Tiroid Hastalıkları ve Tiroid Nodülleri
Tiroid bezi, vücudun metabolik faaliyetlerini doğrudan etkileyen bir endokrin organdır. Boyun bölgesinde, sağ ve sol olmak üzere iki lob şeklinde yer almaktadır. Bu bezde oluşan hastalıklar; yorgunluk, uykusuzluk, çarpıntı, anksiyete ve dikkat dağınıklığı gibi belirtilerin yanı sıra daha ciddi hastalıkları da beraberinde taşıyabilmektedir.
Tiroid bezinde sıklıkla karşılaşılan hastalıkları; hipotiroidi, hipertiroidi, nodül, hashimoto tiroiditi ve kanser şeklinde sıralamak mümkündür. Gelişmiş tanı ve tedavi yöntemleri sayesinde tiroid bezi hastalıkları büyük ölçüde iyileştirilebilir. Ancak kalıcı bir süreç için hastanın da yaşam tarzında bazı düzenlemelere gitmesi gerekmektedir.
Tiroid Hastalıkları ve Tiroid Nodülleri Hangi Hastalıklara Neden Olabilir?
Tiroid bezinde gelişen hastalıklar ve nodüller iyi ve kötü olmak üzere iki grup altında incelenebilir. İyi huylu hastalıklar organın olması gerekenden az ya da daha çok çalışması durumudur.
Kötü huylu hastalıklarsa sonrasında kanserleşme riski barındırırlar. İyi huylu hastalıkların; guatr, hipertiroidi ve hipotiroidi olarak sıralanması mümkündür. Nodüllerin bir kısmı iyi diğer kısmıysa kötü huylu olabilir. Tiroid hastalıklarının beraberinde getirdiği belirti ve diğer hastalıklar aşağıdaki gibidir:
- Nefes darlığı
- Öksürük
- Tiroid kanseri
- Kabızlık
- Ses kısıklığı
- Anemi
- Uykusuzluk
- Aşırı terleme
- Çarpıntı
- Kilo kaybı
- Sinirlilik
- Menstrüasyon döngüsünün bozulması
- Saç dökülmesi
- Cilt kuruluğu
- Sıcak ve soğuğa karşı hassasiyet
Tiroid Hastalıkları ve Tiroid Nodülleri Neden Oluşur?
Tiroid hastalıklarının oluşma nedenleri birbirinden farklılık göstermektedir. Bu hastalıklar söz konusu olduğunda risk faktörlerini; iyottan yoksul beslenmek, radyasyona maruz kalmak ve ilaç kullanmak (amiodaron, lityum, vb.) şeklinde sıralamak mümkündür. Bunlara ek olarak aile öyküsünde tiroid hastalığı bulunanlar da risk faktörleri arasında sayılırlar.
Tiroid bezi, hormon üretiminden sorumlu olduğu için burada oluşan en ufak aksilik vücudun tüm metabolik faaliyetlerini etkilemektedir. Metabolizma düzeninin sağlanabilmesi içinse tiroid bezinin sağlıklı çalışmasına ihtiyaç vardır. Tiroid hastalıkları ve tiroid nodüllerinin daha ciddi sağlık problemlerine neden olmadan önce uygun biçimde tedavi edilmesi gerekmektedir.
Tiroid hastalıklarının tanısı, boyun bölgesinin elle muayene edilmesiyle başlar. Uzman hekim tarafından gerekli görüldüğü takdirde kan tahlili istenir ve buradaki TSH – T3 – T4 seviyeleri değerlendirilir. Bezin yapısal durumunu incelemek ve nodül varlığını tespit etmek amacıyla tiroid ultrasonu ve sintigrafisinden yardım alınır. Nodülün kanserleşme riski olup olmadığına da iğne biyopsisi yapılarak karar verilir.
Tiroid Hastalıkları ve Tiroid Nodülleri Tedavi Yöntemleri
Tiroid hastalıkları ve tiroid nodüllerinin tedavisine hastalık seyrine göre karar verilmektedir. Nodüler veya nodülsüz olarak ilerleyen guatr varlığında; ilaç, cerrahi işlem ya da radyoaktif iyot tedavilerinden biri ya da birkaçı tercih edilebilmektedir. Hipotiroidi ya da hipertiroidi durumunda ilaç tedavileriyle hormon üretiminin dengelenmesi hedeflenmektedir. Bazı durumlarda hormon düzeyi olması gereken değere ulaştığında ilaç tedavisine ek olarak radyoaktif iyot tedavisi de değerlendirilmektedir.
Tiroid nodülü varlığında, tedavi yöntemine karar verilmeden önce yumrunun kanserleşme riski araştırılmaktadır. Bunun için iğne biyopsisi kullanılmakta ve nodül; sıcak, ılık, soğuk olmak üzere kategorilere ayrılmaktadır. Ağrılı olarak seyreden ve genelde büyüme eğilimi gösteren soğuk nodüller kanserleşme riski taşımaktadır. Dolayısıyla bu nodüllerin cerrahi işlemle alınmasına karar verilebilmektedir.
Ilık ve sıcak nodüllerin kanserleşme ihtimali, soğuk nodüllere oranla daha azdır. Bu tip nodüller ameliyat yerine radyoaktif iyot tedavisiyle iyileştirilmeye çalışılırlar. Bazı durumlarda tedavi öncesinde hormon düzeyinin dengelenmesi amacıyla ilaç tedavisine de başvurulabilmektedir. Tiroid nodülünün tedavi seyri tamamen iğne biyopsi sonucu ve uzman hekim tarafından yapılan düzenli takibin değerlendirilmesine dayalıdır.
