Sosyal Fobi Tedavisi

Sosyal fobi sosyal anksiyete bozukluğu olarak da bilinmektedir. Sosyal fobi kronik zihinsel bir sağlık durumudur ve tedavi edilebilir.

Sosyal Fobi Nedir?

Sosyal fobi aynı zamanda sosyal anksiyete bozukluğu olarak da bilinen yoğun anksiyete durumudur. Kişiler yargılanmaktan, gözlem altına alınmaktan dolayı korkar ve utanç duyar. Normal durumda kişiler birileri ile tanıştıklarında ya da iş başvurusuna gittiklerinde gerginlik yaşarlar fakat sosyal fobi olması durumunda bunlardan korkar ve kaçınırlar.

Şiddetli stres ile kişilerin işleri, okulları ya da diğer tüm aktiviteleri etkilenir. Sosyal anksiyete bozukluğu olarak da bilinen sosyal fobi zihinsel sağlık durumunun bozuk olmasıdır ve ilaçlı tedavi ya da psikoterapi ile tedavi edilebilir.

Sosyal Fobi Nedenleri Nelerdir?

Akıl sağlığını etkileyen birçok sebep bulunmaktadır. Sosyal fobinin nedenleri arasında genelde kalıtımsal özellikler ya da çevresel faktörler sayılır. Sosyal fobi kan bağı ile gelebilen bir bozukluk olduğundan kalıtımsal olup olmadığına bakmak gerekir. Fakat sosyal fobinin yüzde kaç oranında kalıtımsal, yüzde kaç oranında öğrenilmiş davranışlardan ortaya çıktığı kesin olarak belirlenememektedir.

Beyindeki amigdalanın korku tepkisinin kontrol edememesinin de sosyal fobi nedenleri arasında olduğu söylenebilir. Bireylerin aşırı aktif bir amigdalası olduğunda sosyal durumlarda yoğun bir korkuya sahip olmaları normaldir. Alay edilme, reddedilme, zorbalık ya da aşağılanma gibi kötü deneyimler de kişilerde sosyal fobinin oluşmasına sebep olabilir.

Sosyal Fobi Belirtileri Nelerdir?

Utangaçlık ya da rahatsızlık hissini sosyal fobi ile karıştırmamak önemlidir. Çünkü kişilerin sosyal durumlarda kendilerini rahat ya da rahatsız hissetmeleri kişilik özelliklerine göre de değişiklik gösterebilir. Sosyal fobi genelde standart rutini, okulu ya da normal aktiviteleri etkileyen bir durumdur. Kişiler yapmaları gerekenlerden kaçınırlar ve bunları düşünmek bile onlara kaygı verir.

Sosyal fobisi olan kişiler genelde ilgi odağı olacakları her şeyden kaçarlar. Rezil olma, rezil duruma düşme, ilgi çekme gibi durumlar onları korkutur. Sosyal fobinin fiziksel bazı belirtileri de vardır. Bunların arasında da baş dönmesi (vertigo), yüksek nabız, mide bulantısı, yüz kızarması, terleme, nefes almakta güçlük ve titreme vardır.

Sosyal Fobi Kimlerde Görülür?

Sosyal kaygı bozukluğu olarak da bilinen sosyal fobi, insanların yargılanabilecekleri sosyal veya performans durumlarından korkmalarına neden olan bir akıl sağlığı durumudur. Bu yoğun korku, günlük yaşamı ve sağlıklı ilişkileri bozabilir. Durum tüm yaşları, cinsiyetleri ve geçmişleri etkiler, ancak genellikle ergenlik veya erken yetişkinlik döneminde başlar.

Sosyal fobi, yoğun kaygı, özbilinç, yargılanma korkusu, sosyal durumlardan kaçınma ve terleme, titreme ve hızlı kalp atışı gibi fiziksel belirtilere neden olabilir. Zayıflatıcı semptomlar depresyona, izolasyona ve düşük benlik saygısına neden olabilir.

Araştırmalar, genetik, çevresel ve psikolojik faktörlerin sosyal fobiye neden olabileceğini düşündürmektedir. Sosyal fobi, ailede anksiyete veya depresyon öyküsü, travma ve sosyal destek eksikliğinden kaynaklanabilir. Düşük benlik saygısı ve zorbalık veya alay etme geçmişi de sosyal fobiye yol açabilir.

Terapi, ilaçlar ve yaşam tarzı değişiklikleri sosyal fobiyi tedavi eder. İnsanların olumsuz düşünce kalıplarına meydan okumalarına ve korkularıyla yüzleşmelerine yardımcı olan bilişsel-davranışçı terapi, sosyal fobi belirtilerini azaltır. Egzersiz, sağlıklı beslenme ve stres yönetimi ruh sağlığını iyileştirebilir ve sosyal fobi semptomlarını azaltabilir.

Sosyal Fobi Nasıl Teşhis Edilir?

Doktor tarafından kişilerin anksiyetesine neden olan farklı bir durumun olup olmadığı tespit edilmektedir. Herhangi bir durumun ya da ilacın anksiyeteye sebep olup olmadığının belirlenmesi için fiziki muayene yapılır ve doktor tarafından hastaya sorular sorulur.

Teşhis süresince doktor bazı sosyal durumlar hakkında hastadan yorumlar alabilir ve durumun ciddiyeti ile ilgili belirleme de gerçekleştirebilir. Fiziki muayene süresince hastanın kaygıları, sıkıntıları ve korkularına dair izler aranarak sosyal fobinin derecesi öğrenilmeye çalışılır.

Sosyal Fobi Nasıl Tedavi Edilir?

Sosyal fobinin tedavi edilmesi için yöntem kişilerin hayatını ne kadar etkilediğine göre değişebilir. Sosyal anksiyete bozukluğunda en çok tercih edilen tedavi yöntemi psikoterapi yani psikolojik danışma ya da konuşma terapisidir. Bazı hastalarda ilaçlı tedavi tercih edilmesi de mümkündür. Bazı hastalarda tek tedavi yöntemi kullanılırken bazı hastalarda eş zamanlı olarak iki tedavi yönteminin kullanılması da mümkündür.

Psikoterapi çoğu sosyal fobisi olan kişide etkili olur ve semptomların iyileşmesini sağlar. Tedavi boyunca kişi kendisi ile ilgili tüm olumsuz düşünceleri tarar ve nasıl değiştirebileceğini öğrenir. Bu sayede kendisine olan özgüveni artar ve sosyal durumlarda güven sahibi olur.

Bilişsel davranışçı terapi de anksiyete için tercih edilen bir tedavi yöntemidir. Bu süreçte kişilere en çok korktukları durum ile ilgili yavaş yavaş yüzleştirme yapılır. Bu, kişilerin başa çıkma becerilerini geliştirir ve bu sayede kaygı duydukları her durum ile başa çıkmayı öğrenirler.