Odyoloji (İşitme Testleri)

Odyoloji bölümü, yapılan işitme testleriyle pek çok rahatsızlığın saptanmasını ve tedavi edilmesini sağlar. Bunun için medikal cihazlardan yardım alınarak çeşitli görüntülemeler yapılabilmesi mümkündür. Farklı yaş gruplarında da görebilen odyolojik rahatsızlıklar, uygun tedavi yöntemleri ya da cihaz kullanımıyla ortadan kaldırılabilmektedir.

Odyoloji Nedir?

Odyoloji bölümü, işitmeyle ilgili her türlü rahatsızlığın tespiti ve tedavisiyle ilgilenen bir daldır. Tedavi sürecinde kullanılması gereken cihazların belirlenmesi, hazırlanması ve nasıl kullanılacağıyla ilgili bilgi verilmesi gibi alanlarda da faaliyet göstermektedir. Çoğunlukla iç kulak ve denge sorunlarıyla ilgilenilse de odyoloji alanına giren pek çok rahatsızlık bulunmaktadır.

Farklı yaş gruplarına göre odyolojinin alt dalları bulunmakta, böylelikle rahatsızlıklarla daha ayrıntılı bir biçimde ilgilenilmektedir. Geriatrik odyoloji ileri yaş grubu hastalarla çalışırken pediatrik odyoloji çocuklarla çalışmaktadır. Ayrıca endüstriyel odyoloji, işçilerin doğru ses düzeylerine maruz kalması için özel çalışmalar sunmaktadır. Denge, konuşma ve ses bozuklukları gibi dalları da bulunduğundan dolayı odyoloji oldukça geniş bir kapsam alanına sahiptir.

Odyoloji Bölümü Hangi Hastalıklarla İlgilenir?

Odyologlar, işitme ve dengeyle ilgili olan pek çok hastalıkla ilgilenmektedir. Bu hastalıklar genel olarak 4 alt başlıkta incelenebilmektedir.

• İşitme kayıpları
• Vertigo
• Konuşma bozukluğu
• Ses bozukluğu

Her hastalıkta farklı semptomlar hissedilebilse de çoğu zaman hastalar konuşmakta ve duymakta güçlük çekmekte, küçük hareketlerde bile dengelerini kaybetmektedir. Çok kısık ya da yüksek sesle konuşma, yalnızca bir taraftan ses duyma, sürekli konuşmaları tekrar ettirme gibi durumlar odyolojiyle ilgili olabilmektedir.

Odyolojik sorunları olan bebeklerde sesli ağlama, geç yanıt verme, öğrenme güçlüğü çekme gibi semptomlar görülür. Ayrıca kulak çınlaması yaşayan bebekler sık sık kulaklarını çekiştirebilmektedir. Çocuklarda bu durum rutin kontrollerde fark edilse de geç tedavi dolayısıyla ciddi zararlar görülebilmesi ve işitme kayıplarının önemli boyutlara ulaşabilmesi mümkündür.

Odyoloji Bölümünde Verilen Hizmetler Nelerdir?

Hastanın şikayetlerine bağlı olarak odyoloji bölümünde farklı hizmetler verilebilmektedir. Çoğunlukla hastalara işitme testleri yapılmaktadır fakat aşağıdaki durumlara müdahale edilmesi odyologların sorumlukları arasındadır.

• Konuşma ve dil bozukluklarını incelemek
• Hastaya uygun medikal cihaz belirlemek
• Medikal cihazların nasıl kullanılacağı hakkında bilgilendirmek
• İşitme cihazı ve implantlarını seçmek
• Koyulan teşhise uygun tedavi planları oluşturmak
• Farklı hastalıkların görülmesi durumunda diğer bölümlere yönlendirme yapmak.

Odyoloji testi nasıl yapılır?

Odyoloji testi, işitme ve denge bozukluklarını değerlendirme ve teşhis etme sürecidir. Bu tür testler işitme ve denge bozukluklarının tanı ve tedavisinde uzmanlaşmış bir sağlık uzmanı olan bir odyolog tarafından gerçekleştirilir.

Odyologlar, saf ses odyometrisi, konuşma odyometrisi ve vestibüler test dahil olmak üzere işitme ve denge işlevini değerlendirmek için çeşitli testler kullanır.
Saf tonlu odyometri, odyoloji testinin en yaygın türüdür ve her bir kulağa değişen frekans ve yoğunluktaki saf tonları iletmek için kulaklık kullanmayı içerir. Odyolog, hastadan her bir tonu ne zaman duyduğunu belirtmesini isteyecek ve sonuçlar, test edilen her frekans için hastanın işitme eşiklerini gösteren bir grafik olan bir odyograma kaydedilecektir.

Konuşma odyometrisi, hastanın konuşmayı duyma ve anlama yeteneğini değerlendiren başka bir odyoloji testi türüdür. Bu test sırasında, odyolog hastadan çeşitli ses seviyelerinde ve arka plan gürültü seviyelerinde çalınan kelimeleri veya cümleleri tekrar etmesini isteyecektir.

Vestibüler test, hastanın dengesini değerlendirmek için kullanılır ve baş dönmesi veya baş dönmesine neden olabilecek iç kulak veya merkezi sinir sistemi bozukluklarının belirlenmesine yardımcı olabilir.

Odyolojik Medikal Cihazlar Nelerdir?

Test ve tedavi amacıyla kullanılan pek çok odyolojik cihaz bulunmaktadır. Bu cihazlar, hastalıkların ne düzeyde seyrettiğini ayrıntılı bir biçimde görüntülemeye yardımcı olur. Bir kısmı hastanede bulunan bir kısmı da hastalar tarafından kullanılan odyolojik medikal cihazlar aşağıda yer almaktadır.

• Videonistagmografi (VNG): Denge bozukluklarının tanısında ve araştırılmasında kullanılan bir cihazdır. Hastalıkların gruplarına göre birçok test bulunmaktadır.
• Kalorik İrrigasyon Testi: Ayırıcı tanı koymak üzere tercih edilmekte ve vestibuler sistemin sıcaklığının ölçülmesini sağlamaktadır.
• Pozisyonel Testler: Hastanın farklı duruşlardaki hareketlerinin incelenmesi için yapılan testlerdir.
• Spontan Nistagmus Testi: Göz hareketlerinin kaydedilmesi için kullanılan bir test çeşididir.
• Vestibüler Uyarılmış Miyojenik Potansiyeller (VEMP): Sakkül ve afferent yollarında araştırma yapmaya ve ayırıcı tanı koymaya yardımcı olur.
• Gaze -Testi, Saccade Testi, Optokinetik Testler: Göz hareketlerini takip etmek ve nnistagmus araştırması yapmak için kulanılmaktadır. Vertigonun tanısında veya araştırılmasında tercih edilebilmektedir.
• ABR (BERA): İşitme kaybını, tipini ve derecesini belirlemek için kullanılan odyolojik bir değerlendirmedir. İşitme sinirlerindeki fonksiyonların araştırılmasını sağlamaktadır.
• Otoakustik Emisyon Testi (TEOAE ve DPOAE): İç kulak hastalıklarında fonksiyonel değerlendirme için kullanılmaktadır.
• Timpanometri ve Akustik Refleks Testleri: Orta kulak rahatsızlıklarının değerlendirilmesine yardımcı olur.
• Çocuk ve Yetişkin Odyometrisi: Ses ve konuşma testleri yapılarak işitme cihazı seçimine yardımcı olmaktadır.