Rahim Sarkması Ameliyatı
Basit ya da ileri derecede görülen rahim sarkması, hem doğum yapan hem doğum yapmayan kadınlarda görülebilmektedir. İlerleyen yaş dolayısıyla daha yaygın biçimde görülse de toplumda %30 – 50 oranında ortaya çıkabilen bir durumdur. Rahim sarkması yaşamı olumsuz biçimde etkilediğinden dolayı tedavi gerektirmektedir ve uygulanan tedaviler genellikle olumlu şekilde sonuçlanmaktadır.
Rahim Sarkması Nedir?
Uterus adıyla bilinen rahim, doğum yapan kadınlarda 6 – 7 cm genişliğindeyken yapmayan kadınlarda 5 – 6 cm ölçüsündedir. Sınırlı hareket yeteneğine sahip olan bu üreme organı, kasların ve bağ dokularının zayıflığı dolayısıyla aşağı doğru kayabilmektedir. Bu duruma rahim sarkması yani uterus prolapsusu adı verilmektedir. Her yaşta ve her kadında görülebildiğinden dolayı toplum içinde önemli bir yer kaplamaktadır.
Hafif rahim sarkması genellikle ciddi sorunlar oluşturmamaktadır ve tedavi gerektirmemektedir. Fakat ileri vakalarda vajina dışına kadar çıkabilme durumu söz konusudur. Belirtileri de hangi şiddette yaşandığına göre farklılık gösterebilmekte ve zaman zaman cinsel fonksiyonları engelleyebilmektedir. Ayrıca rahim sarkması 55 yaş üzerindeki hastalarda histerektomi geçirilmesinin en önemli nedenidir.
Rahim Sarkmasının Nedenleri Nelerdir?
Rahim sarkmasına neden olan çok fazla durum söz konusudur. Çoğunlukla gebelik ve kaç kez doğum yapıldığı, kişinin yaşı ve genel sağlık durumu dolayısıyla meydana gelmektedir. Ancak aşağıdaki durumlar söz konusuysa farklı derecelerde rahim sarkmasıyla karşı karşıya kalınabilmektedir.
- Doğumda ya da sonrasında yaşanan travma
- Obezite veya aşırı kilolu olma durumu
- İri bebek doğurulması
- Menopoz sonrası kas dokularının zayıflaması
- Östrojen seviyesinin azalması
- Rahim bölgesinde ameliyat geçirilmesi
- Kronik öksürük
- Sigara bağımlılığı
- Geçmeyen öksürüğe neden olabilecek hastalıkların tedavi edilmemesi
- Kronik kabızlık
- Genetik faktörler
- Sürekli ağırlık kaldırmak
- Rahim kaslarını güçlendiren egzersizlerin yapılmaması
- Pelvik kaslarda tümör oluşumu
Rahim Sarkması Belirtileri Nelerdir?
Hafif rahim sarkması görülen hastalar genellikle çok fazla belirti hissetmeyeceği için yaşam kalitesinde önemli bir düşüş görülmez. Ancak orta ya da şiddetli rahim sarkmaları ciddi sorunlara sebep olabilmektedir. Bu kişilerde vajinadan dışarı çıkan dokunun yanı sıra aşağıdaki semptomlara da rastlanılabilmektedir.
- Rahimde ağırlık hissi
- Pelvik kaslarda yaşanan çekme
- İdrar kaçırma ya da idrar yapamama
- Sık sık idrar yolu enfeksiyonlarına maruz kalma
- Kasık ağrısı
- Vajinal kanamanın ya da akıntının miktarının artması
- Çeşitli cinsel endişeler
- Topun üzerinde oturuyormuş hissi
- Kabızlık gibi bağırsak hareket problemleri
- Belin alt bölümünde ağrı hissedilmesi
Belirtiler genellikle sabah saatlerinde şiddetlenmekte ve birkaç saat içinde ortadan kaybolmaktadır. Fakat zaman içinde daha şiddetli bir hal alması mümkündür. Ayrıca bu semptomlar cinsel hayattaki bazı sorunların meydana gelmesine de neden olabilmektedir.
Rahim Sarkması Tanısı Nasıl Konur?
Rutin kontroller sırasında ya da şikayetlerle doktora gidildiğinde rahim sarkması tanısı koyulabilmektedir. Fakat çoğunlukla hastalar bir sorun olduğunu hissederek doktora başvurmaktadır. Bu sorun bağırsak ya da idrar yapma problemleriyle ilgili olsa da rahim sarkması teşhisiyle sonuçlanabilir.
Tanı koyulması içinse hastanın şikayetlerinin dinlenmesi ve pelvik muayenenin gerçekleştirilmesi gerekir. Sarkıklık seviyesi hastanın ıkınma durumuna göre belirlenmekte ve aşağıdaki gibi derecelendirilmektedir.
- Eksik rahim sarkması: Rahmin kısmen yer değiştirmesi ancak dışarı çıkacak kadar sarkmaması durumudur.
- Tam rahim sarkması: Vajinal açıklıktan rahmin dışarı çıkmasıdır. Dışarı çıkan bölüm hastalığın ilerleme derecesine göre farklılık gösterebilmektedir.
Rahim Sarkması Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Rahim sarkması için tedavi planı hazırlanırken hangi derecede sarkma yaşandığı göz önünde bulundurulur. Hafif düzeydeyse hekim kontrolüne devam edilmesi ve egzersizlerle iyileştirilmeye çalışılması mümkündür. İleri derecedeyse pelvik kaslarını çalıştırmak için kegel egzersizlerine başlamak gerekir. Ayrıca duruma neden olan sebebin ortadan kaldırılmasına yönelik çalışmalar yapılabilmektedir.
Rahim Sarkması Ameliyatı Ne Kadar Sürede İyileşir?
Rahim sarkması, pelvik taban kaslarının zayıflaması nedeniyle rahmin vajinal kanala inmesi durumudur. Şiddetli vakalarda, durumu düzeltmek için ameliyat gerekebilir. Rahim sarkması ameliyatından sonra iyileşme süresi, kişinin genel sağlığına, ameliyatın boyutuna ve yapılan işlemin türüne bağlı olarak değişebilir.
Genel olarak, rahim sarkması ameliyatından sonra iyileşme birkaç haftadan aylara kadar sürer. Bu süre zarfında, vücudun düzgün bir şekilde iyileşmesini sağlamak için ağır kaldırmaktan ve yorucu faaliyetlerden kaçınmak önemlidir. Hastalara ayrıca enfeksiyon riskini azaltmak ve iyileşmeyi hızlandırmak için birkaç hafta cinsel aktiviteden kaçınmaları ve tampon kullanmaları önerilebilir.
Rahim sarkması ameliyatından sonra ağrı ve rahatsızlık sık görülür. Hastalar karın ağrısı, kramp ve vajinal akıntı yaşayabilir. Bu semptomları hafifletmek için ağrı kesici ilaçlar reçete edilebilir. Reçete edilen ilaç rejimini dikkatli bir şekilde takip etmek ve herhangi bir olumsuz reaksiyonu veya yan etkiyi sağlık uzmanına bildirmek önemlidir.
Çoğu hasta, rahim sarkması ameliyatından altı ila sekiz hafta sonra normal aktivitelerine dönebilir. Bununla birlikte, doktorun ameliyat sonrası bakım ile ilgili talimatlarına uymaya devam etmek çok önemlidir.