Öksürük her zaman kolay geçmemekte ve uzun süre devam ederek kronik hale gelebilmektedir. Ancak çoğunlukla altta yatan farklı bir hastalığın semptomu olduğu için tedavisi mümkündür. Çocuklarda ve yetişkinlerde benzer semptomlarla birlikte ortaya çıksa da tedavi yöntemleri değişkenlik gösterebilmektedir. Evde öksürüğü azaltmak için bazı yöntemler denenebileceği gibi tıbbi tedavi yöntemlerinden de yardım alınabilmektedir.

Kronik Öksürük Nedir?

Kişide 8 hafta veya daha uzun süre devam eden öksürme durumu kronik öksürük olarak tanımlanmaktadır. Birden fazla nedene bağlı olarak oluşabileceğinden dolayı durumun tedavisi çeşitlilik göstermektedir.

Gündelik yaşamı olumsuz etkileyen ve ciddi durumların habercisi olan kronik öksürük, bedende ciddi komplikasyonların gelişmesinde de rol oynayabilir. Daha çok sigara içen kişilerde görülse de pasif içici olan ya da sık sık enfeksiyonel hastalık geçiren çocuklarda da ortaya çıkabilmektedir.

Kronik Öksürük Nedenleri Nelerdir?

Uzun süre devam eden öksürük, boğaz ve göğüste kaşıntı ya da gıdıklanma semptomlarıyla birlikte görülmektedir. Çoğu zaman boğazda acıma hissi ortaya çıkar ve kuru öksürük şeklinde ilerler. Durumun ortaya çıkış nedenleriyse neredeyse tamamen geniz akıntısı ve reflüyle ilişkilendirilmektedir. Ancak daha nadir olarak aşağıdaki durumlar neticesinde de kişide kronik öksürük oluşabilmektedir.

  • Akciğer kanseri
  • KOAH
  • Bazı kalp hastalıkları
  • Tüberküloz
  • Bronşiektazi
  • Astım

Tanı Yöntemleri

Kronik öksürüğün tanısının koyulabilmesi için hastaya fizik muayene yapılması, semptomların incelenmesi ve genel sağlık durumunun göz önünde bulundurulması gerekir. 8 haftadan uzun süren öksürükler için belirlenen ön tanının kesinleştirilmesi adına aşağıdaki testlerden yardım alınabilir. Böylece altta yatan hastalık hakkında bilgi edinilir ve tedavi planı oluşturulabilir.

  • Burun ve boğaz sürüntüsü: Üst solunum yolu hastalıklarının teşhisi ve enfeksiyon durumunun kontrolü için kullanılır.
  • Balgam testi: Akciğer enfeksiyonu şüphesi varsa balgamın incelenmesi talep edilebilir.
  • Bronkoskopi: Burundan girilerek solunum yolları kamerayla incelenebilir ve biyopsi için parça alınabilir. Patolojiden alınacak sonuca göre kişide var olan hastalık tam olarak teşhis edilebilmektedir.
  • Metakolin testi: Çoğunlukla astım tanısının doğrulanması için kullanılmaktadır. Solunum yollarının tetikleyici maddelerden sonra daralıp daralmadığı incelenir.
  • Bilgisayarlı tomografi: Göğüs boşluğunun ve akciğerin incelenmesini sağlayarak hastalıklar hakkında bilgi edinilmesini sağlar.
  • Peak flowmetre: Solunum sırasında vücuda alınan havanın hızının ölçülmesini sağlar.
  • Spirometre: Akciğerlerin solunum sırasında ne kadar genişlediğini ve havanın hangi miktarda hangi hızda alındığını ölçer. Çoğunlukla astım ve KOAH teşhisinde kullanılan bir test türüdür.
  • Akciğer röntgeni: Çoğunlukla zatürre gibi durumlarda kullanılan bir tanı yöntemidir. Akciğerin ayrıntılı biçimde görüntülenmesini ve yapısındaki anormalliklerin fark edilmesi için kullanılır.

Kronik Öksürük Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Hastalara koyulan kronik öksürüğün tedavisinde öncelikle kişinin genel sağlık durumu ve öksürüğün şiddeti göz önünde bulundurulur. Amaç, öksürüğe neden olan hastalığın ortadan kaldırılarak ya da kontrol altına alınarak yaşam kalitesinin yeniden yükseltilmesidir. Bu nedenle semptomları azaltacak ilaç tedavilerine başlanabilir, alerjik maddelerle ilgili test yapılarak çeşitli durumlardan ve yiyeceklerden uzak durulması istenebilir. Tümör gibi durumlarda cerrahi müdahaleye ya da kemoterapi gibi yöntemlere başvurulabilir.

Kişinin öksürüğü azaltmak için birtakım durumlara dikkat etmesi oldukça önemlidir. Bu açıdan, kuru öksürüğün önüne geçmek adına bol su ya da sıcak sıvı tüketilmesi tavsiye edilir. Ortam havasının nemli tutulması, gerekirse uyku esnasında difüzör gibi araçlardan yardım alınması istenir.

Ayrıca sigarayı bırakmak ve hasta çocukların yanında sigara tüketimini durdurmak oldukça önemlidir. Kişinin temiz hava alması, soğuk ve nemli havalardan kaçınması, ilaçlarını düzenli biçimde kullanması tedavinin daha hızlı şekilde etki göstermesine yardımcı olmaktadır.

Kronik Öksürük İçin Hangi Doktora Gidilmeli?

Kronik öksürük, sürekli veya uzun süreli devam eden öksürük semptomudur. Kronik öksürüğün çeşitli nedenleri olabilir ve farklı birçok tıbbi durumla ilişkilidir. Bu nedenle, kronik öksürük için tedavi almak isteyen hastaların ilk olarak bir genel pratisyen hekimlere, KBB ya da Dahiliye bölümlerine danışmaları önerilir.

Genel pratisyen hekimler, kronik öksürüğün en yaygın nedenleri olan astım, kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) ve reflü gibi durumların tanısını koyabilirler. Buna ek olarak, tıbbi geçmiş, semptomların süresi ve yoğunluğu, aile öyküsü ve diğer faktörler göz önünde bulundurularak, ileri testler ve muayeneler için bir uzmana yönlendirme yapabilirler.

Kronik öksürük ile ilişkili diğer durumlar arasında bronşit, sinüzit, tüberküloz ve pnömoni gibi enfeksiyonlar yer alabilir. Bu nedenle, genel pratisyen hekimler hastaların semptomlarına ve diğer faktörlere bağlı olarak farklı birkaç tıbbi uzmana yönlendirebilirler.

Sonuç olarak, kronik öksürük tedavisi için genel pratisyen hekime başvurmak önerilir. Hekimler, semptomların nedenini belirleyebilmek için çeşitli testler ve muayeneler yapabilirler. Gerekli durumlarda, hekimler hastaları farklı birkaç tıbbi uzmana yönlendirebilirler.