Kafa Travmaları
Bir darbe ya da kaza sonucunda kafa travması meydana gelebilir. Kişi geçirdiği kafa travmasından sonra kazanın nasıl gerçekleştiğini, kazanın öncesini ve sonrasını hatırlama konusunda zorluk çekiyorsa, uyku hali varsa ya da uyandırılamıyorsa da hayati risk altında olduğu anlamına gelir.
Kafa Travması Nedir?
Kafa travması, beyin ya da kafatasında; düşme, kaza, çarpma, çarpışma, trafik kazası, fiziksel saldırı gibi travmalar sonrasında kafaya darbe alınması sonucunda meydana gelen yaralanmalardır. Kafatası içinde korunan beynin, yaşanan travma sonucunda meydana gelen iskelet, kas ve sinir sistemi sorunlarıyla ortaya çıkan bir hastalıktır. Travmatik kafa travması ve beyin hasarı terimleri, tıp literatüründe sıkça birbirinin yerine kullanılır.
Yetişkinlerde düşmeler, trafik kazaları, spor kazaları ya da saldırılar en sık rastlanan kafa travması nedenleridir. Çocuklar da ise en sık görülen kafa travması nedeni, düşmelerdir. Kafa travmaları, sakatlığa yol açabilen ve uzun bir süre bakım gerektiren cidden sağlık problemleridir.
Kafa Travması Belirtileri Nelerdir?
Kafa travması; kafa derisinin ve kafatasının herhangi bir şekilde yaralanması olarak bilinir. Bu, bazen hafif bir morluk ve şişlik, bazen de travmatik bir beyin hasarına yol açabilir. Kafaya doğru gelen çok hafif bir darbe bile bazı durumlarda çok ağrılı olabilir. Kafa derisi ve yüz, vücudun diğer bölgelerine göre çok daha hassastır.
Kafa derisinde çok fazla kan damarları bulunduğu için küçük bir kesikten bile çok büyük miktarlarda kanama meydana gelebilir. Darbe sonucunda bir kesik oluşmasa bile, cilt altına doğru toplanan kan, darbe bölgesinde önemli bir şişliğe neden olabilir. Fakat bu aslında tehlikeli bir durum değildir.
Hafif kafa travmalarından sonra meydana gelen belirtiler şu şekilde sıralanabilir;
- Travma alanında meydana gelen morluk, şişlik ve çizikler
- Hastanın nörolojik hastalıklar muayenesinde tespit edilen baş dönmesi, baş ağrısı
Ağır kafa travmalarından sonra meydana gelen belirtiler şu şekilde sıralanabilir;
- Cilt altında, travma alanındaki kanamalara bağlı olarak meydana gelen büyük şişlikler
- Kafatası kırıkları ve çökmeleri
- Derin cilt kesikleri
Ağır kafa travması olan hastaların nörolojik muayenesinde gözlemlenen belirtiler şu şekilde sıralanabilir;
- Bilinç kaybı, bayılma, bilinç bulanıklığı, anlama ve konuşma sorunları
- Burun ya da kulaktan kan ya da saydam sıvı gelmesi
- Uyanık olunması gereken saatlerde uyuklanması
- Şiddetli baş ağrısı
- Her iki kolda ya da bacakta güçsüzlük hissi
Kafa Travması Nasıl Oluşur?
Beyin hasarı, kafa derisi yaralanmaları ve kafatası kırıkları sıkça görülen yaralanmalardır. Tedaviler, kafa travmasının neden meydana geldiğine ve travmanın ne kadar şiddetli olduğuna göre değişiklik gösterir. Kafa travmaları kapalı ve açık şekillerde oluşur.
Kafa Travması Nasıl Teşhis Edilir?
Kafa travmaları için ilk yapılması gereken ayrıntılı bir nörolojik muayenedir.
Şiddetli baş ağrısı, denge kaybı, baş dönmesi, bulanık görme gibi farklı belirtiler dikkate alınır.
Doktor gerekli gördüğü zaman beyin tomografisi, boyun ya da baş grafiği, manyetik rezonans gibi çeşitli tetkikler de uygulanabilir.
Kafa Travması Tehlikesi Ne Zaman Geçer?
Kafa yaralanmaları, hafif sarsıntılardan ciddi travmatik beyin yaralanmalarına kadar değişebilir ve etkileri birkaç saatten ömür boyu sürebilir. Ancak, kafa travması tehlikesinin ne zaman ortadan kalkacağı sorusu, çeşitli faktörlere bağlı olan karmaşık bir sorudur.
İlk ve en önemli faktör, yaralanmanın ciddiyetidir. Beyin sarsıntısı gibi hafif kafa yaralanmaları tipik olarak birkaç hafta içinde düzelir ve daha fazla yaralanma riski nispeten düşüktür. Bununla birlikte, daha ciddi yaralanmaların iyileşmesi çok daha uzun sürebilir ve kapsamlı tıbbi tedavi gerektirebilir.
Bireyin yaşı da çok önemli bir faktördür. Bebekler ve küçük çocuklar kafa yaralanmalarına karşı özellikle hassastır ve etkiler yetişkinlerden daha şiddetli olabilir. Genel olarak, insanlar yaşlandıkça kafa travması riski azalır, ancak yine de önlem almak ve bir yaralanma meydana gelirse tıbbi yardım almak önemlidir.
Bir diğer önemli faktör, bireyin genel sağlığıdır. Önceden tıbbi sorunları olan veya bağışıklık sistemi zayıflamış kişiler, kafa yaralanmalarından kaynaklanan komplikasyonlara karşı daha duyarlı olabilir ve tehlike daha uzun süre devam edebilir.
