine de başvurulabilir. Hekim kararına bağlı olarak hastaya; kemoterapi, radyoterapi veya immünoterapi de verilebilmektedir.
