Kısırlık Tedavisi
Üreme çağında bulunan çiftlerinde %10 – 15’lik bir bölümünde kısırlığa rastlanmaktadır. Bunun için öncelikle doğal yollarla hamile kalmaya çalışmak ancak 1 yıldan uzun sürdüğünde kısırlık tedavisi almak gerekir. Çoğunlukla birden fazla sorun nedeniyle ortaya çıkmaktadır ve birden fazla tedavi yöntemi olabilmektedir. Böylelikle çiftlerin bebek sahibi olma şansları ciddi oranda artmaktadır.
Kısırlık Nedenleri Nelerdir?
Kısırlık, hem erkeklerden hem kadınlardan kaynaklanabilen bir durumdur. Ancak bebek sahibi olamayan çiftlere kısırlık yerine başka bir durum da söz konusu olabilmektedir. Genelde haftada 2 – 3 kez cinsel birliktelik kuran çiftlerin %85’i ilk yıl, geriye kalanlarında 2. yıl içinde bebek sahibi olduğu görülmektedir. Fakat yaşın ilerlemesi gibi durumlar doğurganlığı azaltmakta, özellikle 40’lı yaşlarda %75’e kadar düşürmektedir. Erkeklerdeyse sprem üretimi devamlı olduğundan dolayı kısırlığın sebebi genellikle yaşa bağlı bir durum değildir. Gebeliğin oluşumunu engelleyen diğer faktörlerse aşağıda yer almaktadır.
- Kadınlarda sağlıklı yumurta üretiminin olmaması
- Erkeklerde kaliteli sperm üretilememesi
- Spermin yumurtaya ulaşamamasına neden olan durumların gözlenmesi
- Spermin yumurtaya girememesi
- Embriyonun kalitesiz olması
- Fetüsün rahme tutunamaması
- Spermin yeterli hıza ulaşamaması
- Genetik hastalıklar
- Şeker tedavisi
- Çiftlerin en az birinde kanser hikayesi olması
- Erkeklerde testosteron eksikliği
- Kadınlara prolaktin seviyesi
- Erken menopoz
- Aşırı alkol ve kafein tüketimi
- Sigara kullanımı
- Tiroitle ilgili hastalıklar
- Hormonsal bozukluklar
Erkeklerde Kısırlık Belirtileri Nelerdir?
Erkeklerde kısırlık, herhangi bir kadını hamile bırakamama durumu olarak tanımlanmaktadır ve bir semptom göstermeden de yaşanabilmektedir. Ancak bazı durumlarda kısırlığa neden olan hastalığa ya da rahatsızlığa dair belirtiler görülebilmektedir. Genellikle cinsel işlev bozukluklarıyla (boşalmada zorluk, az boşalma, erekte olamama vb. durumlar) ortaya çıkmaktadır ancak aşağıdaki semptomlar da görülebilmektedir.
- Testislere ağrı ya da şişlik
- Vücut ve yüz kıllarında azalma
- Sürekli görülen solunum yolu enfeksiyonları
- Jinekomasti (meme büyümesi)
- Sperm sayısında düşüş görülmesi
- Koku alamama
- Testislerde yumru oluşumu
Kadınlarda Kısırlık Belirtileri Nelerdir?
Kısırlık, kadınların doğru cinsel birleşmeye rağmen hamile kalamama durumudur. Semptom göstermeden yaşanabileceği gibi şiddetli belirtilerle görülme durumu vardır. Çoğunlukla hiç adet olamama veya adet düzensizlikleriyle ortaya çıkan semptomlar aşağıda yer alan durumlar gibi de devam edebilmektedir.
- Sancılı ve ağrılı adet dönemleri
- Hamile olunmamasına rağmen memeden süt gelmesi
- Aşırı kilo
- Yaşlılık
- Aşırı tüylenme
- Akne problemleri
- Hormon bozuklukları
- Adet dönemlerinde yoğun ve fazla kanama
- En az 2 yıl gebe kalamama durumu
- 35 yaş üzerinde en az 1 yıl kez gebe kalamama durumu
- Erken menopoz
Kısırlık Tedavisi Nasıl Yapılır?
Erkeklere ve kadınlara ayrı ayrı uygulanan testler sonucunda partnerlerin birine ya da ikisine kısırlık tanısı koyulabilmektedir. Test sonuçlarına göre uygun görülen tedavi yöntemlerine başvurulmaktadır. Ancak ilk olarak doğal yollarla hamile kalınması için çalışma yapılması gerekmektedir. Özellikle genç çiftlerde doğal yollarla yeteri kadar deneme yapılması açısından 2 yıl kadar beklenmekte, gebelik oluşmaması durumunda tedavi uygulanmaktadır.
Kısırlık tedavisinde en çok kullanılan yöntem tüp bebektir fakat başka yöntemler de bulunmaktadır. Gebelik ilaçlarının kullanılmasıyla birlikte yumurta gelişim süreci daha sağlıklı bir hale getirilebilmektedir. Fakat ilaç tedavisinde yan etkiler görülebileceği için farklı tedavi yollarına da başvurulabilmektedir.
Spermlerin yumurta içine bırakılması açısından doğurganlığın yüksek olduğu anlarda aşılama tedavisi yapılabilmektedir. Tüp bebek tedavisiyle birlikte cerrahi yöntemler de kullanılabilmekte, özellikle rahim içindeki sorunlar tedavi edilebilmektedir. Bunun için rahim bölgesinde 3 – 5 mm uzunluğunda kesikler açılarak laparoskopi, vajina içinden girilerek de histeroskopi uygulanabilmektedir. Rahim içinde miyomlar bulunuyorsa cerrahi müdahaleler yapılabilir, ayrıca robotik cerrahi yöntemlerinden yardım alınabilmektedir.
Erkekte Kısırlık Nasıl Tedavi Edilir?
Erkeklerde kısırlık, çiftlerin gebelik elde etmesini önleyen bir faktördür. Erkek kısırlığı, erkeklerin üreme organlarındaki sorunlardan kaynaklanabilir. Erkeklerde kısırlığın tedavisi, altta yatan nedenlerine bağlıdır. Kısırlığın nedeni sperm üretimindeki azalmaysa, hormon tedavisi veya cerrahi müdahale gibi çeşitli tedaviler kullanılabilir.
Erkeklerde kısırlık tedavisi için bir diğer yöntem, üreme teknolojileri olarak bilinen tıbbi müdahalelerdir. Bu teknolojiler arasında in vitro fertilizasyon (IVF), intrasitoplazmik sperm enjeksiyonu (ICSI) ve sperm dondurma gibi yöntemler yer alır. IVF, kadının yumurtalarının laboratuvarda toplandığı ve erkeğin sperminin laboratuvarda yumurtayla birleştirildiği bir tedavidir. ICSI, bir sperm hücresinin doğrudan bir yumurtanın içine enjekte edilmesini içerir. Sperm dondurma, sperm hücrelerinin dondurulması ve daha sonra kullanılmak üzere saklanmasıdır.
Erkeklerde kısırlık tedavisi, altta yatan nedenlere ve kişinin sağlık durumuna bağlı olarak değişebilir. Ancak, modern tıbbi müdahaleler ve teknolojiler, erkeklerde kısırlık sorunlarının büyük ölçüde çözülebileceği anlamına gelir. Tedavi süreci, birçok faktöre bağlı olarak değişebilir ve çiftlerin doğru tedavi planını belirlemek için bir üreme sağlığı uzmanıyla görüşmeleri önerilir.