B12 en fazla hayvansal gıdalarda bulunmaktadır. Vücutta karaciğerde depo edilir. Karaciğerdeki depo yaklaşık 2-5 mg’dır. Vitamin B12’ye duyulan günlük ihtiyaç 2.5-5 mikrogramdır.
Vitamin B12 eksikliğinin sebepleri nelerdir?
B12 eksikliğinin en çok görülen nedeni pernisiyöz anemidir. Mide dokusuna karşı vücutta antikor hücreleri oluşmaktadır. Diğer nedenlerinde biri B12 alım azlığıdır, vejeteryan kişilerde görülmektedir. B12 eksikliği gelişmesi için 10-15 yıl gerekir. B12 eksikliğinin diğer sebepleri gastrektomi (anemi gelişmesi için 3-5 yıl gerekir), konjenital intrinsik faktör eksikliği veya defektif sentezi, kronik pankreatit, ZES sendromu, parazitler (Diphyllobothrium latum), aşırı bakteriyel çoğalma, terminal ileumu etkileyen hastalıklar, konjenital selektif B12 malabsorbsiyonu (Imerslund- Grasbeck sendromu), transkobalamin II eksikliği ve NO2 kötüye kullanımıdır. PAS, kolşisin, metformin, etanol, omeprazol, potasyum klorür, zidovudin gibi bazı ilaçlar da B12 eksikliğine sebep olabilmektedir.
Pernisiyöz anemi nedir?
Pernisiyöz anemi 30 yaş altında nadir görülen hastalıklardan biridir. Hastalığın en önemli nedeni parietal hücre antikorlardır (%84). İkinci sıklıktaki sebep ise anti-IF antikorlardır (%56). Bu antikorlara bağlı mide parietal hücrelerinde atrofi gelişir. Oral alınan vitamin B12 emilemez ve dışarı atılır.
Pernisiyöz anemi tanı yöntemleri nelerdir?
Parietal hücre antikorları sağlıklı insanlarda da bulunabildiği için pernisiyöz anemi tanısında spesifik tanı değeri yoktur. Vitamin B12 düzeyi ile nörolojik bulgular arasında korelasyon yoktur. Anemi (kanda hemoglobin düşüklüğü) ile nörolojik bulgular vitamin B12 eksikliğine özgü bulgulardandır. Dil büyük, ağrılı ve kızarıktır. Buna “Hunter dili” ya da “biftek dili” de denilmektedir. B12 eksikliğinde subikter (sarılık) olabilir. B12 eksikliğinde her türlü nörolojik bulgu görülebilmektedir. B12 eksikliğinde ilk olarak derin duyu kaybı, tat, koku, görme bozuklukları, irritabilite, depresyon, paranoya, halüsinasyon, delüzyon, mani, panik gibi mental bozukluklar olabilir (nörolojik bulgular aneminin ağırlığı ile korele değildir hatta bazen korele ile ters ilişkilidir).
Vitamin B12 eksikliği şüphesi kuvvetli, serum vitamin B12 düzeyleri sınırda düşük ise idrarda metil malonik asit düzeyi yardımcı olabilir. İntrensek faktör antikoru, parietal hücre antikoru her zaman tanıyı desteklemeyebilir. Pernisiyöz anemili hastaların %90’ında anti-parietal hücre antikoru vardır (sağlıklı popülasyonun %5’inde) %60-70’te intrensek faktör antikoru görülmektedir (sağlıklı popülasyonda nadir). Laboratuvar bulgularında serum gastrin düzeyleri tipik olarak yüksektir; hemoglobin, lökosit ve trombosit düşüktür. Tanı amaçlı kanda vitamin B12 200 pg/ml altındaki değerler düşük olarak değerlendirilmektedir. Vitamin B12 düzeyi gebelikte ve OKS kullananlarda yalancı düşük olabilir. Myeloproliferatif hastalıklarda yalancı yüksek çıkabilir.
Vitamin B12 eksikliğinde tedavi yöntemleri nelerdir?
Tedavi olarak B12 (siyanokobalamin ya da hidroksikobalamin) ilk hafta 5 gün sonrasında 1000 mikrogram/hafta (3 hafta) sonra 1000 mikrog/ ayda bir İM olarak uygulanır. Tedavi pernisiyöz anemide ömür boyudur. Tedaviye cevap olarak İlk düzelen kemik iliğidir, 24-48 saat içinde kemik iliği normale döner. Hematokrit değerlerinde yükselme 10. günde başlar. En son düzelen bulgu nörolojik bulgulardır. Düzelme 12-18. ayı bulabilir. Bazen tam düzelme olmayabilir.
Vitamin B12 eksikliğini gidermek için neler tüketmeliyiz?
Karaciğer, dalak, kabuklu deniz ürünleri, süt, yoğurt, peynir, yumurta B12 ile zengin gıdalar arasında yer almaktadır. B12 eksikliği olan kişilerin bu ürünleri tüketmesi önerilmektedir.
Egepol Hastanesi, İzmir’de tercih edilen, güvenilir ve saygın sağlık kurumlarındandır. Profesyonel kadrosu ve modern medikal ekipmanlarıyla hastalarına güvenilir tedavi seçenekleri sunar. Hasta bakımı ve takibinde de ön plana çıkan Egepol hastanesi, hasta odaklı yaklaşımı ve etik değerlere bağlılığı ile de tanınmaktadır. Sağlık sorunlarınıza çözüm bulmak ve uzman bir bakım almak için Egepol Hastanesi her zaman yanınızda. Size en iyi sağlık hizmetini sunmak için buradayız.
