Osteoporoz aynı zamanda kemik erimesi olarak da bilinir. Kemik yapısının içerisinde bulunan kalsiyumun azalmasına bağlı olarak görülen ve kemiklerin kırılma ihtimalini artıran bir hastalık olarak da tanımlanır.

Kemik erimesi özellikle ilerleyen yaşlarda görülen rahatsızlıklardan birisidir. Aynı zamanda kemik erimesine bağlı olarak her yıl birçok kırık vakasına neden olduğu söylenebilir.

Osteoporoz (Kemik Erimesi) Nedir?

Osteoporoz, kişinin yaşlanmasıyla doğru orantılı olarak kemiklerde bulunan mineral, kalsiyum ve kollajen liflerinden oluşan yapıların gücünü kaybetmesi sonucunda zayıflaması ve dayanıksız bir hale gelmesiyle oluşan bir rahatsızlıktır. Kemik erimesi, kemik yoğunluğunda bir düşüşe neden olmaktadır.

Kelime anlamı olarak ise gözenekli ve süngerimsi yapı manasına gelmektedir. Kemiklerin iç kısımlarında boşluk oluşmasına bağlı olarak yoğunluklarında da bir azalma meydana gelmektedir. Bu durum ise çatlamaların ve kırılmaların yatkın hale gelmelerine neden olmaktadır. Kemik erimesinin görülme ihtimali de yaşlılıkla birlikte artış göstermektedir.

Osteoporoz (Kemik Erimesi) Belirtileri Nelerdir?

Kemik erimesi rahatsızlığının en yaygın olarak görülmekte olan belirtisi, sırt ve omurga bölgelerinde oluşmakta olan ağrılar olarak ifade edilebilmektedir. Oluşan bu ağrıların nedeni, kemiklerin zayıflamasına bağlı olarak oluşan mikro kırıklardır.

Kemikler mikroskobik düzeyde incelendikleri takdirde bir sürü kırığa sahip oldukları görülebilir. Hatalığa bağlı olarak ortaya çıkan belirtiler;

  • Sırt ağrıları
  • Bel ağrıları
  • Kamburlaşma ve buna bağlı oluşan kırılmalar
  • Boyda kısalma
  • Basit hareketlerde bile kemiklerde ortaya çıkabilen çatlama ve kırılmalar

Osteoporoz (Kemik Erimesi) Nedenleri Nelerdir?

Kemikler normalde sürekli olarak yenilenme durumuna sahiptir. Yaşın ilerlemesine bağlı olarak kemik yapımının kemik yıkımının önüne geçemediği görülür. Bu durum, kemik erimesi sürecini başlatmaktadır. Kemik yıkımına ek olarak, yetersiz beslenme de kemik erimesini güçlendiren faktörlerdendir. Kemik erimesinin en önemli nedeni ileri yaş olarak görülse de birçok farklı nedene bağlı olarak görülmesi mümkündür;

  • Hareketsiz yaşam tarzı
  • İleri yaş
  • D vitamini eksikliği
  • Yetersiz fosfor ve kalsiyum
  • Genetik yatkınlık
  • Kadın cinsiyette ve özellikle de menopoz sonrası dönemde bulunmak
  • Sigara ve alkol kullanımı
  • Cinsiyet hormonunda düşüklük olması
  • Adrenal bez hastalıkları
  • Steroid içerikli ilaçların kullanımı
  • Tiroid hormonlarında bozukluk

Osteoporoz (Kemik Erimesi) Teşhisi Nasıl Konulur?

Kemik erimesi teşhisinin konulabilmesi için hastanın komplikasyonların değerlendirilmesi gerekir. En yaygın olanı, kemik kırıklarıdır. Kemik kırıklarının oluşması için kaza geçirilmesi ya da ağır bir darbe alınmasına gerek yoktur.

Küçük bir burkulmaya bağlı olarak oluşabilen kemik kırıklarının, bazı durumlarda öksürme gibi ani hareketlerle bile meydana gelebileceğini söylemek mümkündür. Kalça ağrısı ile doktora giden kişilerde kırıkların tespit edilmesi de oldukça sık karşılaşılan bir durumdur. Kesin olarak teşhis konulabilmesi için kemik yoğunluğu ölçümü yapan DEXA yöntemi tercih edilmektedir.

Osteoporoz İlerlerse Ne Olur?

Osteoporoz, vücut çok fazla kemik kaybettiğinde, çok az kemik yaptığında veya her ikisi birden olduğunda ortaya çıkan bir kemik hastalığıdır. Zamanla ilerleyebilir ve daha şiddetli hale gelebilir, bu da kırık riskinde ve diğer komplikasyonlarda artışa yol açar.

Osteoporoz ilerledikçe kemikler daha zayıf ve daha kırılgan hale gelir, bu da kırık riskini artırır. Kırıklar herhangi bir kemikte meydana gelebilir, ancak en yaygın olarak kalça, omurga ve el bileğinde görülür.

Kırıklara ek olarak, osteoporoz ayrıca boy kaybına ve kambur bir duruşa da yol açabilir. Bu, omurgadaki kemikler sıkıştığında veya çöktüğünde meydana gelir. Yükseklik kaybı ve kambur bir duruş da yaşam kalitesinin düşmesine ve günlük aktiviteleri gerçekleştirmede zorluğa yol açabilir.

Osteoporoz ayrıca hareket kısıtlılığı, bağımsızlığın azalması ve ölüm riskinin artması gibi başka komplikasyonlara da yol açabilir. Kırıklar veya düşme korkusu nedeniyle sınırlı hareketlilik meydana gelebilirken, yardım olmadan günlük aktiviteleri gerçekleştirememe nedeniyle bağımsızlık azalabilir. Kırıklardan kaynaklanan komplikasyonlar veya osteoporoz ile ilişkili olabilecek diğer sağlık sorunları nedeniyle artan bir ölüm riski oluşabilir.

Osteoporoz (Kemik Erimesi) Tedavisi

Hastalığın tedavisi için vitamin ve mineral destekleri verilmektedir. Aynı zamanda sağlıklı bir beslenme planının oluşturulması da tedavi sürecinde oldukça önemli bir adımdır.