Pankreas Kanseri
Pankreas organının işlevini yitirmesi ve bölünerek tümör halini alması ile pankreas kanseri ortaya çıkar. Özellikle aşırı sigara kullanımı pankreas kanserine sebep olan başlıca unsurlardan birisidir.
Pankreas Kanseri Nedir?
Midenin arka tarafında yer alan ve hem sindirim için gereken enzimleri üreten hem de kan şekerini düzenleyen salgı organımız pankreastır. Pankreası oluşturan hücreler eğer normal işlevlerini yitirir ve kontrolsüzce bölünüp tümör halini alırsa bu durumda pankreas kanseri ortaya çıkar.
Eğer ailede pankreas kanseri geçirmiş biri varsa bu da risk faktörünün ortaya çıkmasına sebep olabilir. Pankreas kanseri nedenleri arasında genetik faktörler de vardır ve bazı mutasyonlar, hastalığın ortaya çıkmasına neden olabilir. Bazı vakalarda obezite ile karşılaşıldığı için pankreas kanserine neden olan durumlardan birinin de obezite olduğu saptanmıştır.
Pankreas Kanserinin Belirtileri Nelerdir?
Pankreas kanseri genelde müphem bulgular ile başlar ve sonrasında daha ağır bir şekilde devam eder. Karnın üst bölümünde ve midede dolgunluk, iştahsızlık ve rahatsızlık hissi pankreas kanserinde en çok karşılaşılan belirtiler arasındadır. İştahsızlık genelde erken dönem pankreas kanserlerinde görülen bir durumdur ve hastaların genelinde yaşanır.
Fakat bu belirtilere genel olarak bakıldığında mide rahatsızlığı şikayetleri gibi görüldüğünden ayırt etmek bazen zor olabilir. Bazı hastalarda ani bir şekilde ortaya çıkan şeker hastalığı da pankreas kanserinin habercisi olabilir. Ailesinde şeker hastalığı olmayan birinde bir anda şeker hastalığı çıkması, pankreas kanserinin uyarıcısı olarak görülür ve değerlendirmeye alınır.
Safra taşı ya da aşırı alkol kullanımı yokken bir anda pankreatit atağının ortaya çıkması da pankreas kanseri olarak değerlendirilebilir. Pankreas kanseri ilerledikçe hastalarda sarılık, karında şişlik, karın ve sırt ağrısı gibi belirtiler ortaya çıkabilir.
Pankreas kanserinin ilk belirtileri nelerdir?
Pankreas kanseri, midenin arkasında yer alan bir organ olan pankreasın hücrelerinde başlayan bir kanser türüdür. Ne yazık ki, pankreas kanseri genellikle vücudun diğer bölgelerine yayıldığında tedaviyi zorlaştıran geç bir aşamada teşhis edilir. Bunun nedeni, pankreas kanseri semptomlarının genellikle belirsiz olması ve kolayca başka koşullara atfedilebilmesidir.
Pankreas kanserinin ilk belirtilerinden biri karın ağrısı veya rahatsızlığıdır. Bu ağrı genellikle üst karın bölgesinde bulunur ve donuk bir ağrı veya yanma hissi olarak tanımlanabilir. Ağrı sırtta da hissedilebilir ve buna bulantı ve kusma eşlik edebilir.
Pankreas kanserinin bir başka yaygın semptomu, cildin ve gözlerin sararması olan sarılıktır. Bu, kanser safranın karaciğerden ince bağırsağa taşınmasından sorumlu olan safra kanallarını bloke ettiğinde ortaya çıkar.
Açıklanamayan kilo kaybı, pankreas kanserinin bir başka erken uyarı işaretidir. Bunun nedeni, kanser hücrelerinin vücudun enerjisinin çoğunu kullanmasıdır, bu da iştahın azalmasına ve kilo kaybına neden olabilir. Bazı durumlarda, kilo kaybı önemli olabilir ve buna yorgunluk ve halsizlik eşlik edebilir.
Pankreas Kanseri Tanı Yöntemleri
Bir hastaya pankreas kanseri tanısının koyulması için uzman hekimler tarafından hastanın tıbbi öyküsünün dinlenmesi önemlidir. Sonrasında fizik muayenesi gerçekleştirilir ve tanının netleşmesi için kan testleri yapılır. Hastalara yapılan kan testlerinde CA 19-9 ile CEA tümör belirtileri genelde yüksek çıkmaktadır.
Safra yolu tıkanmış olan hastalarda karaciğer fonksiyon esti ve bilirubin değerleri de yüksek çıkar. Görüntüleme teknikleri arasında bilgisayarlı tomografi, manyetik rezonans ya da ultrasonografi tercih edilir. Bu yöntemler kullanılarak pankreas kanseri büyük oranda saptanır.
Eğer hastanın ağır sarılığı var ise hasta tedavi için hazırlanırken, safra yoluna mutlaka stent koyulması gerekmektedir. Bu nedenle tedaviye geçilmeden önce doktorun hastaların farklı hastalıkları varsa bunları öğrenmesi ve değerlendirmesi son derece önemlidir.
Pankreas Kanseri Nasıl Tedavi Edilir?
Pankreas kanserinin tedavisinde öncelikli olarak cerrahi yöntemler ile tümörün çıkarılması tercih edilir. Ameliyattan sonraki dönemde ise radyoterapi ya da kemoterapi neredeyse bütün hastalarda ihtiyaç duyulan yöntemlerdir. Tümör, cerrahi olarak çıkarılmaz bir durumda olursa kemoterapi ve radyoterapi ile kitle boyutlarının küçültülmesi amaçlanır.
MR- LINAC ile tedavi esnasında hareketli organlarda bile tam isabet yapılarak tümörlerin ışın tedavisi yok edilmesi günümüzde mümkündür. Tümöre işlem uygulanırken, çevresindeki dokular hassasiyet ile korunur. Hastalık eğer karaciğer gibi uzak organlara da yayılmışsa uygulanacak tedavi yöntemi kemoterapi olur.
Pankreas tedavisinden sonra hastalığın yeniden nüksetmesi mümkündür. Hastaların yarısından fazlasında, 3. yıla kadar hastalığın tekrar etme olasılığı vardır. Fazla kilolardan kurtulmak, sağlıklı beslenmek, sigara içmemek ve alkolden uzak durmak pankreas kanserinden korunma yollarından birkaçı olarak sayılabilir.