Huzursuz Bacak Sendromu

Wills-Ekbom olarak da anılan huzursuz bacak sendromu, kronik bir rahatsızlık çeşididir. Kişinin hareket halinde olmasından ya da oturmasından bağımsız olarak her zaman belirti gösterebilir. Hastalık tedavi edilmediğinde ya da gerekli önlemlere bağlı kalınmadığı takdirde belirtiler giderek kötüleşmektedir.

Huzursuz Bacak Sendromu Nedir?

Huzursuz bacak sendromu, bacak hareketlerinin kontrol edilememesi durumudur. Hastaların hareket etmesi belirtileri kısa süreliğine hafifletse de durum rahatsız edici olarak ifade edilmektedir. Her yaştan insanda ortaya çıkma potansiyeline sahiptir. Ancak yapılan araştırmalar göre huzursuz bacak sendromuna bağlı semptomlar yaş ilerledikçe şiddetini artırmaktadır. Huzursuz bacak sendromunun tanı ve tedavisi hem nöroloji hem de psikiyatri bölümü tarafından yapılmaktadır.

Huzursuz Bacak Sendromu Nedenleri Nelerdir?

Şimdiye kadar kaydedilen vakalarda huzursuz bacak sendromunun kesin nedeni belirtilmemiştir. Ancak vücuttaki dopamin salgısında görülen bir anormalliğin hastalık açısından tetikleyici olduğu kabul edilmektedir. Genelde nedensiz şekilde ortaya çıksa da; demir eksikliği, kronik rahatsızlıklar ve ilaçların yan etkileriyle ortaya çıkabilmektedir.

Orta yaştan sonra oluşan huzursuz bacak sendromunun temel sebebi genetik yatkınlıktır. Hormonal değişikliklerin sendrom belirtilerinin şiddetini artırdığı belirtilmiştir. Hastalığın bazı nedenleri aşağıdaki gibidir:

  • Diyabet
  • Alkol bağımlılığı
  • Demir eksikliği
  • Mide ve bağırsak kanamaları
  • Böbrek rahatsızlıkları
  • Omurilik lezyonları
  • Omuriliğe yapılan tıbbi müdahaleler

Huzursuz Bacak Sendromu Belirtileri

Huzursuz bacak sendromunun en bilinen belirtisi bacağın kontrolsüzce hareket etmesidir. Bu bir dürtü olarak hissedilir ve hastalığın harekete eşlik eden diğer karakteristik belirtileri aşağıdaki sıralanmıştır.

  • Hareket ettirme dürtüsü, uzun süreli oturmanın ya da uzanmanın ardından ortaya çıkar.
  • Semptomlar akşam saatlerinde oluşmaya başlar ve gece geç saatlerde en şiddetli seviyeye ulaşırlar.
  • Ayakları sallama, basit egzersizler ve yürüyüş yardımıyla hareket ettirme dürtüsü hafifleyebilir.
  • Gece bacakta seğirme hali görülebilir.
  • Uyku sırasında belirli aralıklarla (periyodik olarak) ayak hareketine rastlanır. Kimi zaman bu hareket tekmelemeye de dönüşebilir.

Huzursuz Bacak Sendromu Nasıl Tedavi Edilir?

Huzursuz bacak sendromu, önemsenmeyerek göz ardı edilmemesi gereken ciddi bir sağlık problemidir. Hastalık semptomları hafifletilmediği takdirde hastanın uyku düzeni başta olmak üzere yaşam kalitesinde ciddi düşüş gözlenmektedir. Dolayısıyla zaman kaybetmeden bir nöroloji uzmanına başvurulmalıdır.

Nörolog, tanı öncesinde hasta öyküsünü dinlemekte ve şikayetler hakkında bilgi edinmektedir. Fiziki muayenenin ardından gerekli görüldüğü takdirde nörolog tarafından kan tahlili istenmesi de mümkündür. Yapılan tahlil neticesinde demir eksikliği ve benzeri diğer olası nedenler ortadan kaldırılmış olmaktadır. Huzursuz bacak sendromu nedeniyle bazen hastanın uyuması mümkün olmaz. Bu durumla nadir karşılaşılsa da nörologların hastayı uyku uzmanına yönlendirdiği görülebilir.

Huzursuz bacak sendromunun tedavisi, rahatsızlığın nedeni bulunduktan sonra başlamaktadır. Tedavinin amacı genellikle bu nedeni ortadan kaldırmaya yöneliktir. Sendromun oluşma nedeni demir eksikliği gibi bir nedene bağlıysa hastaya ilaçla destek verilmektedir.

Hastalara dopamin seviyesini azaltmak veya yükseltmek amacıyla da çeşitli ilaçlar reçete edilebilir. Dürtüyü kontrol etmek amacıyla yazılan ilaçların bazı hastalarda bağımlılığa yol açabilme riski bulunmaktadır. Tedavi için ilaç desteği yapılamıyorsa, daha çok günlük alışkanlıklar düzenlenmektedir. Sendromun şiddetini azaltmak amacıyla alınabilecek önlemler aşağıda verilmiştir.

  • Hareket dürtüsü oluştuğunda duş almak.
  • Bacağa sıcak – soğuk kompres uygulamak ve hafif bir masaj yapmak.
  • Uyku ortamını ideal şekilde ayarlamak. Sessiz ve karanlık bir alan oluşturmak.
  • Düzenli egzersiz yapmak ancak yaş ve kiloya göre aşırıya kaçmamak.
  • Kafein tüketiminde azaltmaya gitmek.
  • Sigara ve alkol kullanımı azaltmak, gerekirse tamamen kesmek.
  • Özel tasarlanmış ayakkabılar giymek. Huzursuz bacak sendromu olan kişilerin kullanması için özel ayakkabılar tasarlanmıştır. Bunlar ayak altına baskı yapar.