İdrar Yolu Enfeksiyonu

Boşaltım sisteminde en yaygın şekilde görülen idrar yolu enfeksiyonu, idrar yolunun herhangi bir yerinde ortaya çıkabilmektedir. Ancak çoğunlukla mesane ve üretrada, yani alt idrar yolunda oluşmaktadır. Tedavi edilmediği durumlarda önemli sorunlara yol açsa da çoğunlukla normal semptomlarla atlatılmaktadır.

İdrar Yolu Enfeksiyonu Nedir?

Üriner sistem enfeksiyonu adıyla da bilinen idrar yolu enfeksiyonu, idrar yolunda oluşan enfeksiyon çeşitlerine verilen genel bir isimdir. Sağlıklı insanın idrarında herhangi bir bakteri bulunmamaktadır. Ancak idrar yolu enfeksiyonunda idrar tahlilinde çeşitli bakterilere rastlanabilmekte ve kişinin hasta hissetmesinin ana nedeni belirlenebilmektedir. Bu bakteri vücut içinden ya da dışından gelebilmekte, böbreklerde ve mesanede etki gösterebilmektedir. İdrar geçen herhangi bir yerinde etki gösterebileceği içinse enfeksiyonlar şu şekilde birbirinden ayrılmaktadır:

  • Üretrit: İdrarın atılmasını sağlayan tüpte iltihap görülmesi durumudur.
  • Sistit: En sık görülen enfeksiyon çeşididir ve mesanedeki iltihaplanma durumunu ifade etmektedir.
  • Piyelonefrit: Böbrek enfeksiyonu olduğundan dolayı daha ciddi semptomlar gösterebilmektedir. İdrar yollarındaki doğal anatomik sorunlar dolayısıyla oluşarak idrarın yeniden böbreklere kaçmasına neden olmakta, bu nedenle enfeksiyon oluşturmaktadır.

İdrar Yolu Enfeksiyonu Belirtileri Nelerdir?

Özellikle kadınlarda çok yaygın biçimde görülen idrar yolu enfeksiyonu, yaşamın farklı dönemlerinde çeşitli sebepler dolayısıyla oluşabilmektedir. Bunun ana nedeni üretranın daha kısa ve bakterilere açık olmasıdır. Bir kimsede idrar yolu enfeksiyonu görüldüğünde çoğunlukla aşağıdaki belirtilere rastlanılmaktadır.

  • Sürekli idrara çıkma
  • İdrarın ağrılı ve yakıcı olması
  • Yüksek ateş
  • Halsizlik, yorgunluk
  • İdrarda kan görme durumu
  • Kötü kokulu idrar
  • Pelvik bölgede ağrı hissedilmesi
  • Kaburganın altında ağrı oluşması
  • Mide bulantısı ve kusma
  • Çok sıkışılmasına rağmen idrar miktarının az olması

İdrar yolu enfeksiyonu, cinsel yaşamı aktif olan kadınlarda daha sık şekilde rastlanılan bir durumdur. Ayrıca doğum kontrol için diafram ve spermisidal kullanılması da kadınları risk grubuna almaktadır. Menopoz döneminde yaşanan hormonsal değişimler de bireylerde daha sık şekilde idrar yolu enfeksiyonu görülmesine neden olmaktadır.

İdrar Yolu Enfeksiyonları Tanı Yöntemleri Nelerdir?

Bireyden alınan idrar örneğinde bakteri ve virüs gibi enfeksiyona neden olacak organizmalar bulunması çoğunlukla tanı koyulması için yeterli olmaktadır. Bu organizmalar vücudun başka bir yerinde oluşup ilerleyebileceği gibi dış ortamlarda da alınabilmektedir. Vücut içinde bulaştığı durumlarda genellikle koli basil bakterisiyle karşılaşılmakta ve rahatlıkla tanı koyulabilmektedir.

İdrar testiyle birlikte boşaltım sisteminin durumu görüntülenmek istenebilir. Bu nedenle idrar yolunun bilgisayarlı tomografiyle incelenmesi ya da yüksek frekanslı ses dalgalarıyla böbrek mesane ultrasonunun istenmesi mümkündür. Mesane ve idrar yolunun iç kısmını incelemek ve tanı koymak için sistoskopiye başvurulabilmektedir. Ayrıca bazı vakalarda bakteri ve mantar türlerinin keşfedilmesi adına idrar kültürü alınabilmektedir.

İdrar Yolu Enfeksiyonları Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Hastalığın ilk basamağında iltihabı dağıtmak amacıyla antibiyotik kullanımı tavsiye edilmektedir. Bakteri oluşumu, semptomlar ve kişinin genel sağlık öyküsüne göre farklı ilaçlar kullanılabilmektedir. Ancak antibiyotik kullanımında dikkatli olunması, doktor tavsiyelerinin dışında herhangi bir şekilde kullanılmaması oldukça önemlidir. Günlük yaşamda da aşağıdaki durumlara dikkat edilmesi enfeksiyonun hızlıca tedavi edilmesine ya da başka bir zamanda nüksetmemesine yardımcı olmaktadır.

  • Bol su içmek
  • Cinsel ilişkiden sonra idrar yapmak
  • Genital bölgede sabun vb. ürün kullanımından kaçınmak
  • İdrar tutmamak
  • Tuvalet temizliğini önden arkaya doğru yapmak
  • Sık sık ped değiştirmek
  • Çok dar kıyafetlerden kaçınmak
  • Genital bölgeyi temizlemek
  • Cinsel ilişki sonrası genital bölgeyi temizlemek
  • Pamuklu iç çamaşırları tercih etmek.

Enfeksiyonların tedavisi yaklaşık birkaç hafta sürmekte ve ağır semptomlar daha kısa süre içinde hafifletilmektedir. Böylelikle kişinin yaşamında ciddi bir sorun yaşanmamaktadır.