Hipofiz Tümörleri Ameliyatı
Hipofiz tümörleri genellikle 5 kişiden birinde görülür. Bu tümör türleri hipofiz adenomları olarak da adlandırılmaktadır. İyi huylu tümörler arasında bulunan hipofiz tümörleri kişilere yaşam boyu zarar vermeden kalabilirler. Fakat vücutta hipofiz bezlerinin önemi oldukça büyüktür. Bu nedenle tümörün büyümesi ve vücudun ihtiyacı olan hormonların salgılanması sonucunda çok ciddi sağlık sorunları oluşabilir.
Hipofiz Tümörleri Nedir?
Hipofiz tümörleri iyi huylu tümörler arasında yer alan bir türdür. Çok nadirde olsa habistir. Tedavisi, ilaç, radyocerrahi ve ameliyat olmaktadır. Genellikle ileri yaşlarda görülmektedir.
Hipofiz bezleri beyinde yer alır. Fındık tanesi büyüklüğünde olan hipofiz bezi insan vücudundaki salgı bezlerinin kontrolünden sorumludur. Kalp atışının hızını, üremeyi ve büyümeyi kontrol eder. Hipofiz bezlerinde farklı hormonları salgılamak için programlı hücreler bulunur. Tümör genellikle tek bir hücrenin genetik bozulmasına sebep olarak kontrolsüz çoğalması sonucu ortaya çıkar.
Hipofiz bezi tümörleri arasında süt salgılatan prolaktin hormonunun hücrelerindeki tümörler en sık görülenlerdir. Daha sonra bu hastalığı aktomegali, Cushing hastalığı, hormon salgılamayan tümörler ve çok fazla hormon salgılayan tümörler takip etmektedir.
Hipofiz Tümörlerinin Nedenleri Nelerdir?
Hormon salan ya da salmayan hücrelerin birdenbire emir komuta zinciri dışında çoğalarak oluşturdukları yapıya adenom adı verilir. Çok nadir olsa da ailede hipofiz bezi tümörü geçmişine rastlanabilmektedir.
Endokrin neoplazisi sendromu bir genetik hastalıktır ve ailede görülebilir. Bunun gibi genetik hastalıkların bulunması kişide büyük risk faktörü oluşturmaktadır. Özellikle MEN hastalarında endokrin sistemindeki farklı bezlerde tümörler oluşabilir.
Hipofiz Tümörlerin Belirtileri Nelerdir?
Hipofiz adenomlarının belirtileri hemen ortaya çıkmamaktadır. Bu sebeple baş ağrısı, halsizlik, görme bozuklukları gibi tümöre bağlı belirtilere karşı dikkatli olmak ve bir sağlık kuruluşuna başvurmak gerekir. Tümör etkisi sebebiyle göz küresi hareketlerinde kısıtlık, göz kapağının düşmesi, çift görme gibi belirtiler de gözlemlenmektedir. Tümörün salgıladığı hormon sebebi ile ortaya çıkan diğer belirtiler ve değişiklikler ise şunlardır;
- Vücut şeklindeki değişiklikler ve bazı fonksiyon bozuklukları
- Adet düzensizliği
- Aşırı boy uzaması
- Gövde üzerinde kilo artışı ve fazla kilo
- Kadınlarda meme büyümesi, hassaslaşması
- Erkeklerde cinsel güç kaybı ve kısırlık
Hipofiz Tümör Çeşitleri Nelerdir?
Hipofiz tümörlerinin en önemlileri prolaktinoma, akromegali ve Cushing hastalığı olmaktadır. Bu hastalıkların tedavisi ve belirtileri birbirinden farklıdır. Hipofiz tümör çeşitleri şunlardır;
- Prolaktinoma: Prolatin üreten hücrelerden dolayı oluşan bir hipofiz tümörüdür. Bu hastalıkta genellikle memelerde büyüme ve hassaslaşma meydana gelir. Bununla beraber kadınlarda adet düzensizlikleri veya adetten kesilmeler de görülebilir. Erkeklerde cinsel güç kaybı meydana gelebilir.
- Akromegali: Beyin tabanındaki hipofiz bezinin ön lobundan çok miktarda büyüme hormonu salgılanması sonucu oluşur. El ve ayaklarda büyüme, çenenin öne doğru uzaması, yüz hatlarında kabalıklar görülür. Ayrıca cilt üzerinde kalınlaşmalar, çenenin yanlış kapanması ve ellerde sinir sıkışması gibi önemli semptomları da bulunmaktadır.
- Cushing Hastalığı: Hipofiz bezinin böbreküstü bezini uyarak anrenokortikotrop hormonunu fazla ürettiği durumlarda ortaya çıkar. Hipofiz bezi fazla büyüdüğünde tümör oluşur ve Cushing hastalığı meydana gelir. Kolay moraran hassas bir cilt, gövdenin fazla kilolu olması, akne ve cilt enfeksiyonları, ciltte kolay zedelenme gibi belirtileri vardır.
Hipofiz Bezi Tümörü Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Hipofiz bezi tümörü ameliyatı, beyindeki hipofiz bezi üzerinde büyüyen bir tümörün çıkarılması işlemidir. Ameliyat, endoskopik transnazal yaklaşım veya açık kafa ameliyatı olmak üzere iki yöntemle yapılabilir.
Endoskopik transnazal yaklaşım, burun deliklerinden birinin içinden bir endoskopla girerek ve hipofiz bezi tümörünü çıkarmak için bir burun deliği veya sinüs yoluyla tümöre erişim sağlar. Açık kafa ameliyatı, burun yoluyla değil, beyin ve kafatası üzerinden bir kesi yaparak tümöre erişim sağlar.
Hipofiz bezi tümörü ameliyatı sırasında, bir nöroşirurji uzmanı ve bir kulak burun boğaz uzmanı birlikte çalışırlar. Ameliyatın amacı, tümörü mümkün olduğunca tamamen çıkarmaktır. Ancak, bazı durumlarda, tümörün çıkarılması imkânsız olabilir ve cerrahi sonrası radyoterapi veya ilaç tedavisi gerekebilir.
Hipofiz bezi tümörü ameliyatı, beyindeki kritik yapıları korumak için çok hassas bir işlemdir. Ameliyat sonrası, hastanın hormon düzeyleri ve görme yeteneği düzenli olarak takip edilir. Hipofiz bezi tümörü ameliyatı, doğru şekilde planlanıp gerçekleştirildiğinde, hastaların sağlık ve yaşam kalitesini önemli ölçüde artırabilir.