Brakiyal pleksus, boyundan çıkan ve her iki koltuk altında bulunan sinirlerin birleşerek ağ yaptığı bölgedir. Omuz, kol ve elin hareketini ve duyusunu sağlayan sinir ağıdır. Bu bölgede, yaralanma sonucunda üç ihtimal gelişir: Sinirlerin hafif gerilmesine bağlı geçici bir iletim kaybı, sinirlerin tamamen kopması ve boyundan çıkan sinir köklerinin spinal korddan (omurilik) ovülsiyonu ayrılmasıdır. Klinik olarak üst sinir liflerini tutan (Erb-duchenne), alt sinir liflerini tutan (Klumpke) ve total tutulum olarak üç tipi mevcuttur.
Neden meydana gelir?
Genel olarak nedeni doğum esnasında omuz ve boyundaki sıkışma ve zorlanmalardır. Özellikle iri doğan bebeklerde sık gözlenir. Doğumsal brakiyal pleksus lezyonları çoğunlukla zor doğumun komplikasyonu olarak ortaya çıkar ve koltuk altındaki sinir ağının anormal çekilmesi (traksiyonu) sonucu meydana gelir.
Belirtileri nelerdir?
- Bebek her iki kolunu eşit şekilde hareket ettiremez.
- Etkilenen kolda renk değişikliği ve şişlik görülür.
- Etkilenen kol kaslarında yumuşaklık hissedilir.
- Bebek etkilenen koldaki elini yumruk yapamaz.
- Etkilenen tarafa parmak uzatılınca kavrayamaz.
- Köprücük kemiği üzerinde tek taraflı şişlik vardır.
- Bebek etkilenen taraftaki elini ağzına götüremez.
- Cisimleri hep tek elle (etkilenmeyen taraf) kavrar.
- Yüzükoyun yatırıldığında etkilenen taraftaki kolunu dışarıya çıkaramaz.
- Oturma dengesi geç gelişir.
- Etkilenen kol tarafında düşme eğilimi vardır.
Tanısı nasıl konulur?
Tanının konulmasında genellikle klinik bulgular yeterlidir. Tanının doğru konulabilmesi için belirtilerin görülmesi durumunda özellikle bu konuda uzman hekimlere başvurulması önemlidir.
Nasıl tedavi edilir?
Tedavide genellikle çoğu olgu 1-3 ay içinde kendiliğinden iyileşirken %20-%30 kadar olguda kalıcı hasarlar oluşabilir. İyileşme oranları yaralanmanın bölgesine, yaralanma tipine ve şiddetine göre değişiklik gösterir. Etkilenen tarafın nazik bir şekilde tutulması önerilir. Bebeklerin etkilenen tarafına hareketsizlik önerilmez, pozisyonlama yapılır ve oyuncak, ışıklı materyaller gösterilerek bebeğin etkilenen tarafı hareket ettirmesi teşvik edilir.
Tedavinin amacı öncelikle eklem hareket açıklığını korumak daha sonra kas kuvvetini artırmak olmalıdır. Eklem hareket açıklığı egzersizine erken başlamak kas kontraktürlerinin önlenmesinde son derece etkilidir. Aileye ev egzersiz programı eksiksiz anlatılmalı ve yapılma sıklığı vurgulanmalıdır. Bu rahatsızlığa sahip bebeklerde ilerleyen dönemlerde postür bozuklukları da görülebildiğinden aileye postür eğitimi ve egzersizleri de mutlaka öğretilmeli ve yaptırılmalıdır. Bebek, büyüdükçe iki elini aynı anda kullanacağı sporlara yönlendirilmelidir.
Uzm. Dr. Tufan ÖZDEM
Egepol Hastanesi, İzmir’de tercih edilen, güvenilir ve saygın sağlık kurumlarındandır. Profesyonel kadrosu ve modern medikal ekipmanlarıyla hastalarına güvenilir tedavi seçenekleri sunar. Hasta bakımı ve takibinde de ön plana çıkan Egepol hastanesi, hasta odaklı yaklaşımı ve etik değerlere bağlılığı ile de tanınmaktadır. Sağlık sorunlarınıza çözüm bulmak ve uzman bir bakım almak için Egepol Hastanesi her zaman yanınızda. Size en iyi sağlık hizmetini sunmak için buradayız.