Kabakulak, ağırlıklı olarak çocuklarda görülen ancak nadiren de olsa yetişkinlerde de görülebilecek bir rahatsızlık çeşididir. Vakaların büyük bir çoğunluğu 5 ile 10 yaş arasındaki çocuklarda ortaya çıkmaktadır.

Hastalığın ortaya çıkışından günler sonra bile bulaşma riski vardır. Dolayısıyla hastalarla temastan kaçınılmalı ve hızlıca tedaviye başlanmalıdır.

Kabakulak Nedir?

Tükürük bezleri enflamasyonu, kabakulak hastalığına neden olmaktadır. Akut viral enfeksiyonlardan biri olan bu hastalık, genelde ciddi komplikasyonlar ortaya çıkarmaz ve iyileşme karşısında direnç göstermez.

Kabakulağın neden olduğu en büyük sağlık sorunları beyin zarı iltihabı ve beyin inflamasyonudur. Yalnız bu komplikasyonlarla karşılaşma olasılığı yalnızca %20 seviyesinde olup, nispeten düşük kabul edilmektedir.

İnsandan insana bulaşma riski taşıdığı için, belirtiler açığa çıktıktan sonra hastanın sosyal ortamlardan uzak durması tavsiye edilir. MMR aşısı, kabakulağın oluşumunu önlemek amacıyla kullanılan bir korunma seçeneğidir.

Kabakulak Nasıl Bulaşır?

Tükürük bezlerinde oluşan kabakulak, hava yoluyla bulaşmaktadır. Enfekte bireyin öksürmesi ya da hapşırması hastalık virüsünün yayılımını sağlar. Ayrıca, hasta tarafından kullanılan mutfak gereçlerinin sterilize etmeden kullanılması da ayrı bir bulaşma yoludur.

Virüs, ilk temasın ardından ortalama 2 hafta kadar vücutta kalmaktadır. Virüsün idrarla tamamen atılana kadar bulaşma ihtimali devam eder. Yani, tükürük bezleri şiştikten dokuz gün sonraya kadar hastalık bir başkasına bulaştırılabilir.

Bulaşma riski açısından en riskli dönem belirti hissedilmeden önceki 2 gün ve belirtinin fark edilmesinden sonraki 4 gündür. Daha önceden kabakulak geçirmiş kişiler ve MMR aşısına sahip bireyler hastalık açısından risk altında sayılmazlar.

Kabakulak Belirtileri Nelerdir?

Kabakulağın en bilinen semptomu, tükürük bezlerinin şişmesidir. Tükürük bezlerinin şişmesiyle yanaklarda da (kulağa yakın kısımlarda) belirgin bir şişlik oluşur. Bu belirtilere aşağıdaki şikayetler de eşlik edebilir.

  • Baş ve kas ağrısı
  • Çiğneme ve yutkunma esnasında zorluk
  • Yüksek ateş
  • Halsizlik ve yorgunluk
  • İştahsızlık ve kilo kaybı

Hatalık belirtileri kişiden kişiye göre değişiklik göstermekle birlikte bazı vakalarda hiçbir semptoma rastlanmaz. Yukarıda sıralanan belirtilerden biri ya da daha fazlası görülürse vakit kaybetmeden bir çocuk doktoruna başvurulmalıdır.

Kabakulak Tanı ve Tedavi Yöntemleri

Uzman hekim tanı öncesinde hasta şikayetlerini dinler ve fiziki muayene gerçekleştirir. Bundan sonra virüsün tespit edilebilmesi için hastadan kan örneği alınarak laboratuvara gönderilir. Kabakulak tanısı yapıldıktan sonra hızlıca tedaviye başlanabilir. Yalnız, kabakulağın kesin bir tedavisi yoktur.

Doktor tarafından başvurulan yöntemler hastanın şikayetlerini hafifletmeye yöneliktir. Bu doğrultuda ağrı kesici ve ateş düşürücülerden destek alınabilir. Belirtilerin hafiflemesi için kesinlikle istirahat edilmesi ve ağır işlerden uzak durulması tavsiye edilmektedir.

Yanaklarda belirgin hale gelen şişlikler için soğuk kompres uygulaması işe yarar bir yöntemdir. Bir haftalık süreçte genellikle belirtilerin kendiliğinden geçtiği gözlemlenir. Sonrasında günlük yaşama dönülmesi mümkündür.

Kabakulak, genelde ciddi semptomlara neden olmaz. Ancak aşağıda sıralanan kriterler gözlenirse vakit kaybetmeden bir hekime başvurulması gerekir. Özellikle kabakulak olan çocuklarda ortaya çıkan semptomlar anne ve babalar tarafından düzenli olarak kontrol edilmelidir.

  • 38 – 39 dereceyi geçen yüksek ateş
  • Yeme ve içme sırasında zorlanma, uzun süreli açlık hali
  • Bilinç bulanıklığı
  • Dış dünyaya adapte olamama, oryantasyon bozukluğu
  • Karın ağrısı
  • Erkeklerde testislerin şişmesi

Kabakulak, net bir tedaviye sahip olmasa da önlenebilir bir hastalıktır. Ülkemizde üçlü aşı adı altında kabakulak virüsü vücuda tanıtılarak bağışıklık kazanılması sağlanmaktadır. Kabakulak aşısının yapılma zamanı bebeklerin bir yaşını doldurmasına (12 ay sonuna) denk gelmektedir. Üçlü aşının etkili olduğu hastalıklar; kabakulak, kızamıkçık ve kızamık şeklinde sıralanabilir.

Kabakulak En Fazla Kaç Gün Sürer?

Kabakulak, tükürük bezi enfeksiyonuna yol açan viral bir hastalıktır. Kabakulak, ağız yoluyla bulaşan bir enfeksiyondur ve semptomları arasında ateş, baş ağrısı, kulak ağrısı ve tükürük bezi şişmesi bulunur. Kabakulak, genellikle birkaç hafta içinde kendiliğinden geçer, ancak komplikasyonlara neden olabilir.

Kabakulak enfeksiyonu, genellikle semptomlar ortaya çıktıktan sonra bir hafta içinde düzelir. Bununla birlikte, bazı durumlarda semptomlar 2 hafta veya daha uzun sürebilir.

Çoğu insan, kabakulak enfeksiyonundan tamamen iyileşir ve ciddi komplikasyonlar yaşamaz. Ancak, bazı insanlar enfeksiyon sonrası işitme kaybı, beyin iltihabı veya yumurtalık iltihabı gibi komplikasyonlar geliştirebilir.

Kabakulak enfeksiyonunun önlenmesi için, aşı önerilmektedir. Kabakulak aşısı, çocuklar ve gençler için önerilmektedir ve iki doz halinde uygulanır. Aşı, kabakulak enfeksiyonuna karşı koruma sağlar ve ayrıca enfeksiyonun yayılmasını da önler.

Kabakulak enfeksiyonunun teşhisi, semptomların yanı sıra kan testleri veya tükürük testleri ile konulabilir. Tedavi, semptomların yönetimi ve komplikasyonların önlenmesi amacıyla yapılır. Bu nedenle, semptomlarınız varsa veya kabakulak enfeksiyonundan şüpheleniyorsanız, bir sağlık uzmanına başvurmanız önerilir.