Cilt lekelenmeleri, yaştan ve cinsiyetten bağımsız olarak pek çok insanda meydana gelen ve çoğunlukla rahatsızlık veren bir durumdur. Doğru önlem ve tedaviler sayesinde cilt lekelerinden kurtulmak mümkündür.

Cilt Lekeleri Nedir?

Cilde renk veren pigmentin adı melanindir. Bu pigmentin aşırı üretimi cilt lekelenmesi denilen sağlık problemlerine neden olmaktadır. Hastalık oluşumunda genetik yatkınlık ve güneşe maruz kalmak en önemli etkenlerdir.

Ancak cilt lekesinin türüne göre oluşum nedeni de farklılık göstermektedir. Lekeler, önlem alınmadığı takdirde tekrarlama ihtimali taşımaktadır. Dolayısıyla cilt lekesinin türü doğru araştırılmalı ve tedavi yöntemi de buna göre belirlenmelidir.

Cilt Lekesi Türleri Nelerdir?

  • Akne: Gereğinden fazla çalışan yağ bezleri ve gözeneklerin tıkanması nedeniyle ortaya çıkar. Siyah nokta, beyaz nokta ya da kabarcık halde bulunabilir. Tedavi edilmediği takdirde yanında sivilce oluşumunu da beraberinde getirir.
  • Hiperpigmentasyon: Cildin geri kalanından daha koyu renklidir. Genelde zararsız olarak nitelendirilir ve akne sonrasında kalan bir iz olabilir. Doğuştan gelen ya da sonradan oluşan çiller, bu grupta yer almaktadır.
  • Güneş lekesi: Sıcak havalarda, özellikle yaz aylarında korunmasız olarak güneş ışığına maruz kalma sebebiyle oluşur. Savunmasız bölgelerin koyulaşmasıyla dikkat çeker. Lekelerin derinleşmeden önce tedavi edilmesi gerekir.
  • Malezma: Gebelik esnasında ya da doğum kontrol hapı kullanımı nedeniyle ortaya çıkmaktadır. Kadınlarda görülen bu lekeler oldukça koyu renklidir ve hormonal değişiklikler sebebiyle tetiklenmektedir.
  • Doğum lekesi: Doğum sırasında ya da hemen sonrasında cilt yüzeyinde gözlenebilir. Kendiliğinden kaybolabileceği gibi ömür boyu kalıcı yapıya da sahip olabilir. Oluşum sebebi tıbbi olarak saptanamamıştır. Ancak kan damarlarındaki anormallik sebebiyle meydana geldiği düşünülmektedir. Herhangi bir renkte olabilir, düz durabilir ya da deri yüzeyinden pürüzlü şekilde yükselebilir.
  • Cilt kanseri: Hızlı büyür, kanamalı olabilir ve kaşıntıya sebebiyet verebilir. Lekenin şekli ve yapısı zaman içerisinde kendiliğinden değişir. 6 mm’yi geçen ve genişlemeye devam eden lekeler için vakit kaybetmeden bir uzamana başvurulması gerekir.
  • Yaşlılık lekesi: Diğer ismi lentigodur ve yaşlıların en fazla şikayet ettiği sıkıntılar arasında yer almaktadır. Ağırlıklı olarak yüz ve el bölgesinde meydana gelir. Güneş ışığı sebebiyle tetiklenmektedir.

Cilt Lekesinin Nedenleri Nelerdir?

Cilt lekesinin oluşum nedeni ve tedavi seçenekleri, hastalığın hangi türde yer aldığına göre değişmektedir. Doğum lekelerinin oluşum nedeni saptanamamış olup; damar anormalliği, kalın derinin genişlemesi ya da renk pigmentlerinin yapışması şeklinde öne sürülmektedir.

Malezmanın oluşum sebebi ağırlıklı olarak hormonlardaki ani değişimidir. Diğer lekelenmelerde ağırlıklı nedense güneş ışığı, UV ışık ve radyasyona maruz kalınmasıdır.

Cilt lekelerinin %90’a yakını günümüz tıbbi uygulamalarıyla tamamen giderilebilir ya da büyük ölçüde iyileştirilebilir. Cilt lekeleri, vücutta oluşan başka bir cilt hastalığının işareti olabilir. Dolayısıyla hafife alınmamalı ve lekelere hekim görüşü alınmadan müdahale yapılmamalıdır.

Ciltteki Lekelerden Nasıl Kurtulabiliriz?

Cilt lekeleri, güneş hasarı, hormonal değişiklikler, yaşlanma ve cilt yaralanmaları gibi çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir. Cilt lekeleri genellikle zararsızdır, ancak birçok kişi estetik nedenlerle bu lekelerden kurtulmak istiyor. Cilt lekelerinden kurtulmak için, bir dermatologla görüşmek, evde uygulanabilecek doğal yöntemleri denemek ve cilt bakımı rutininizi iyileştirmek gibi birkaç farklı yöntem vardır.

Cilt lekelerinin tedavisi, lekenin türüne, boyutuna ve cildinizin tipine bağlı olarak değişebilir. Dermatologlar, lazer tedavisi, kimyasal peeling, mikrodermabrazyon veya kriyoterapi gibi çeşitli yöntemlerle cilt lekelerini tedavi edebilirler. Bu yöntemlerin her birinin kendine özgü riskleri ve faydaları vardır ve bu nedenle cilt lekelerinin tedavisinde kullanılan yöntemler, bir dermatolog tarafından belirlenmelidir.

Evde cilt lekelerinden kurtulmak için, doğal maddelerle yapılan maskeler, limon suyu veya elma sirkesi gibi bazı ev ilaçları kullanılabilir. Ancak, bu yöntemlerin etkinliği kanıtlanmamıştır ve bu maddelerin cildinize zarar verme riski de vardır. Ayrıca, cilt bakım rutininizi iyileştirmek, cildinizi temiz tutmak ve güneş koruyucu kullanmak, cilt lekelerinin oluşumunu önleyebilir.

Cilt Lekeleri Tedavisi Nasıl Yapılır?

Cilt lekelerinin tedavisinde, lekenin boyutu ve derinliği göz önüne alınarak farklı yöntemler tercih edilebilir. Tedavi seçenekleri arasında en sık başvurulanlar; ND Yag Lazer (damarsal doğum lekelerinde), fototerapi, kimyasal peeling (hafif ve derin olmayan lekelerde) ve renk açıcı kremlerdir.

Tedavi boyunca hastalardan güneş ışığından uzak durmaları istenmektedir. Bu nedenle; sivilce izi, ben ve diğer lekelerin tedavisi için en uygun zaman dilimi sonbahar aylarıdır. Yeni oluşmaya başlamış ve henüz derinleşmeyen yaraların tedavisi kremle yapılabilir.

Daha inatçı lekeler içinse krem ve kimyasal peeling seçeneklerinin bir arada kullanılması mümkündür. Lekeler tekrarlama riski taşıdığı için, tedavi sonrasında güneş ışığına korumasız olarak çıkmamaya özen gösterilmelidir.