Glokom Tedavisi
Halk arasında göz tansiyonu ya da karasu adıyla anılan glokom, çoğunlukla belirti göstermeyen bir hastalık olduğu için sinsice ilerler. Bu durum, hastada görme kaybına kadar ilerleyebileceğinden dolayı mutlaka tedavi edilmesi gereken rahatsızlıklardan biridir. Her yaşta görülmesi mümkün olsa da çoğunlukla 40 yaş üzerinde, özellikle ailesinde glokom öyküsü olan kimselerde ortaya çıkmaktadır.
Glokom Nedir?
Göz içindeki basıncın yükselmesi durumunda göz siniri tahrip olur. Bu nedenle ortaya glokom çıkar ve zaman içinde daha büyük bir sorun haline gelmeye devam eder. Tedavi edilmemesi kalıcı olarak görme kaybıyla sonuçlanabilir. Göz tansiyonu olan hastalarda oluşan sinir tahribatı, zaman içinde göz içi sıvısının olduğu yolda tıkanmalara neden olur. Bu durum aşırı baskı oluşmasına neden olarak göz basıncını önemli ölçüde yükseltir. Ancak tıkanıklık gözle görülemeyecek kadar küçük olduğundan dolayı hasta tarafından fark edilmesi oldukça zordur.
Glokomun en sık görülen tipi primer açık açılı glokomdur. Ailede görülmesi, yaşın ilerlemesi ve sigara kullanımı gibi sebepler nedeniyle ortaya çıkabilmesi mümkündür. Şeker hastalarında, miyop bireylerde, uzun süre kortizon tedavisi görenlerde de oluşabilmektedir. Ayrıca göz ya da göz çevresinde yaşanan yaralanmalar da sinir tahribatı oluşturabileceğinden dolayı glokoma neden olabilmektedir.
Glokom Belirtileri Nelerdir?
Hastalığın erken evrelerinde hissedilen herhangi bir belirti yoktur. Bu nedenle erken teşhisi rutin kontrollerde ya da farklı bir sorunun araştırılması esnasında koyulabilmektedir. Ancak ilerleyen dönemlerde kişide aşağıdaki semptomların oluşmasına neden olabilmektedir.
- Baş ağrısı
- Göz çevresinde ağrı
- Geçici olarak bulanık görme
- Işıkların halkalar şekilde yayıldığını görme
- Gözde sertlik hissi
- Yalnızca göze dokununca ağrı oluşması
- Gözlerde irilik
- Her iki gözün farklı boyutta olması
Açı kapanması glokomu bu belirtilerden farklı olarak hipermetrop olan bireylerde gözlerin ayrıca ağrımasına neden olabilir. Ayrıca gözlerde ağrıyla birlikte kızarıklık oluşması da mümkündür. İlerleyen evrelere ait bir semptom olduğu içinse kişinin en kısa sürede tedaviye başlaması gerekmektedir.
Glokom Tanı Yöntemleri
Hastanın şikayetleri göz önünde bulundurulduğunda ilk olarak fizik muayene yapılması gerekmektedir. Ancak rutin kontrollerde yapılan fizik muayeneler de tanı koyulmasını sağlayabilmektedir. Bu nedenle özellikle bir belirti hissedildiğinde değil, 6 aylık ya da 1 senelik muayenelerde de glokom tanısı alınabilir.
Göz doktorları tanı için öncelikle tonometre kullanarak göz içindeki basıncı ölçer. Anormal değerler sayesinde teşhis yapılabilse de farklı tetkiklerden de yardım alınabilir.
Glokomun bıraktığı tahribatın ölçülmesi için hastaya göz dibi muayenesi yapılabilir. Burada gözde yer alan sinirler incelenerek ne kadar hasar aldıkları araştırılır. Görme kaybı olup olmadığını anlamak için bazı görme testlerinden yardım alınabilir. Ayrıca RNFL, NFA, HRT gibi yöntemlerle sinirlerin genel durumu hakkında daha ayrıntılı bilgiler elde edilebilir.
Glokom Tedavi Yöntemleri
Hastanın farklı bir sağlık sorunu, alerjisi ya da benzer bir özel durumu yoksa glokom tedavisinde öncelikle basıncı düşüren göz damlaları kullanılır. İlerleyen dönemlerde lazer ya da cerrahi işlemlerle tedavi planı oluşturulabilir ancak hastaların genelinde birden fazla cerrahi müdahaleye gereksinim duyulur. Tedavilerin etkili olması içinse hastaların bilinçli olması ve aşağıdaki durumlara dikkat etmesi gerekir.
- Göz damlaları tam saatinde kullanılmalıdır.
- Basınç düşüren göz damlaları yan etki oluşturursa doktorla yeniden görüşülmelidir.
- Mutlaka rutin kontrollere gidilerek hastalığın ilerlemesi takip edilmelidir.
- Kalıtsal olabileceği için aile büyüklerinin ya da çocukların da kontrolü yapılmalıdır.
- Farklı bir ilaç kullanılıyorsa damlalarla uyumlu olup olmadığı araştırılmalıdır.
- Belirtilen dozun üzerinde ilaç kullanılmaması gerekir.
- Tedavi bir ömür boyu devam edeceğinden dolayı doktorların diğer önerileri de dikkate alınmalıdır.
Glokom Tedavisi Ne Kadar Sürer?
Glokom, gözün optik sinirini etkileyen bir grup göz hastalığını tanımlamak için kullanılan genel bir terimdir. Bu hastalık sinsi bir şekilde ilerleyebilir ve görme kaybına neden olabilir. Tedavi, hastalığın ne kadar ilerlediğine bağlı olarak değişebilir.
Glokom tedavisi genellikle ömür boyu devam eder. İlk aşamalarda, göz damlaları ve ilaçları gibi non-invaziv yöntemler kullanılabilir. Ancak ilerleyen durumlarda, cerrahi müdahale gerekebilir. Klasik cerrahi müdahaleler arasında trabekülektomi ve göz içi basıncını düşüren diğer prosedürler yer alır.
Yeni tedavi yöntemleri de ortaya çıkmaktadır, örneğin selektif laser trabeküloplasti (SLT) gibi minimal invaziv işlemler. Tedavinin başarısı, hastalığın ne kadar ilerlediğine ve tedaviye ne kadar erken başlandığına bağlıdır.
Glokom, görme kaybına neden olabilen sinsi bir hastalıktır. Tedavi yöntemleri, hastalığın evresine, kişinin yaşına ve genel sağlık durumuna bağlı olarak değişebilir. Hastalığın ne kadar erken teşhis edilirse, tedaviye başlama şansı o kadar yüksek olur. Glokom hastalığı ömür boyu süren bir hastalıktır, bu nedenle ömür boyu tedavi uygulanmalıdır.